BERLIJN – Nergens is zoetwater schaarser dan in de Arabische wereld. De regio is thuis van de meeste waterarme staten of territoria ter wereld, waaronder Bahrein, Djibouti, Gaza, Jordanië, Koeweit, Libië, Qatar, Saudi-Arabië, en de Verenigde Arabische Emiraten. Dit tekort – uitvergroot door exploderende bevolkingscijfers, uitputting en aftakeling van natuurlijke ecosystemen, en onvrede onder de bevolking – werpt een donkere schaduw over de toekomst van deze landen.
De Arabische wereld heeft momenteel bepaald geen tekort aan uitdagingen. Gegeven het feit dat veel Arabische staten moderne inventies zijn bedacht door vertrekkende koloniale machten en daarom historische identiteit ontberen, hebben hun staatsstructuren geen stevige fundamenten. Tel dat op bij externe en interne spanningen – inclusief door oplaaiend islamisme, burgeroorlogen, en massa-emigratie uit conflictgebieden – en de toekomst van verschillende Arabische landen lijkt onzeker.
Maar weinigen lijken in te zien hoe waterschaarste aan deze gewelddadige cyclus bijdraagt. Een sleuteloorzaak van de opstanden van de Arabische Lente – de stijgende voedselprijzen – was direct verbonden aan de verergerende watercrisis in de regio. Water vergroot ook de spanningen tussen landen onderling. Saudi-Arabië en Jordanië bijvoorbeeld zijn verwikkeld in een stille race om het door hun gedeelde al-Disi waterreservoir af te tappen.
Water kan zelfs als wapen ingezet worden. In Syrië heeft de Islamitische Staat de controle verkregen over de bovenloop van de twee grootste rivieren, de Eufraat en de Tigris. Het feit dat bijna de helft van alle Arabieren afhankelijk is van de instroom van zoet water uit niet-Arabische landen, inclusief Turkije en de staten aan de bovenloop van de Nijl, kan nog verder bijdragen aan de wateronzekerheid.
De enorme geboortecijfers zijn een verdere bron van spanning. Volgens een rapport van de Verenigde Naties zou de jaarlijkse beschikbaarheid van water in de Arabische wereld kunnen dalen tot 460 kubieke meter per hoofd van de bevolking – minder dan de helft van de waterarmoedegrens van 1000 kubieke meter. In dit scenario zal de waterwinning nog minder duurzaam worden dan die al is, met al beperkte voorraden die sneller worden uitgeput dan ooit – een situatie die verdere onrust zou kunnen veroorzaken.
Ten slotte geven veel landen subsidies op water, benzine en voedsel nog daargelaten, in een poging sociale rust te ‘kopen’. Maar zulke subsidies moedigen verkwisting aan, wat de uitputting van waterbronnen en aftakeling van de natuur versnelt.
Om kort te gaan bevindt de Arabische wereld zich in een vicieuze cirkel. Milieu-, demografische, en economische druk vergroten de waterschaarste, en de hieruit resulterende werkloosheid en onzekerheid geven aanleiding tot sociale onrust, politieke opschudding, en extremisme. Regeringen antwoorden hierop met verhoogde subsidies op water en andere hulpbronnen, en vergroten hiermee nog eens de ecologische uitdagingen die tot schaarste en onrust leiden.
Er is dringend actie nodig om deze cyclus te doorbreken. Om te beginnen zouden landen de productie van water-intensieve gewassen moeten afbouwen. Graan, oliehoudende zaden, en rundvlees zouden geïmporteerd moeten worden uit waterrijke landen, waar ze efficiënter en duurzamer geproduceerd kunnen worden.
Voor de gewassen die Arabische landen wel blijven produceren zou de introductie van nieuwe technologie en de beste werkmethoden van over de hele wereld kunnen bijdragen aan het terugdringen van het watergebruik. Membraan- en destillatietechnologieën kunnen gebruikt worden om aangetast of vergiftigd water te purificeren, om afvalwater te hergebruiken, en om brak of zout zeewater te ontzilten. Hoog efficiënte druppel-irrigatie kan de fruit- en groenteproductie van de regio een stimulans geven zonder excessief gebruik van water.
Een andere belangrijke stap zou zijn om de waterinfrastructuur uit te breiden en te versterken om seizoensinvloeden in de beschikbaarheid van water aan te pakken, de distributie efficiënter te maken, en om regenwater op te vangen, waarmee extra aanbod wordt aangeboord. Jordanië werkt in samenwerking met Israël en met hulp van de Europese Unie een Rode Zee/Dode Zee pijpleiding die water van de Rode Zee zal gaan ontzilten om drinkwater te voorzien aan Jordanië, Israël, en de Palestijnse territoria, om vervolgens de overgebleven pekel naar de opdrogende Dode Zee te transporteren.
Ook een beter watermanagement is van levensbelang. Een manier om dit te bereiken is om de prijsvorming van water realistischer te maken, wat een stimulans zou creëren om verspilling te voorkomen en voorraden te conserveren. Subsidies kunnen niet totaal afgeschaft worden, maar ze zouden gericht moeten zijn op kleinere boeren of andere werkenden in hoge nood, en zo herzien moeten worden ook deze stimuli voor waterconservering en -efficiency bieden.
Natuurlijk zijn rijkere en stabielere landen zoals Saudi-Arabië, Qatar, Koeweit, en de VAE beter gepositioneerd om de snel intensiverende watercrisis waar ze mee te maken hebben het hoofd te bieden dan door conflict verscheurde landen zoals Jemen, Libië, en Irak. Maar om de cyclus van geweld en onzekerheid te doorbreken zullen alle landen uiteindelijk stappen moeten ondernemen om hun waterhuishouding te verbeteren en hun ecosystemen te beschermen. Anders zal hun waterleed – en daarmee de interne spanningen – alleen mar groter worden.
Vertaling Melle Trap
BERLIJN – Nergens is zoetwater schaarser dan in de Arabische wereld. De regio is thuis van de meeste waterarme staten of territoria ter wereld, waaronder Bahrein, Djibouti, Gaza, Jordanië, Koeweit, Libië, Qatar, Saudi-Arabië, en de Verenigde Arabische Emiraten. Dit tekort – uitvergroot door exploderende bevolkingscijfers, uitputting en aftakeling van natuurlijke ecosystemen, en onvrede onder de bevolking – werpt een donkere schaduw over de toekomst van deze landen.
De Arabische wereld heeft momenteel bepaald geen tekort aan uitdagingen. Gegeven het feit dat veel Arabische staten moderne inventies zijn bedacht door vertrekkende koloniale machten en daarom historische identiteit ontberen, hebben hun staatsstructuren geen stevige fundamenten. Tel dat op bij externe en interne spanningen – inclusief door oplaaiend islamisme, burgeroorlogen, en massa-emigratie uit conflictgebieden – en de toekomst van verschillende Arabische landen lijkt onzeker.
Maar weinigen lijken in te zien hoe waterschaarste aan deze gewelddadige cyclus bijdraagt. Een sleuteloorzaak van de opstanden van de Arabische Lente – de stijgende voedselprijzen – was direct verbonden aan de verergerende watercrisis in de regio. Water vergroot ook de spanningen tussen landen onderling. Saudi-Arabië en Jordanië bijvoorbeeld zijn verwikkeld in een stille race om het door hun gedeelde al-Disi waterreservoir af te tappen.
Water kan zelfs als wapen ingezet worden. In Syrië heeft de Islamitische Staat de controle verkregen over de bovenloop van de twee grootste rivieren, de Eufraat en de Tigris. Het feit dat bijna de helft van alle Arabieren afhankelijk is van de instroom van zoet water uit niet-Arabische landen, inclusief Turkije en de staten aan de bovenloop van de Nijl, kan nog verder bijdragen aan de wateronzekerheid.
De enorme geboortecijfers zijn een verdere bron van spanning. Volgens een rapport van de Verenigde Naties zou de jaarlijkse beschikbaarheid van water in de Arabische wereld kunnen dalen tot 460 kubieke meter per hoofd van de bevolking – minder dan de helft van de waterarmoedegrens van 1000 kubieke meter. In dit scenario zal de waterwinning nog minder duurzaam worden dan die al is, met al beperkte voorraden die sneller worden uitgeput dan ooit – een situatie die verdere onrust zou kunnen veroorzaken.
Ten slotte geven veel landen subsidies op water, benzine en voedsel nog daargelaten, in een poging sociale rust te ‘kopen’. Maar zulke subsidies moedigen verkwisting aan, wat de uitputting van waterbronnen en aftakeling van de natuur versnelt.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Om kort te gaan bevindt de Arabische wereld zich in een vicieuze cirkel. Milieu-, demografische, en economische druk vergroten de waterschaarste, en de hieruit resulterende werkloosheid en onzekerheid geven aanleiding tot sociale onrust, politieke opschudding, en extremisme. Regeringen antwoorden hierop met verhoogde subsidies op water en andere hulpbronnen, en vergroten hiermee nog eens de ecologische uitdagingen die tot schaarste en onrust leiden.
Er is dringend actie nodig om deze cyclus te doorbreken. Om te beginnen zouden landen de productie van water-intensieve gewassen moeten afbouwen. Graan, oliehoudende zaden, en rundvlees zouden geïmporteerd moeten worden uit waterrijke landen, waar ze efficiënter en duurzamer geproduceerd kunnen worden.
Voor de gewassen die Arabische landen wel blijven produceren zou de introductie van nieuwe technologie en de beste werkmethoden van over de hele wereld kunnen bijdragen aan het terugdringen van het watergebruik. Membraan- en destillatietechnologieën kunnen gebruikt worden om aangetast of vergiftigd water te purificeren, om afvalwater te hergebruiken, en om brak of zout zeewater te ontzilten. Hoog efficiënte druppel-irrigatie kan de fruit- en groenteproductie van de regio een stimulans geven zonder excessief gebruik van water.
Een andere belangrijke stap zou zijn om de waterinfrastructuur uit te breiden en te versterken om seizoensinvloeden in de beschikbaarheid van water aan te pakken, de distributie efficiënter te maken, en om regenwater op te vangen, waarmee extra aanbod wordt aangeboord. Jordanië werkt in samenwerking met Israël en met hulp van de Europese Unie een Rode Zee/Dode Zee pijpleiding die water van de Rode Zee zal gaan ontzilten om drinkwater te voorzien aan Jordanië, Israël, en de Palestijnse territoria, om vervolgens de overgebleven pekel naar de opdrogende Dode Zee te transporteren.
Ook een beter watermanagement is van levensbelang. Een manier om dit te bereiken is om de prijsvorming van water realistischer te maken, wat een stimulans zou creëren om verspilling te voorkomen en voorraden te conserveren. Subsidies kunnen niet totaal afgeschaft worden, maar ze zouden gericht moeten zijn op kleinere boeren of andere werkenden in hoge nood, en zo herzien moeten worden ook deze stimuli voor waterconservering en -efficiency bieden.
Natuurlijk zijn rijkere en stabielere landen zoals Saudi-Arabië, Qatar, Koeweit, en de VAE beter gepositioneerd om de snel intensiverende watercrisis waar ze mee te maken hebben het hoofd te bieden dan door conflict verscheurde landen zoals Jemen, Libië, en Irak. Maar om de cyclus van geweld en onzekerheid te doorbreken zullen alle landen uiteindelijk stappen moeten ondernemen om hun waterhuishouding te verbeteren en hun ecosystemen te beschermen. Anders zal hun waterleed – en daarmee de interne spanningen – alleen mar groter worden.
Vertaling Melle Trap