SÃO PAULO – Ochrona i zachowanie biomów - zwłaszcza tropikalnych lasów deszczowych - ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów klimatycznych, zwłaszcza w krajach o obfitej lesistości. Niemniej jednak najnowsze dane z monitoringu wskazują na znaczne wylesianie na wielu obszarach, w tym także na największym na świecie.
W październiku 2021 r. brazylijski Narodowy Instytut Badań Kosmicznych odnotował najwyższy poziom utraty lasów w Amazonii odnotowany w tym miesiącu od czasu rozpoczęcia monitoringu pięć lat temu. A problem nie ogranicza się wyłącznie do Amazonii. Drugi co do wielkości las tropikalny na świecie - dorzecze Kongo - stracił w latach 2001-2020 ponad 15 milionów hektarów, czyli 8% pierwotnego pokrycia.
Globalne cele promowania bioróżnorodności, takie jak te uzgodnione na niedawnej Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP26), mają kluczowe znaczenie dla podniesienia świadomości na temat utraty ekosystemów i zapewnienia odpowiedzialności na szczeblu międzynarodowym. Jednak wiele z faktycznych prac konserwatorskich z konieczności musi być przeprowadzanych lokalnie.
Umożliwienie ludziom w tych bio-różnorodnych regionach współistnienia z ich środowiskiem ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia przetrwania biomów leśnych. Ale utrzymywanie się z dochodów z lasów nie jest prostym zadaniem. Działania takie jak wydobycie i pozyskiwanie drewna są bardziej dochodowe – przynajmniej w perspektywie krótkoterminowej – niż na przykład gospodarka leśna, zrównoważone rolnictwo, czy ekoturystyka.
Niedawne badanie dynamiki użytkowania gruntów w brazylijskiej Amazonii przeprowadzone w ciągu dwóch lat daje pewien wgląd w to jak rządy i podmioty pozarządowe mogą promować ochronę lasów na poziomie lokalnym. Na początek ważne jest zrozumienie potrzeb i obaw mieszkańców. Na przykład organizacje społeczeństwa obywatelskiego działające w Amazonii dowiedziały się, że stabilność gospodarcza jest głównym problemem rolników na obszarach wiejskich. Dzięki tej wiedzy organizacje pozarządowe wprowadziły nowe praktyki rolnicze oparte na najnowszej nauce. Dzięki temu działalność, taka jak hodowla bydła i produkcja kawy, mogła współistnieć z odzyskiwaniem lasów.
Inne programy wdrażane w tym okresie uczyły drobnych rolników wiejskich technik gospodarowania lasami i przesadzania rodzimych gatunków. Agenci współpracujący z organizacjami pozarządowymi zapewnili rolnikom pomoc techniczną i zorganizowali jednostki demonstracyjne, aby pomóc mieszkańcom zrozumieć korzyści płynące z nowych metod. Entuzjastyczne promowanie technik i dowodów na poprawę produkcji było decydującym czynnikiem zachęcającym lokalnych rolników do ich stosowania i angażowania się w zrównoważoną działalność leśną.
Oprócz wprowadzania praktyk rolniczych przyjaznych dla lasów, organizacje społeczeństwa obywatelskiego w Amazonii współpracują z małymi spółdzielniami producentów, aby zintegrować odległe społeczności z większymi rynkami. Sieci te pozwalają rolnikom zarabiać na lasach bez szkody dla lasów. Ale ta infrastruktura jest słaba. Według danych zebranych przez Conexsus, spółdzielnie zapewniające zrównoważony dochód w brazylijskiej Amazonii wygenerowały dla ich członków w 2019 roku mniej niż połowę minimalnej płacy w Brazylii na ten rok. Tak niskie zwroty utrudniają odciągnięcie rolników od bardziej dochodowej, ale mniej zrównoważonej działalności.
Aby wprowadzić zrównoważone leśnictwo, mieszkańcy społeczności wiejskich muszą postrzegać je jako niezawodne źródło stabilnego dochodu. Instytucje rządowe mogą zmniejszyć niepewność gospodarczą poprzez ustawodawstwo oraz zachęty.
Niestety, ostatnie zmiany w polityce faktycznie ograniczają rentowność zrównoważonego leśnictwa w Brazylii. Stopniowe osłabienie krajowych organów odpowiedzialnych za kontrolowanie i monitorowanie użytkowania gruntów jest jedną z głównych przyczyn niedawnego wzrostu wylesiania w dorzeczu Amazonki, a brazylijska polityka kredytowa na obszarach wiejskich również w niewielkim stopniu wspiera inicjatywy gospodarcze zrównoważone pod względem środowiskowym. W 2019 i 2020 roku tylko 3% wypłat dokonywanych przez instytucje finansowe w regionie Amazonii było skierowane na zrównoważone działania; większość pozostałych trafiła do branż, o których wiadomo, że niszczą lokalny ekosystem, takich jak produkcja soi czy hodowla bydła na dużą skalę.
Organizacje kierowane przez społeczność mają kluczowe znaczenie dla promowania zrównoważonego leśnictwa, ale ich zdolność do wprowadzania zmian jest ograniczona z powodu braku kapitału. Działania takie jak kształcenie rolników wiejskich w bardziej zrównoważonych technikach, tworzenie rynków zachęcających do inwestowania w produkty leśne oraz opracowywanie sposobów włączania społeczności Amazonii w łańcuchy wartości jest czasochłonne i kosztowne.
Ochrona lasu zależy od kilku powiązanych ze sobą czynników. Ustawodawstwo wspierające wysiłki na rzecz ochrony środowiska i większe fundusze na inicjatywy takie jak te wymienione tutaj pomogą promować pracę, która jest korzystna dla środowiska. Jednak bez zmian strukturalnych zarówno na poziomie krajowym, jak i lokalnym, które umożliwiłyby mieszkańcom wsi zarabianie na życie dzięki zrównoważonej działalności leśnej, niszczenie najważniejszych biomów leśnych na Ziemi będzie kontynuowane.
Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer
SÃO PAULO – Ochrona i zachowanie biomów - zwłaszcza tropikalnych lasów deszczowych - ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów klimatycznych, zwłaszcza w krajach o obfitej lesistości. Niemniej jednak najnowsze dane z monitoringu wskazują na znaczne wylesianie na wielu obszarach, w tym także na największym na świecie.
W październiku 2021 r. brazylijski Narodowy Instytut Badań Kosmicznych odnotował najwyższy poziom utraty lasów w Amazonii odnotowany w tym miesiącu od czasu rozpoczęcia monitoringu pięć lat temu. A problem nie ogranicza się wyłącznie do Amazonii. Drugi co do wielkości las tropikalny na świecie - dorzecze Kongo - stracił w latach 2001-2020 ponad 15 milionów hektarów, czyli 8% pierwotnego pokrycia.
Globalne cele promowania bioróżnorodności, takie jak te uzgodnione na niedawnej Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP26), mają kluczowe znaczenie dla podniesienia świadomości na temat utraty ekosystemów i zapewnienia odpowiedzialności na szczeblu międzynarodowym. Jednak wiele z faktycznych prac konserwatorskich z konieczności musi być przeprowadzanych lokalnie.
Umożliwienie ludziom w tych bio-różnorodnych regionach współistnienia z ich środowiskiem ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia przetrwania biomów leśnych. Ale utrzymywanie się z dochodów z lasów nie jest prostym zadaniem. Działania takie jak wydobycie i pozyskiwanie drewna są bardziej dochodowe – przynajmniej w perspektywie krótkoterminowej – niż na przykład gospodarka leśna, zrównoważone rolnictwo, czy ekoturystyka.
Niedawne badanie dynamiki użytkowania gruntów w brazylijskiej Amazonii przeprowadzone w ciągu dwóch lat daje pewien wgląd w to jak rządy i podmioty pozarządowe mogą promować ochronę lasów na poziomie lokalnym. Na początek ważne jest zrozumienie potrzeb i obaw mieszkańców. Na przykład organizacje społeczeństwa obywatelskiego działające w Amazonii dowiedziały się, że stabilność gospodarcza jest głównym problemem rolników na obszarach wiejskich. Dzięki tej wiedzy organizacje pozarządowe wprowadziły nowe praktyki rolnicze oparte na najnowszej nauce. Dzięki temu działalność, taka jak hodowla bydła i produkcja kawy, mogła współistnieć z odzyskiwaniem lasów.
Inne programy wdrażane w tym okresie uczyły drobnych rolników wiejskich technik gospodarowania lasami i przesadzania rodzimych gatunków. Agenci współpracujący z organizacjami pozarządowymi zapewnili rolnikom pomoc techniczną i zorganizowali jednostki demonstracyjne, aby pomóc mieszkańcom zrozumieć korzyści płynące z nowych metod. Entuzjastyczne promowanie technik i dowodów na poprawę produkcji było decydującym czynnikiem zachęcającym lokalnych rolników do ich stosowania i angażowania się w zrównoważoną działalność leśną.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Oprócz wprowadzania praktyk rolniczych przyjaznych dla lasów, organizacje społeczeństwa obywatelskiego w Amazonii współpracują z małymi spółdzielniami producentów, aby zintegrować odległe społeczności z większymi rynkami. Sieci te pozwalają rolnikom zarabiać na lasach bez szkody dla lasów. Ale ta infrastruktura jest słaba. Według danych zebranych przez Conexsus, spółdzielnie zapewniające zrównoważony dochód w brazylijskiej Amazonii wygenerowały dla ich członków w 2019 roku mniej niż połowę minimalnej płacy w Brazylii na ten rok. Tak niskie zwroty utrudniają odciągnięcie rolników od bardziej dochodowej, ale mniej zrównoważonej działalności.
Aby wprowadzić zrównoważone leśnictwo, mieszkańcy społeczności wiejskich muszą postrzegać je jako niezawodne źródło stabilnego dochodu. Instytucje rządowe mogą zmniejszyć niepewność gospodarczą poprzez ustawodawstwo oraz zachęty.
Niestety, ostatnie zmiany w polityce faktycznie ograniczają rentowność zrównoważonego leśnictwa w Brazylii. Stopniowe osłabienie krajowych organów odpowiedzialnych za kontrolowanie i monitorowanie użytkowania gruntów jest jedną z głównych przyczyn niedawnego wzrostu wylesiania w dorzeczu Amazonki, a brazylijska polityka kredytowa na obszarach wiejskich również w niewielkim stopniu wspiera inicjatywy gospodarcze zrównoważone pod względem środowiskowym. W 2019 i 2020 roku tylko 3% wypłat dokonywanych przez instytucje finansowe w regionie Amazonii było skierowane na zrównoważone działania; większość pozostałych trafiła do branż, o których wiadomo, że niszczą lokalny ekosystem, takich jak produkcja soi czy hodowla bydła na dużą skalę.
Organizacje kierowane przez społeczność mają kluczowe znaczenie dla promowania zrównoważonego leśnictwa, ale ich zdolność do wprowadzania zmian jest ograniczona z powodu braku kapitału. Działania takie jak kształcenie rolników wiejskich w bardziej zrównoważonych technikach, tworzenie rynków zachęcających do inwestowania w produkty leśne oraz opracowywanie sposobów włączania społeczności Amazonii w łańcuchy wartości jest czasochłonne i kosztowne.
Ochrona lasu zależy od kilku powiązanych ze sobą czynników. Ustawodawstwo wspierające wysiłki na rzecz ochrony środowiska i większe fundusze na inicjatywy takie jak te wymienione tutaj pomogą promować pracę, która jest korzystna dla środowiska. Jednak bez zmian strukturalnych zarówno na poziomie krajowym, jak i lokalnym, które umożliwiłyby mieszkańcom wsi zarabianie na życie dzięki zrównoważonej działalności leśnej, niszczenie najważniejszych biomów leśnych na Ziemi będzie kontynuowane.
Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer