CAMBRIDGE – Hoewel Donald Trump (opnieuw) aan de macht is gekomen door in te spelen op de publieke vijandigheid tegen ‘elites,’ bestaat zijn inner circle uit invloedrijke leden van het establishment en de plutocratie. Net als tijdens zijn eerste termijn heeft Trump – zelf een rijke zakenman en beroemdheid – zich omringd met een mix van traditionele Republikeinse politici, Wall Street-financiers en economisch-nationalisten. Deze keer is daar echter een nieuwe groep bijgekomen: techno-rechts, met als meest prominente vertegenwoordiger Elon Musk, de rijkste persoon ter wereld.
Wat deze groepen voorlopig verenigt, is niet Trumps karakter of leiderschap, want die laten veel te wensen over. In plaats daarvan delen ze de overtuiging dat hun specifieke agenda’s beter gediend zijn onder Trump dan onder het meest waarschijnlijke alternatief. Conservatieve Republikeinen streven naar lage belastingen en minder regelgeving. Economisch-nationalisten willen het handelstekort verkleinen en de Amerikaanse industrie herstellen. Absolutisten van de vrijheid van meningsuiting willen een einde maken aan wat zij beschouwen als ‘woke censuur.’ Techno-rechts wil de vrije hand om zijn eigen visie op de toekomst te realiseren.
Ongeacht hun eigen prioriteiten zagen al deze groepen Kamala Harris (en Joe Biden) als een obstakel, en Trump als een veelbelovende bondgenoot. De meesten zijn niet per se tegen democratie, maar lijken wel bereid om Trumps autoritaire neigingen te negeren – en dus te faciliteren – zolang hun eigen agenda’s worden bevorderd. Confronteer hen met Trumps minachting voor de rechtsstaat en zijn antidemocratische impulsen, en ze zullen de risico’s ontkennen of bagatelliseren.
Tijdens Trumps eerste termijn deelde ik mijn zorgen over hem met een van zijn belangrijkste economische adviseurs, een economisch nationalist. Mijn gesprekspartner wuifde mijn bezwaren echter weg, en beweerde dat de Democraten en de administratieve staat een grotere bedreiging vormden. Uiteindelijk was hij vooral geïnteresseerd in Trumps inzet voor importtarieven, niet in de mogelijke gevolgen voor de democratie.
Op een vergelijkbare manier verklaarde free speech-absolutist Martin Gurri in een recente aflevering van de podcast van New York Times-journalist Ezra Klein dat zijn steun voor Trump vooral voortkwam uit zijn overtuiging dat de regering-Biden de vrijheid van meningsuiting had ingeperkt. Volgens Gurri had Biden ‘in feite tegen de [sociale media] platforms gezegd: Je moet je online houden aan de Europese normen van goed gedrag.’ Toch zijn de beperkingen die Trump heeft opgelegd aan de vrijheid van meningsuiting van ambtenaren en door de overheid gefinancierde private organisaties veel ingrijpender. Hoewel hij toegeeft dat Trump ‘nog erger’ zou kunnen worden, haalt Gurri zijn schouders op. Uiteindelijk lijkt het voor hem belangrijker om de woke-cultuur te vernietigen dan om het First Amendment te verdedigen.
Nu de elitaire aanhangers van Trump hun eigen bekrompen agenda’s boven democratische principes stellen, ligt het gevaar van een afglijden naar autoritarisme voor de hand.
At a time of escalating global turmoil, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided.
Subscribe to Digital or Digital Plus now to secure your discount.
Subscribe Now
Toch is het waarschijnlijker dat de tegenstrijdige belangen binnen deze coalitie uiteindelijk zullen botsen, wat kan leiden tot de instorting van Trumps machtsbasis.
De meest scherpe conflicten binnen Trumps coalitie liggen tussen de economisch-nationalisten enerzijds en techno-rechts anderzijds. Beide kampen beschouwen zichzelf als anti-establishment en willen het huidige systeem ontwrichten, dat zij zien als een creatie van de Democratische elite. Toch vertegenwoordigen ze twee totaal verschillende visies op Amerika en de richting waarin het land zou moeten gaan.
De economisch-nationalisten willen terug naar een mythisch verleden van Amerikaanse industriële glorie, terwijl techno-rechts droomt van een utopische toekomst geregeerd door AI. Het ene kamp is populistisch, het andere elitair. Het ene vertrouwt op de wijsheid en de common sense van gewone mensen, het andere alleen op technologie. Het ene wil de immigratie volledig stopzetten, het andere verwelkomt goed opgeleide nieuwkomers. Het ene is bekrompen, het andere is mondialistisch. Het ene wil Silicon Valley afbreken, het andere wil het juist versterken. Het ene gelooft in het afstraffen van de rijken, het andere in het verrijken van de elite.
De nationalistische populisten claimen op te komen voor de mensen die door Musks technologische revolutie zouden worden achtergelaten. Het is dan ook niet verrassend dat ze de ‘technofeodalisten’ van Silicon Valley diep verachten. Steve Bannon, een prominente stem onder de economisch-nationalisten (en ironisch genoeg afgestudeerd aan de Harvard Business School), heeft Elon Musk zelfs een ‘parasitaire illegale immigrant’ genoemd. Volgens Bannon moet Musk en alles waar hij voor staat gestopt worden: ‘Als we het nu niet stoppen, zal het niet alleen dit land vernietigen, maar ook de wereld.’
Hoewel Bannon momenteel geen officiële rol heeft binnen de regering-Trump, blijft hij een invloedrijke figuur binnen de MAGA (Make America Great Again)-beweging en onderhoudt hij nauwe banden met veel topfunctionarissen. Toch is het duidelijk dat Elon Musk op dit moment Trumps oor heeft. Het Witte Huis heeft Musks zogenoemde Department of Government Efficiency (DOGE) de vrije hand gegeven, en Trump zelf heeft Musk aangemoedigd om nog agressiever te werk te gaan.
Het is typerend voor personalistische leiders zoals Trump om bondgenoten – of beter gezegd, hovelingen – tegen elkaar uit te spelen, zodat niemand te veel macht krijgt. Trump gelooft ongetwijfeld dat hij aan de top kan blijven en de interne conflicten in zijn eigen voordeel kan uitbuiten. Dergelijke tactieken werken echter vooral wanneer de strijd draait om overheidsmiddelen en financiële belangen, en niet om fundamenteel verschillende ideologieën en wereldbeelden.
Gezien de radicaal verschillende wereldbeelden en beleidsvoorkeuren binnen de krachten die de regering-Trump aandrijven, ligt een onvermijdelijke machtsstrijd in het verschiet. Maar wat gebeurt er daarna? Leidt dit tot politieke verlamming, of weet één groep de overhand te krijgen? Kunnen de Democraten profiteren van de interne verdeeldheid? Zal het Trumpisme ten onder gaan, of juist verder aan kracht winnen? Krijgt de Amerikaanse democratie een nieuwe impuls, of glijdt ze verder af?
Wat de uitkomst ook zal zijn, de tragedie blijft dat de lager opgeleide kiezers uit de arbeidersklasse – die massaal op Trumps anti-elitaire boodschap afkwamen – de echte verliezers zullen zijn. Geen van de strijdende vleugels binnen Trumps coalitie biedt een overtuigende visie voor hen. Zelfs de economisch-nationalisten, ondanks hun populistische retoriek, baseren hun ambities op een onrealistische heropleving van de werkgelegenheid in de verwerkende industrie.
Terwijl verschillende elites strijden om hun eigen versie van Amerika, blijft de dringend noodzakelijke beleidsagenda om een middenklasse-economie te bouwen in een postindustriële samenleving net zo onbereikbaar als altijd.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
By choosing to side with the aggressor in the Ukraine war, President Donald Trump’s administration has effectively driven the final nail into the coffin of US global leadership. Unless Europe fills the void – first and foremost by supporting Ukraine – it faces the prospect of more chaos and conflict in the years to come.
For most of human history, economic scarcity was a constant – the condition that had to be escaped, mitigated, or rationalized. Why, then, is scarcity's opposite regarded as a problem?
asks why the absence of economic scarcity is viewed as a problem rather than a cause for celebration.
CAMBRIDGE – Hoewel Donald Trump (opnieuw) aan de macht is gekomen door in te spelen op de publieke vijandigheid tegen ‘elites,’ bestaat zijn inner circle uit invloedrijke leden van het establishment en de plutocratie. Net als tijdens zijn eerste termijn heeft Trump – zelf een rijke zakenman en beroemdheid – zich omringd met een mix van traditionele Republikeinse politici, Wall Street-financiers en economisch-nationalisten. Deze keer is daar echter een nieuwe groep bijgekomen: techno-rechts, met als meest prominente vertegenwoordiger Elon Musk, de rijkste persoon ter wereld.
Wat deze groepen voorlopig verenigt, is niet Trumps karakter of leiderschap, want die laten veel te wensen over. In plaats daarvan delen ze de overtuiging dat hun specifieke agenda’s beter gediend zijn onder Trump dan onder het meest waarschijnlijke alternatief. Conservatieve Republikeinen streven naar lage belastingen en minder regelgeving. Economisch-nationalisten willen het handelstekort verkleinen en de Amerikaanse industrie herstellen. Absolutisten van de vrijheid van meningsuiting willen een einde maken aan wat zij beschouwen als ‘woke censuur.’ Techno-rechts wil de vrije hand om zijn eigen visie op de toekomst te realiseren.
Ongeacht hun eigen prioriteiten zagen al deze groepen Kamala Harris (en Joe Biden) als een obstakel, en Trump als een veelbelovende bondgenoot. De meesten zijn niet per se tegen democratie, maar lijken wel bereid om Trumps autoritaire neigingen te negeren – en dus te faciliteren – zolang hun eigen agenda’s worden bevorderd. Confronteer hen met Trumps minachting voor de rechtsstaat en zijn antidemocratische impulsen, en ze zullen de risico’s ontkennen of bagatelliseren.
Tijdens Trumps eerste termijn deelde ik mijn zorgen over hem met een van zijn belangrijkste economische adviseurs, een economisch nationalist. Mijn gesprekspartner wuifde mijn bezwaren echter weg, en beweerde dat de Democraten en de administratieve staat een grotere bedreiging vormden. Uiteindelijk was hij vooral geïnteresseerd in Trumps inzet voor importtarieven, niet in de mogelijke gevolgen voor de democratie.
Op een vergelijkbare manier verklaarde free speech-absolutist Martin Gurri in een recente aflevering van de podcast van New York Times-journalist Ezra Klein dat zijn steun voor Trump vooral voortkwam uit zijn overtuiging dat de regering-Biden de vrijheid van meningsuiting had ingeperkt. Volgens Gurri had Biden ‘in feite tegen de [sociale media] platforms gezegd: Je moet je online houden aan de Europese normen van goed gedrag.’ Toch zijn de beperkingen die Trump heeft opgelegd aan de vrijheid van meningsuiting van ambtenaren en door de overheid gefinancierde private organisaties veel ingrijpender. Hoewel hij toegeeft dat Trump ‘nog erger’ zou kunnen worden, haalt Gurri zijn schouders op. Uiteindelijk lijkt het voor hem belangrijker om de woke-cultuur te vernietigen dan om het First Amendment te verdedigen.
Nu de elitaire aanhangers van Trump hun eigen bekrompen agenda’s boven democratische principes stellen, ligt het gevaar van een afglijden naar autoritarisme voor de hand.
Winter Sale: Save 40% on a new PS subscription
At a time of escalating global turmoil, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided.
Subscribe to Digital or Digital Plus now to secure your discount.
Subscribe Now
Toch is het waarschijnlijker dat de tegenstrijdige belangen binnen deze coalitie uiteindelijk zullen botsen, wat kan leiden tot de instorting van Trumps machtsbasis.
De meest scherpe conflicten binnen Trumps coalitie liggen tussen de economisch-nationalisten enerzijds en techno-rechts anderzijds. Beide kampen beschouwen zichzelf als anti-establishment en willen het huidige systeem ontwrichten, dat zij zien als een creatie van de Democratische elite. Toch vertegenwoordigen ze twee totaal verschillende visies op Amerika en de richting waarin het land zou moeten gaan.
De economisch-nationalisten willen terug naar een mythisch verleden van Amerikaanse industriële glorie, terwijl techno-rechts droomt van een utopische toekomst geregeerd door AI. Het ene kamp is populistisch, het andere elitair. Het ene vertrouwt op de wijsheid en de common sense van gewone mensen, het andere alleen op technologie. Het ene wil de immigratie volledig stopzetten, het andere verwelkomt goed opgeleide nieuwkomers. Het ene is bekrompen, het andere is mondialistisch. Het ene wil Silicon Valley afbreken, het andere wil het juist versterken. Het ene gelooft in het afstraffen van de rijken, het andere in het verrijken van de elite.
De nationalistische populisten claimen op te komen voor de mensen die door Musks technologische revolutie zouden worden achtergelaten. Het is dan ook niet verrassend dat ze de ‘technofeodalisten’ van Silicon Valley diep verachten. Steve Bannon, een prominente stem onder de economisch-nationalisten (en ironisch genoeg afgestudeerd aan de Harvard Business School), heeft Elon Musk zelfs een ‘parasitaire illegale immigrant’ genoemd. Volgens Bannon moet Musk en alles waar hij voor staat gestopt worden: ‘Als we het nu niet stoppen, zal het niet alleen dit land vernietigen, maar ook de wereld.’
Hoewel Bannon momenteel geen officiële rol heeft binnen de regering-Trump, blijft hij een invloedrijke figuur binnen de MAGA (Make America Great Again)-beweging en onderhoudt hij nauwe banden met veel topfunctionarissen. Toch is het duidelijk dat Elon Musk op dit moment Trumps oor heeft. Het Witte Huis heeft Musks zogenoemde Department of Government Efficiency (DOGE) de vrije hand gegeven, en Trump zelf heeft Musk aangemoedigd om nog agressiever te werk te gaan.
Het is typerend voor personalistische leiders zoals Trump om bondgenoten – of beter gezegd, hovelingen – tegen elkaar uit te spelen, zodat niemand te veel macht krijgt. Trump gelooft ongetwijfeld dat hij aan de top kan blijven en de interne conflicten in zijn eigen voordeel kan uitbuiten. Dergelijke tactieken werken echter vooral wanneer de strijd draait om overheidsmiddelen en financiële belangen, en niet om fundamenteel verschillende ideologieën en wereldbeelden.
Gezien de radicaal verschillende wereldbeelden en beleidsvoorkeuren binnen de krachten die de regering-Trump aandrijven, ligt een onvermijdelijke machtsstrijd in het verschiet. Maar wat gebeurt er daarna? Leidt dit tot politieke verlamming, of weet één groep de overhand te krijgen? Kunnen de Democraten profiteren van de interne verdeeldheid? Zal het Trumpisme ten onder gaan, of juist verder aan kracht winnen? Krijgt de Amerikaanse democratie een nieuwe impuls, of glijdt ze verder af?
Wat de uitkomst ook zal zijn, de tragedie blijft dat de lager opgeleide kiezers uit de arbeidersklasse – die massaal op Trumps anti-elitaire boodschap afkwamen – de echte verliezers zullen zijn. Geen van de strijdende vleugels binnen Trumps coalitie biedt een overtuigende visie voor hen. Zelfs de economisch-nationalisten, ondanks hun populistische retoriek, baseren hun ambities op een onrealistische heropleving van de werkgelegenheid in de verwerkende industrie.
Terwijl verschillende elites strijden om hun eigen versie van Amerika, blijft de dringend noodzakelijke beleidsagenda om een middenklasse-economie te bouwen in een postindustriële samenleving net zo onbereikbaar als altijd.
Vertaling: Menno Grootveld