CAMBRIDGE – Wie de Amerikaanse presidentsverkiezingen van november ook wint, vicepresident Kamala Harris of voormalig president Donald Trump, er bestaat weinig twijfel over dat de uitslag grote invloed zal uitoefenen op het politieke klimaat van het land. De economische implicaties zijn echter minder duidelijk, door het gebrek aan interesse van Trump in beleid en de pogingen van de Harris-campagne om de aandacht af te leiden van de stijging van de kruideniersprijzen onder Joe Biden.
Tot nu toe zijn de financiële markten grotendeels onverschillig gebleven ten aanzien van de verkiezingen, misschien omdat beleggers ervan uitgaan dat noch Harris noch Trump de controle over beide huizen van het Congres zal krijgen, wat hun mogelijkheden zal beperken om zinvolle wetgeving door te voeren. Met peilingen en gokmarkten die een uitzonderlijk spannende race voorspellen, is het redelijk om te concluderen dat een politieke impasse de meest waarschijnlijke uitkomst is. Maar is dat ook zo? Volgens mij neemt de kans op een Democratische ‘sweep’ toe, en beleggers doen er verstandig aan om op te letten.
Sinds Biden zijn herverkiezingscampagne beëindigde en Harris aan haar opmerkelijke opmars begon, lijken de Republikeinen – of beter gezegd Trump – te dammen terwijl de Democraten aan het schaken zijn. Hoewel de Republikeinen geen tekort hebben aan scherpe strategen, negeert de leider van de partij hun adviezen of mist hij de focus om die op te volgen.
De Democraten voeren daarentegen een opmerkelijk gedisciplineerde campagne, waarbij ze Harris grotendeels weghouden van persinterviews en momenten zonder script, met als enige uitzondering haar sit-down vorige week donderdag met een zeer sympathieke CNN-correspondent en haar running mate, Tim Walz, die aanwezig was ter ondersteuning. Deze strategie is zeer effectief gebleken: Harris straalde charisma en energie uit in haar zorgvuldig opgestelde speeches en hield zich makkelijk staande in haar eerste interview. Trump is na tien jaar de nieuwscyclus te hebben gedomineerd op een zijspoor beland en worstelt om de publieke aandacht terug te winnen.
Als de Democraten het Witte Huis winnen, de meerderheid in de Senaat behouden en het Huis van Afgevaardigden heroveren, zal Harris ingrijpende economische hervormingen door kunnen voeren. Het afschaffen van de filibuster-regel in de Senaat, zoals de Democraten herhaaldelijk hebben gezworen te zullen doen, zou haar regering in staat stellen om zelfs met een krappe meerderheid de Republikeinse oppositie in de wielen te rijden. Hoewel deze strategie ongetwijfeld de weg vrij zou maken voor de Republikeinen om hetzelfde te doen als ze uiteindelijk weer aan de macht komen, wat op de lange termijn tot volatiliteit zou kunnen leiden, lijkt het Democratische leiderschap onaangedaan.
Niettemin zouden Harris en de Democraten, als ze de uitvoerende en wetgevende macht in handen krijgen, in ieder geval gedeeltelijk het begrotingstekort in de VS – dat in 2024 naar schatting 1,9 biljoen dollar zal bedragen – en de stijgende langetermijnschuld kunnen aanpakken door de broodnodige belastingverhogingen door te voeren. Harris heeft al voorgesteld om de belastingen op rijken en bedrijven te verhogen teneinde de komende tien jaar vijf biljoen dollar aan nieuwe inkomsten te genereren. Maar ze zal moeite hebben om haar ambitieuze progressieve plannen uit te voeren zonder het tekort te vergroten of haar belofte te breken om de belastingen niet te verhogen voor iedereen die minder dan vierhonderdduizend dollar per jaar verdient. Hoewel Harris zegt dat ze ‘de bladzijde wil omslaan’ als het gaat om Donald Trump en het afgelopen decennium van de Amerikaanse politiek, heeft ze weinig duidelijkheid gegeven over hoe het volgende hoofdstuk eruit zou kunnen zien.
Trump heeft ook belastingverhogingen voorgesteld, zij het in de vorm van een universeel importtarief van tien procent en een tarief van op Chinese goederen. Gezien het feit dat de VS in 2023 goederen ter waarde van ruim drie biljoen dollar importeerde, zou deze aanpak inderdaad aanzienlijke inkomsten kunnen genereren. Tarieven zijn eerder gebruikelijk in ontwikkelingslanden met zwakke belastingstelsels.
Maar ondanks Trumps beweringen van het tegendeel, zouden zijn voorgestelde tarieven – hoewel ze technisch gezien op buitenlandse bedrijven worden geheven – uiteindelijk leiden tot hogere prijzen voor Amerikaanse consumenten, die het grootste deel van de kosten zouden dragen. Bovendien zullen buitenlandse handelspartners onvermijdelijk represailles treffen, waardoor de kosten van geïmporteerde goederen verder zullen stijgen.
Noch Trump noch Harris lijkt bijzonder geïnteresseerd in het terugdringen van het begrotingstekort. Harris’ economische plan bevat een aantal dure maatregelen, zoals het herstellen van het belastingkrediet voor kinderen en het aanbieden van subsidies aan huizenkopers die voor het eerst een huis kopen. Gezien Harris’ achtergrond als progressieve Democraat uit Californië, vermoed je dat haar uitgavenagenda uiteindelijk veel verder zal gaan dan deze eerste voorstellen.
Trump heeft belastingverlagingen voor iedereen beloofd. Hij heeft gezworen om de sociale uitkeringen niet alleen belastingvrij te maken voor gepensioneerden met een laag inkomen, maar ook voor de rijken, die hogere belastingtarieven betalen en dus het meest zullen profiteren. Het behoeft geen betoog dat deze aanpak roekeloos is.
Als het gaat om de Federal Reserve (de Fed, het federale stelsel van Amerikaanse centrale banken) wordt het contrast tussen de twee kandidaten nog duidelijker. Harris heeft beloofd de onafhankelijkheid van de Fed te respecteren, hoewel ze waarschijnlijk functionarissen zou benoemen die de rente graag laag willen houden, zelfs met het risico op hogere inflatie. Trump heeft op zijn beurt gesuggereerd dat de president ‘inspraak’ zou moeten hebben in Fed-besprekingen – een terugkeer naar de tijd vóór de autonomie van de centrale bank. Gezien de neiging van Trump om gesprekken te monopoliseren, moet je je afvragen of iemand anders de kans zou krijgen om te spreken.
Idealiter komt geen van beide partijen uit de verkiezingen van november tevoorschijn met de macht om zijn wil op te leggen. Maar als één partij uiteindelijk het Witte Huis en beide huizen van het Congres zal controleren, zullen dat waarschijnlijk de Democraten zijn in plaats van de Republikeinen. Hoewel een overwinning van Harris beter zou zijn voor de ziel van Amerika, is het veel minder duidelijk wat het zou betekenen voor de economie.
Kenneth Rogoff, voormalig hoofdeconoom van het Internationaal Monetair Fonds, is hoogleraar economie en overheidsbeleid aan de Harvard Universiteit. Hij ontving in 2011 de Deutsche Bank Prize in Financial Economics, is co-auteur (met Carmen M. Reinhart) van This Time is Different: Eight Centuries of Financial Folly(Princeton University Press, 2011) en de auteur van The Curse of Cash(Princeton University Press, 2016).
CAMBRIDGE – Wie de Amerikaanse presidentsverkiezingen van november ook wint, vicepresident Kamala Harris of voormalig president Donald Trump, er bestaat weinig twijfel over dat de uitslag grote invloed zal uitoefenen op het politieke klimaat van het land. De economische implicaties zijn echter minder duidelijk, door het gebrek aan interesse van Trump in beleid en de pogingen van de Harris-campagne om de aandacht af te leiden van de stijging van de kruideniersprijzen onder Joe Biden.
Tot nu toe zijn de financiële markten grotendeels onverschillig gebleven ten aanzien van de verkiezingen, misschien omdat beleggers ervan uitgaan dat noch Harris noch Trump de controle over beide huizen van het Congres zal krijgen, wat hun mogelijkheden zal beperken om zinvolle wetgeving door te voeren. Met peilingen en gokmarkten die een uitzonderlijk spannende race voorspellen, is het redelijk om te concluderen dat een politieke impasse de meest waarschijnlijke uitkomst is. Maar is dat ook zo? Volgens mij neemt de kans op een Democratische ‘sweep’ toe, en beleggers doen er verstandig aan om op te letten.
Sinds Biden zijn herverkiezingscampagne beëindigde en Harris aan haar opmerkelijke opmars begon, lijken de Republikeinen – of beter gezegd Trump – te dammen terwijl de Democraten aan het schaken zijn. Hoewel de Republikeinen geen tekort hebben aan scherpe strategen, negeert de leider van de partij hun adviezen of mist hij de focus om die op te volgen.
De Democraten voeren daarentegen een opmerkelijk gedisciplineerde campagne, waarbij ze Harris grotendeels weghouden van persinterviews en momenten zonder script, met als enige uitzondering haar sit-down vorige week donderdag met een zeer sympathieke CNN-correspondent en haar running mate, Tim Walz, die aanwezig was ter ondersteuning. Deze strategie is zeer effectief gebleken: Harris straalde charisma en energie uit in haar zorgvuldig opgestelde speeches en hield zich makkelijk staande in haar eerste interview. Trump is na tien jaar de nieuwscyclus te hebben gedomineerd op een zijspoor beland en worstelt om de publieke aandacht terug te winnen.
Als de Democraten het Witte Huis winnen, de meerderheid in de Senaat behouden en het Huis van Afgevaardigden heroveren, zal Harris ingrijpende economische hervormingen door kunnen voeren. Het afschaffen van de filibuster-regel in de Senaat, zoals de Democraten herhaaldelijk hebben gezworen te zullen doen, zou haar regering in staat stellen om zelfs met een krappe meerderheid de Republikeinse oppositie in de wielen te rijden. Hoewel deze strategie ongetwijfeld de weg vrij zou maken voor de Republikeinen om hetzelfde te doen als ze uiteindelijk weer aan de macht komen, wat op de lange termijn tot volatiliteit zou kunnen leiden, lijkt het Democratische leiderschap onaangedaan.
Niettemin zouden Harris en de Democraten, als ze de uitvoerende en wetgevende macht in handen krijgen, in ieder geval gedeeltelijk het begrotingstekort in de VS – dat in 2024 naar schatting 1,9 biljoen dollar zal bedragen – en de stijgende langetermijnschuld kunnen aanpakken door de broodnodige belastingverhogingen door te voeren. Harris heeft al voorgesteld om de belastingen op rijken en bedrijven te verhogen teneinde de komende tien jaar vijf biljoen dollar aan nieuwe inkomsten te genereren. Maar ze zal moeite hebben om haar ambitieuze progressieve plannen uit te voeren zonder het tekort te vergroten of haar belofte te breken om de belastingen niet te verhogen voor iedereen die minder dan vierhonderdduizend dollar per jaar verdient. Hoewel Harris zegt dat ze ‘de bladzijde wil omslaan’ als het gaat om Donald Trump en het afgelopen decennium van de Amerikaanse politiek, heeft ze weinig duidelijkheid gegeven over hoe het volgende hoofdstuk eruit zou kunnen zien.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Trump heeft ook belastingverhogingen voorgesteld, zij het in de vorm van een universeel importtarief van tien procent en een tarief van op Chinese goederen. Gezien het feit dat de VS in 2023 goederen ter waarde van ruim drie biljoen dollar importeerde, zou deze aanpak inderdaad aanzienlijke inkomsten kunnen genereren. Tarieven zijn eerder gebruikelijk in ontwikkelingslanden met zwakke belastingstelsels.
Maar ondanks Trumps beweringen van het tegendeel, zouden zijn voorgestelde tarieven – hoewel ze technisch gezien op buitenlandse bedrijven worden geheven – uiteindelijk leiden tot hogere prijzen voor Amerikaanse consumenten, die het grootste deel van de kosten zouden dragen. Bovendien zullen buitenlandse handelspartners onvermijdelijk represailles treffen, waardoor de kosten van geïmporteerde goederen verder zullen stijgen.
Noch Trump noch Harris lijkt bijzonder geïnteresseerd in het terugdringen van het begrotingstekort. Harris’ economische plan bevat een aantal dure maatregelen, zoals het herstellen van het belastingkrediet voor kinderen en het aanbieden van subsidies aan huizenkopers die voor het eerst een huis kopen. Gezien Harris’ achtergrond als progressieve Democraat uit Californië, vermoed je dat haar uitgavenagenda uiteindelijk veel verder zal gaan dan deze eerste voorstellen.
Trump heeft belastingverlagingen voor iedereen beloofd. Hij heeft gezworen om de sociale uitkeringen niet alleen belastingvrij te maken voor gepensioneerden met een laag inkomen, maar ook voor de rijken, die hogere belastingtarieven betalen en dus het meest zullen profiteren. Het behoeft geen betoog dat deze aanpak roekeloos is.
Als het gaat om de Federal Reserve (de Fed, het federale stelsel van Amerikaanse centrale banken) wordt het contrast tussen de twee kandidaten nog duidelijker. Harris heeft beloofd de onafhankelijkheid van de Fed te respecteren, hoewel ze waarschijnlijk functionarissen zou benoemen die de rente graag laag willen houden, zelfs met het risico op hogere inflatie. Trump heeft op zijn beurt gesuggereerd dat de president ‘inspraak’ zou moeten hebben in Fed-besprekingen – een terugkeer naar de tijd vóór de autonomie van de centrale bank. Gezien de neiging van Trump om gesprekken te monopoliseren, moet je je afvragen of iemand anders de kans zou krijgen om te spreken.
Idealiter komt geen van beide partijen uit de verkiezingen van november tevoorschijn met de macht om zijn wil op te leggen. Maar als één partij uiteindelijk het Witte Huis en beide huizen van het Congres zal controleren, zullen dat waarschijnlijk de Democraten zijn in plaats van de Republikeinen. Hoewel een overwinning van Harris beter zou zijn voor de ziel van Amerika, is het veel minder duidelijk wat het zou betekenen voor de economie.
Kenneth Rogoff, voormalig hoofdeconoom van het Internationaal Monetair Fonds, is hoogleraar economie en overheidsbeleid aan de Harvard Universiteit. Hij ontving in 2011 de Deutsche Bank Prize in Financial Economics, is co-auteur (met Carmen M. Reinhart) van This Time is Different: Eight Centuries of Financial Folly(Princeton University Press, 2011) en de auteur van The Curse of Cash(Princeton University Press, 2016).