coyle2_regulatin_Getty_Images_ Fernando Macas Romo/EyeEm/Getty Images

Driewerf hoera voor de regelgeving

CAMBRIDGE – Een van de opvallende veranderingen die iedere reiziger uit een rijk land in een arm land het afgelopen decennium niet kan zijn ontgaan is de snelle verspreiding van het mobieletelefoongebruik, gevolgd door de snelle groei van de mobiele internettoegang. Mobiele communicatie speelt dezelfde rol in de sociale en economische ontwikkeling van Afrika, Azië en Latijns-Amerika als de verspreiding van vastelijncommunicatie in de jaren zeventig in landen als Frankrijk en Groot-Brittannië. Gezinsverbanden en sociale connecties ondergaan een verandering, evenals de zakelijke en onderwijsmogelijkheden.

Een belangrijke bijdrage aan deze technologische transformatie werd geleverd door een verplichte technische standaard die de EU in 1987 heeft ingevoerd. De regelgeving leidde tot een markt voor hardware en diensten die het hele continent omvatte en groot genoeg was om ervoor te zorgen dat die standaard – GSM, vernoemd naar de Groupe Spécial Mobile-commissie die haar had gecodificeerd – mondiaal werd overgenomen. In 2004 waren er wereldwijd ruim een miljard abonnees van GSM-diensten. Het mondiale bereik van de regelgeving hield grote schaalvoordelen in bij de productie van mobieltjes en netwerk-hardware, zodat de prijzen snel daalden, en de interoperabiliteit tussen netwerken en landen veel makkelijker te verwezenlijken was.

Veel regelgeving blijkt dezelfde rol te vervullen als GSM bij het invoeren van standaarden. In tegenspraak met de simplistische opvatting dat regelgeving onvermijdelijk slecht is voor het bedrijfsleven, zijn er feitelijk drie belangrijke routes waarlangs regelgeving voordelig kan zijn voor een economie.

Een daarvan is de markt-creërende rol waarvan de GSM-standaard een voorbeeld is. Als er sprake is van concurrerende technologieën, zoals bij de beroemde strijd in de jaren zeventig tussen de Betamax- en de VHS-standaard voor videobanden, zijn consumenten beter af als deze strijd tussen soortgelijke standaarden onmiddellijk en op beslissende wijze wordt beslecht, om het risico te vermijden dat geld wordt uitgegeven aan een technologie die het onderspit delft. Als de standaard wordt bepaald door middel van regelgeving op een grote markt als die van de EU, de Verenigde Staten of China, zijn schaalvoordelen snel te verwezenlijken. De virtueuze cirkel van dalende prijzen, kwaliteitsverbetering en toenemende vraag wordt daardoor tot stand gebracht.

Dit is een krachtige dynamiek. Het verklaart waarom Britse bedrijven steeds vaker ontzet zijn door het vooruitzicht dat de Britse regering na de Brexit de coördinatie van de regelgeving niet zal voortzetten met de EU. Na duizenden leden te hebben geraadpleegd heeft de Confederation of British Industry (CBI), 's lands grootste organisatie van het bedrijfsleven, onlangs opgeroepen tot “aanhoudende convergentie” met de EU-regels op het gebied van goederen, diensten en digitale standaarden. De omvang van de toegankelijke markt is enorm belangrijk voor de groeivooruitzichten.

Regelgeving kan een economie ook voordeel opleveren door de concurrentie te bevorderen. Dit lijkt contra-intuïtief, en sommige vormen van regelgeving lijken er inderdaad toe te dienen om het behoud van verworven posities te bevorderen. Bedrijven in oligopolistische sectoren klagen vaak over de last van het voldoen aan de voorschriften; maar ze zijn duidelijk afhankelijk van regelgeving die hindernissen opwerpt voor de toegang tot de markt van nieuwe concurrenten. De kosten van de last van de regelgeving vormen een offer dat ze moeten brengen voor hun marktkracht.

Introductory Offer: Save 30% on PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Introductory Offer: Save 30% on PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

De regelgeving in sommige van deze sectoren, zoals de financiële sector, is een voorbeeld van wat je niet moet doen. Functionarissen denken dat de consumentenbescherming nog meer regelgeving vergt als er iets mis gaat, wat leidt tot een wirwar aan regels die de gevestigde partijen beschermen en allerlei onbedoelde gevolgen en complexiteiten met zich meebrengen. Wanneer de nieuwe regelgeving ondoelmatig blijkt (wat niet verrassend is, gezien de overdaad aan bedrog op financieel gebied) wordt een vicieuze cirkel in beweging gezet, in de vorm van extra regelgeving die tot nog meer mislukkingen en nóg meer regelgeving leidt.

Dat is de reden dat slimme toezichthouders die zijn belast met het garanderen van een gezonde concurrentie, zoals de Britse FCA (Financial Conduct Authority), een “sandbox”-aanpak hanteren om het beproeven van nieuwe technologieën en bedrijfsmodellen mogelijk te maken, zonder een verpletterende last aan regelgeving. De FCA stelt voor om deze “sandbox”-methode mondiaal te maken.

Bovendien is er ook enige bescherming tegen een complexe wirwar aan regelgeving als nieuwe regels een kosten-baten-analyse moeten ondergaan. Maar zulke taxaties verlopen louter stapsgewijs, terwijl wat nodig is een periodieke beoordeling van het regelgevende raamwerk als geheel is. Grote rampen zijn dikwijls het gevolg van een onvermogen om in dergelijke termen te denken, zoals op tragische wijze is gebleken uit de fatale brand in de Londense Grenfell Tower.

In nieuwe sectoren, of in sectoren met echte mogelijkheden voor nieuwkomers met nieuwe technologieën, helpt regelgeving feitelijk bij het creëren van een markt. Door bijvoorbeeld informatie-asymmetrieën over innovatieve producten weg te nemen – asymmetrieën die groter zijn naarmate de producten meer technologisch geavanceerd zijn – maakt regelgeving een gelijkwaardig speelveld mogelijk tussen grote gevestigde partijen en nieuwkomers, waardoor innovatie wortel kan schieten. En door garanties te geven over de veiligheid of effectiviteit van nieuwe producten en diensten, en minimaal gemandateerde standaarden vast te stellen, geeft regelgeving consumenten het vertrouwen om iets nieuws te proberen.

De derde manier waarop regelgeving goed is voor een economie is precies gelegen in de bescherming van consumenten. Als dit betekent dat bedrijven lagere kortetermijnwinsten boeken, dan zij dat zo. Het welzijn van een samenleving staat niet gelijk aan de winstgevendheid van haar bedrijven of het groeipercentage van het bbp. In de gesprekken binnen het CBI over de regelgeving na de Brexit, waren de sectoren die het meest geïnteresseerd waren in afwijkende regelgeving afval, milieudiensten en water. Zware mileu-eisen van de EU leggen de bedrijven in deze sectoren hoge kosten op, wat zou kunnen betekenen dat ze trager groeien dan ze anders zouden doen. Maar het is bekend dat in de bbp-groei milieu-externaliteiten niet zijn verdisconteerd.

Dit alles onderstreept het belang van de manier waarop regelgeving wordt ingevoerd en toezichthouders toezicht houden. Hun acties kunnen de concurrentie en de groei schaden – en doen dat ook vaak –, terwijl ze er niet in slagen de consumenten te beschermen. Maar dat hoeft niet het geval te zijn. Het onderkennen van de potentieel grote economische voordelen van regelgeving zou een verstandiger discussie kunnen aanmoedigen die verder gaat dan politieke toneelstukjes en de aandacht richt op de cruciale kwestie van het ontwerp van de regelgeving.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/MX7BalRnl