bu1+ NHAC NGUYENAFP via Getty Images_vietnam wind NHAC NGUYEN/AFP via Getty Images

Katalytisch kapitaal is de sleutel tot de groene transitie in Zuidoost-Azië

SINGAPORE/LONDEN – De klimaatveranderingsconferentie van de Verenigde Naties in 2023 in Dubai (COP28) werd afgesloten met een baanbrekende overeenkomst om af te stappen van fossiele brandstoffen en de wereldwijde capaciteit voor hernieuwbare energie te verdrievoudigen. Dit is een stap in de goede richting, maar hoe kunnen we ervoor zorgen dat opkomende economieën over de nodige middelen beschikken om een rechtvaardige transitie naar schone energie te bewerkstelligen?

Die vraag is urgent geworden in Zuidoost-Azië. In 2021, tijdens COP26 in Glasgow, onthulden acht van de tien ASEAN-landen – Brunei, Cambodja, Laos, Maleisië, Myanmar, Singapore, Thailand en Vietnam – hun bijgewerkte emissiereductieplannen, waarin ambitieuze doelstellingen voor het koolstofarm maken van de economie zijn vastgesteld voor 2030 en waarin wordt toegezegd dat de emissies tegen 2050 netto nul zullen zijn, tien jaar eerder dan oorspronkelijk gepland. Maar de afgelopen twee jaar is duidelijk geworden dat er enorme investeringen nodig zijn om een groene infrastructuur te bouwen in deze zich ontwikkelende economieën. Het International Renewable Energy Agency schat dat de lidstaten van het blok tot 2050 een gemiddelde jaarlijkse investering van 210 miljard dollar nodig zullen hebben om hun klimaatdoelstellingen te halen.

Het is nu overduidelijk dat geen enkel land of blok in zijn eentje netto-nul-emissies kan bereiken en dat voor een rechtvaardige energietransitie robuuste publiek-private partnerschappen nodig zijn. Volgens een rapport uit 2023 van de International Finance Corporation en het Internationaal Energieagentschap hebben de Zuidoost-Aziatische landen tot 2031-’35 jaarlijks 9 miljard dollar aan concessionele financiering nodig om het benodigde privékapitaal te mobiliseren om hun economieën koolstofarm te maken.

Zuidoost-Azië, met zijn vele eilandgemeenschappen en uitgestrekte kustgebieden, is een van de meest klimaatgevoelige regio’s ter wereld. De kooldioxide-uitstoot is er tussen 1990 en 2020 verdubbeld als gevolg van de snelle economische groei, en de energievraag zal er tegen 2050 naar verwachting verdrievoudigen, wat de behoefte aan innovatieve en kosteneffectieve technologische oplossingen onderstreept.

Tegelijkertijd onderstrepen de toenemende frequentie van extreme weersomstandigheden, verminderde landbouwopbrengsten, verslechterende gezondheidsomstandigheden en het afnemende toerisme de verwoestende gevolgen van de klimaatverandering voor de Zuidoost-Aziatische economieën. De Aziatische Ontwikkelingsbank voorspelt dat de opwarming van de aarde het bbp van de regio tegen het einde van de eeuw met 11 procent kan doen afnemen, terwijl Swiss Re schat dat het verlies aan bbp kan oplopen naar 37 procent.

Diverse Zuidoost-Aziatische landen erkennen de dringende noodzaak van klimaatactie en hebben onlangs een reeks klimaatpartnerschappen met internationale organisaties en investeerders aangekondigd. Tijdens COP28 ondertekende Perusahaan Listrik Negara (PLN), het Indonesische staatselektriciteitsbedrijf, bijvoorbeeld veertien strategische overeenkomsten om de integratie van hernieuwbare energie in het elektriciteitsnet van het land te versnellen, kolengestookte elektriciteitscentrales te sluiten en opleidingsprogramma’s voor werknemers te ontwikkelen.

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025
PS_YA25-Onsite_1333x1000

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025

Our annual flagship magazine, PS Quarterly: The Year Ahead 2025, is almost here. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, subscribe to PS Premium now.

Subscribe Now

Vietnam is zich terdege bewust van zijn kwetsbaarheid voor klimaatverandering en heeft stappen ondernomen om rechtvaardige klimaatoplossingen te bevorderen. In mei 2023 keurde het land zijn nieuwe energieontwikkelingsplan goed, PDP8, dat tot doel heeft de wind- en gascapaciteit te verhogen en de afhankelijkheid van steenkool te verminderen. Het land heeft zich ook aangesloten bij de Coal Transition Accelerator, waarin Indonesië, Maleisië en verschillende westerse landen kennis delen, nieuw beleid ontwikkelen, en publieke en private financiering vrijmaken om de overstap van steenkool naar hernieuwbare energiebronnen te vergemakkelijken.

Hoewel Zuidoost-Aziatische regeringen op eigen houtje tal van initiatieven voor schone energie hebben genomen, is een gecoördineerde aanpak de sleutel tot een rechtvaardige energietransitie die de economische groei stimuleert. Door de samenwerking tussen de publieke en private sector te bevorderen, kunnen ASEAN-landen toegang verkrijgen tot het kapitaal en de expertise die nodig zijn om vermeende risico’s te beperken en kapitaalintensieve projecten om te zetten in levensvatbare, investeerbare ondernemingen.

Maar de overstap van Zuidoost-Azië naar hernieuwbare energie vergt ook een gezamenlijke wereldwijde inspanning. Tegen 2050 zullen de relatief energiearme opkomende economieën naar verwachting verantwoordelijk zijn voor 75 procent van de wereldwijde uitstoot. Om de klimaatdoelstellingen van de wereld te halen, moet de internationale gemeenschap de decarbonisatie-inspanningen van deze landen ondersteunen.

In het verleden ontvingen grote bedrijven en staatsbedrijven het leeuwendeel van de klimaatfinanciering in Zuidoost-Azië. Maar de transitie naar schone energie stelt de ASEAN-landen in staat om de kapitaalstromen te heroriënteren naar kleine en middelgrote ondernemingen, waardoor het ontluikende ecosysteem van startups in de regio wordt ondersteund, groene banen worden gecreëerd en duurzame welvaart wordt bevorderd.

Aangezien concessioneel kapitaal een eindige bron is, vooral als het gaat om het financieren van projecten voor energietransitie, is het cruciaal om geschikte financieringsstructuren op te zetten waarmee aanloopkapitaal kan worden gemobiliseerd. Gelukkig biedt deze schaarste een unieke kans om deelname van de particuliere sector te mobiliseren door filantropisch kapitaal los te maken. Het overbruggen van de kloof tussen filantropie en investeringen kan helpen bij het bevorderen van de ontwikkeling van nieuwe technologieën en bedrijfsmodellen die op het punt staan commercieel levensvatbaar te worden.

Filantropische investeerders die privékapitaal kunnen mobiliseren, kunnen een cruciale rol spelen bij het bevorderen van de energietransitie in Zuidoost-Azië. Door gemengde financiering kunnen ze helpen om de levensvatbaarheid van opkomende technologieën, bedrijven en projecten aan te tonen. Deze aanpak gaat zeker verder dan het conventionele werkterrein van de filantropie. Maar door transacties te ondersteunen en te structureren die ontwikkelingsfinanciering aantrekken, kunnen filantropische fondsen particuliere geldstromen katalyseren.

Het Southeast Asia Clean Energy Fund II (SEACEF II) is een goed voorbeeld. In december investeerde de Global Energy Alliance for People and Planet tien miljoen dollar in SEACEF II, waarbij ze een minderheidsbelang nam en ermee instemde de eerste verliezen te dekken. Met 127 miljoen dollar aan toezeggingen is dit het eerste gemengde investeringsfonds dat zich richt op het verstrekken van startkapitaal met een hoog risico aan startende bedrijven op het gebied van schone energie in Zuidoost-Azië. De innovatieve aanpak benadrukt de potentiële rol van katalytische, risicotolerante financiering in het bevorderen van een inclusieve netto-nul-transitie.

Het dichten van de klimaatfinancieringskloof is cruciaal om netto-nul-emissies te bereiken en de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5° Celsius boven het pre-industriële niveau. In een recent rapport van McKinsey wordt geschat dat de ontwikkelingslanden tegen 2030 jaarlijks ongeveer twee biljoen dollar moeten investeren om hun klimaatdoelstellingen te halen. Door een radicaal gezamenlijke investeringsaanpak kunnen filantropische fondsen, regeringen, financiële instellingen en particuliere investeerders een rechtvaardige en economisch haalbare transitie naar schone energie bevorderen – in Zuidoost-Azië en de rest van de wereld.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/BmEsA89nl