CLERMONT-FERRAND/WASZYNGTON, DC - W październiku ubiegłego roku, podczas dorocznych spotkań Grupy Banku Światowego (WBG) i Międzynarodowego Funduszu Walutowego w Marrakeszu, kraje członkowskie podkreśliły pilną potrzebę zwiększenia finansowania rozwoju. W ostatnich latach niezwykły zbieg kryzysów zdrowotnych, klimatycznych i bezpieczeństwa pogorszył globalne nierówności i zniwelował korzyści gospodarcze i społeczne ostatnich kilku dekad, zwłaszcza w wielu krajach afrykańskich.
Wiele kluczowych sektorów tego kontynentu zostało poważnie dotkniętych pandemią COVID-19, która w 2020 r. doprowadziła 55 milionów Afrykanów do skrajnego ubóstwa. Na przykład na Wyspach Zielonego Przylądka - gdzie turystyka odpowiada za 25% PKB i 23% formalnego zatrudnienia - gospodarka skurczyła się o prawie 15% w 2020 r. - był to jeden z najostrzejszych spadków w Afryce.
Kraje afrykańskie są również nieproporcjonalnie dotknięte globalnym ociepleniem, mimo że w najmniejszym stopniu przyczyniają się do zmian klimatu. W 2022 r. Madagaskar został dotknięty pięcioma sukcesywnymi burzami tropikalnymi i cyklonami, a bezpośrednie szkody oszacowano na ponad 658 mln USD, czyli równowartość 4,8% PKB tego kraju w 2020 r. Z kolei Komory są jednym z najbardziej podatnych na klęski żywiołowe krajów na kontynencie i są szczególnie wrażliwe na cyklony tropikalne: w 2019 r. cyklon Kenneth spowodował szkody szacowane na 185 mln USD, czyli ponad 160% dochodów budżetowych.
W ciągu ostatniego półwiecza ryzyko związane z suszą spowodowało co najmniej 500 000 zgonów i ponad 70 miliardów dolarów strat gospodarczych w Afryce. Patrząc w przyszłość, obraz jest równie ponury. Do 2050 r. nawet 13,5 miliona dodatkowych osób w regionie Sahelu może popaść w skrajne ubóstwo, jeśli nie zostaną wdrożone odpowiednie polisy i inwestycje adaptacyjne; a skutki zmian klimatu mogą kosztować kraje afrykańskie 50 miliardów dolarów rocznie.
Społeczność międzynarodowa uznała jak skomplikowane są wyzwania związane z tymi kryzysami i jak pilna jest potrzeba odważniejszych działań. W Marrakeszu gubernatorzy zatwierdzili nową wizję i misję Banku Światowego, aby stworzyć świat wolny od ubóstwa i zwiększyć wspólny dobrobyt na planecie nadającej się do życia. Francja była gospodarzem czerwcowego Szczytu w Sprawie Nowego Globalnego Paktu Finansowego, który doprowadził do powstania Paryskiego Paktu na rzecz Ludzi i Planety (4P), podczas gdy Organizacja Narodów Zjednoczonych zorganizowała we wrześniu Dialog na Wysokim Szczeblu w Sprawie Finansowania Rozwoju.
Aby jednak przyspieszyć walkę z ubóstwem, wielostronni kredytodawcy muszą wziąć pod uwagę strukturalną podatność krajów na wstrząsy zewnętrzne i wewnętrzne przy przydzielaniu środków na rozwój. ONZ, Sekretariat Wspólnoty Narodów i inne organizacje już opracowują wskaźniki podatności na zagrożenia, podczas gdy inne są w przygotowaniu, jak w Banku Światowym. Powinny one być wielowymiarowe, z naciskiem na wyzwania gospodarcze, środowiskowe i społeczne, ale także możliwe do dostosowania, aby spełnić unikalną misję każdej instytucji.
Podczas dorocznych spotkań w Marrakeszu pomogliśmy zorganizować sesję poświęconą potrzebie uwzględnienia słabości strukturalnych krajów przy przydzielaniu środków koncesyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (IDA), funduszu Banku Światowego dla najbiedniejszych krajów. Wielu uczestników uznało znaczenie aktualizacji formuły alokacji IDA (oczywiście przedstawiciele wielostronnych kredytodawców nie mogli zająć stanowiska w sprawie reform).
Mechanizmy wsparcia po szoku, które wielu kredytodawców tworzy poprzez pożyczki awaryjne lub instrumenty, które re-dystrybuują fundusze na środki reagowania kryzysowego, są oczywiście bardzo ważne. Nie są one jednak wystarczające. Musimy być w stanie działać prewencyjnie, aby wzmocnić odporność finansową krajów ubogich. Uwzględnienie podatności na zagrożenia w formule przydzielania funduszy koncesyjnych może zrekompensować strukturalne utrudnienia, uniknąć załamań finansowych i ograniczyć stosowanie nieprzejrzystych wyjątków, a wszystko to zwiększyłoby sprawiedliwość, wydajność i przejrzystość. Inne instytucje - w tym Karaibski Bank Rozwoju i Azjatycki Bank Rozwoju - przyjęły już takie podejście.
Trwająca reforma WBG stanowi doskonałą okazję do refleksji nad tym, jak urzeczywistnić prewencję. Wysiłki IDA mające na celu poprawę zarządzania kwestiami związanymi z niestabilnością i podatnością na zagrożenia z jednego cyklu finansowania na kolejny są mile widziane, podobnie jak priorytetowe traktowanie gotowości na wypadek kryzysu, co jest niezbędnym warunkiem, aby podatność na zagrożenia nie stała się pułapką ubóstwa.
Koszt bezczynności jest wysoki dla krajów, które są podatne na wstrząsy zewnętrzne i wewnętrzne, zwłaszcza te, które globalne ocieplenie uczyniło częstszymi. Według kompleksowego raportu opublikowanego przez Światową Organizację Meteorologiczną, zagrożenia meteorologiczne, hydrologiczne i klimatyczne bezpośrednio dotknęły ponad 110 milionów ludzi w Afryce w 2022 roku i spowodowały szkody gospodarcze szacowane na ponad 8,5 miliarda dolarów. O ile wielostronni pożyczkodawcy nie przyjmą bardziej zapobiegawczego podejścia do pomocy rozwojowej, koszty te będą tylko rosły.
Poglądy wyrażone w niniejszym komentarzu są poglądami autorów, a nie instytucji, które reprezentują.
Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer
CLERMONT-FERRAND/WASZYNGTON, DC - W październiku ubiegłego roku, podczas dorocznych spotkań Grupy Banku Światowego (WBG) i Międzynarodowego Funduszu Walutowego w Marrakeszu, kraje członkowskie podkreśliły pilną potrzebę zwiększenia finansowania rozwoju. W ostatnich latach niezwykły zbieg kryzysów zdrowotnych, klimatycznych i bezpieczeństwa pogorszył globalne nierówności i zniwelował korzyści gospodarcze i społeczne ostatnich kilku dekad, zwłaszcza w wielu krajach afrykańskich.
Wiele kluczowych sektorów tego kontynentu zostało poważnie dotkniętych pandemią COVID-19, która w 2020 r. doprowadziła 55 milionów Afrykanów do skrajnego ubóstwa. Na przykład na Wyspach Zielonego Przylądka - gdzie turystyka odpowiada za 25% PKB i 23% formalnego zatrudnienia - gospodarka skurczyła się o prawie 15% w 2020 r. - był to jeden z najostrzejszych spadków w Afryce.
Kraje afrykańskie są również nieproporcjonalnie dotknięte globalnym ociepleniem, mimo że w najmniejszym stopniu przyczyniają się do zmian klimatu. W 2022 r. Madagaskar został dotknięty pięcioma sukcesywnymi burzami tropikalnymi i cyklonami, a bezpośrednie szkody oszacowano na ponad 658 mln USD, czyli równowartość 4,8% PKB tego kraju w 2020 r. Z kolei Komory są jednym z najbardziej podatnych na klęski żywiołowe krajów na kontynencie i są szczególnie wrażliwe na cyklony tropikalne: w 2019 r. cyklon Kenneth spowodował szkody szacowane na 185 mln USD, czyli ponad 160% dochodów budżetowych.
W ciągu ostatniego półwiecza ryzyko związane z suszą spowodowało co najmniej 500 000 zgonów i ponad 70 miliardów dolarów strat gospodarczych w Afryce. Patrząc w przyszłość, obraz jest równie ponury. Do 2050 r. nawet 13,5 miliona dodatkowych osób w regionie Sahelu może popaść w skrajne ubóstwo, jeśli nie zostaną wdrożone odpowiednie polisy i inwestycje adaptacyjne; a skutki zmian klimatu mogą kosztować kraje afrykańskie 50 miliardów dolarów rocznie.
Społeczność międzynarodowa uznała jak skomplikowane są wyzwania związane z tymi kryzysami i jak pilna jest potrzeba odważniejszych działań. W Marrakeszu gubernatorzy zatwierdzili nową wizję i misję Banku Światowego, aby stworzyć świat wolny od ubóstwa i zwiększyć wspólny dobrobyt na planecie nadającej się do życia. Francja była gospodarzem czerwcowego Szczytu w Sprawie Nowego Globalnego Paktu Finansowego, który doprowadził do powstania Paryskiego Paktu na rzecz Ludzi i Planety (4P), podczas gdy Organizacja Narodów Zjednoczonych zorganizowała we wrześniu Dialog na Wysokim Szczeblu w Sprawie Finansowania Rozwoju.
Aby jednak przyspieszyć walkę z ubóstwem, wielostronni kredytodawcy muszą wziąć pod uwagę strukturalną podatność krajów na wstrząsy zewnętrzne i wewnętrzne przy przydzielaniu środków na rozwój. ONZ, Sekretariat Wspólnoty Narodów i inne organizacje już opracowują wskaźniki podatności na zagrożenia, podczas gdy inne są w przygotowaniu, jak w Banku Światowym. Powinny one być wielowymiarowe, z naciskiem na wyzwania gospodarcze, środowiskowe i społeczne, ale także możliwe do dostosowania, aby spełnić unikalną misję każdej instytucji.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Podczas dorocznych spotkań w Marrakeszu pomogliśmy zorganizować sesję poświęconą potrzebie uwzględnienia słabości strukturalnych krajów przy przydzielaniu środków koncesyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (IDA), funduszu Banku Światowego dla najbiedniejszych krajów. Wielu uczestników uznało znaczenie aktualizacji formuły alokacji IDA (oczywiście przedstawiciele wielostronnych kredytodawców nie mogli zająć stanowiska w sprawie reform).
Mechanizmy wsparcia po szoku, które wielu kredytodawców tworzy poprzez pożyczki awaryjne lub instrumenty, które re-dystrybuują fundusze na środki reagowania kryzysowego, są oczywiście bardzo ważne. Nie są one jednak wystarczające. Musimy być w stanie działać prewencyjnie, aby wzmocnić odporność finansową krajów ubogich. Uwzględnienie podatności na zagrożenia w formule przydzielania funduszy koncesyjnych może zrekompensować strukturalne utrudnienia, uniknąć załamań finansowych i ograniczyć stosowanie nieprzejrzystych wyjątków, a wszystko to zwiększyłoby sprawiedliwość, wydajność i przejrzystość. Inne instytucje - w tym Karaibski Bank Rozwoju i Azjatycki Bank Rozwoju - przyjęły już takie podejście.
Trwająca reforma WBG stanowi doskonałą okazję do refleksji nad tym, jak urzeczywistnić prewencję. Wysiłki IDA mające na celu poprawę zarządzania kwestiami związanymi z niestabilnością i podatnością na zagrożenia z jednego cyklu finansowania na kolejny są mile widziane, podobnie jak priorytetowe traktowanie gotowości na wypadek kryzysu, co jest niezbędnym warunkiem, aby podatność na zagrożenia nie stała się pułapką ubóstwa.
Koszt bezczynności jest wysoki dla krajów, które są podatne na wstrząsy zewnętrzne i wewnętrzne, zwłaszcza te, które globalne ocieplenie uczyniło częstszymi. Według kompleksowego raportu opublikowanego przez Światową Organizację Meteorologiczną, zagrożenia meteorologiczne, hydrologiczne i klimatyczne bezpośrednio dotknęły ponad 110 milionów ludzi w Afryce w 2022 roku i spowodowały szkody gospodarcze szacowane na ponad 8,5 miliarda dolarów. O ile wielostronni pożyczkodawcy nie przyjmą bardziej zapobiegawczego podejścia do pomocy rozwojowej, koszty te będą tylko rosły.
Poglądy wyrażone w niniejszym komentarzu są poglądami autorów, a nie instytucji, które reprezentują.
Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer