Kłopoty Czają się Pod Powierzchnią Ochrony Oceanów

BOGOTÁ – Ocean jest naszym największym zasobem naturalnym. Dostarcza połowę tlenu na naszej planecie, pomaga wyżywić połowę ludzi na świecie, a jako największy na świecie pochłaniacz dwutlenku węgla jest jedną z najlepszych metod obrony przed zmianami klimatu, jakie posiadamy. A jednak jest atakowany jak nigdy dotąd.

Temperatury powierzchni morza są wyższe niż kiedykolwiek, co zabija życie morskie i napędza silniejsze huragany. Wiele populacji dużych ryb zostało zdziesiątkowanych. Połowa wszystkich raf koralowych - które służą jako niezbędne siedliska dla życia morskiego i jako istotna ochrona wybrzeża - została zniszczona. Ta trwała degradacja oceanów zagraża życiu ludzi na całym świecie. Zatrzymanie tego procesu jest niezbędne, a dobrą wiadomością jest to, że ramy do tego są już gotowe.

Dwa lata temu świat przyjął globalne ramy różnorodności biologicznej Kunming-Montreal, które wyznaczyły cel ochrony i zachowania co najmniej 30% światowych lądów i oceanów do 2030 roku. Podczas konferencji ONZ na temat bioróżnorodności COP16 w Cali, w Kolumbii, w zeszłym miesiącu, przedstawiciele rządów z całego świata podsumowali dotychczasowe postępy. To, co się wyróżniało, to fakt, że kraj goszczący jest przykładem zarówno tego, co jest możliwe, jak i tego, jak wiele pozostaje do zrobienia.

W ciągu ostatniej dekady Kolumbia stała się światowym liderem w dziedzinie ochrony przyrody. Kolumbia jest jednym z najbardziej różnorodnych biologicznie krajów na świecie, a jako jeden z zaledwie dwóch krajów Ameryki Południowej z wybrzeżami Pacyfiku i Atlantyku, jej przyszłość jest nierozerwalnie związana z otaczającymi ją zbiornikami wodnymi. W 2022 r. rząd ogłosił, że objął ochroną 30% swojego obszaru oceanicznego, czyniąc Kolumbię pierwszym krajem na półkuli zachodniej, który tego dokonał - i skłaniając inne kraje Ameryki Łacińskiej do pójścia w jego ślady.

Nowy raport zlecony przez Bloomberg Philanthropies za pośrednictwem Bloomberg Ocean Fund i opracowany we współpracy z innymi głównymi organizacjami zajmującymi się ochroną środowiska morskiego pokazuje, że Ameryka Łacińska jest obecnie liderem w zakresie globalnej ochrony środowiska morskiego. Około 26% obszaru morskiego otaczającego Amerykę Łacińską i Karaiby jest obecnie objęte jakąś formą ochrony środowiska morskiego - to więcej niż w jakimkolwiek innym regionie na świecie.

Statystyki te odzwierciedlają jednak jedynie zasięg oficjalnych morskich obszarów chronionych. Nie mówi nam, co dzieje się pod wodą. Tam niestety dane są znacznie mniej obiecujące. Wydaje się, że tylko 2,5% oceanu w regionie i zaledwie 1,5% obszaru morskiego Kolumbii otrzymuje poziom ochrony niezbędny do zachowania życia morskiego.

Introductory Offer: Save 30% on PS Digital

Introductory Offer: Save 30% on PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

W pozostałych częściach świata sytuacja wygląda jeszcze gorzej. Wielka Brytania na przykład wyznaczyła 47% swoich wód krajowych (z wyłączeniem terytoriów zamorskich) jako morskie obszary chronione, ale mniej niż 1% zostało ocenionych jako skutecznie chronione. Tymczasem Japonia wyznaczyła 7,3% swoich wód krajowych jako morskie obszary chronione, a 0% z nich oceniono jako skutecznie chronione.

Ocean może nadal chronić i żywić świat tylko wtedy, gdy rządy wywiążą się ze swoich zobowiązań do jego ochrony. Uznając potrzebę pilnej zmiany kursu, raport Bloomberg Ocean Fund określa szereg kluczowych kolejnych kroków, które pomogą rządom skutecznie chronić 30% ich obszarów oceanicznych do 2030 roku. Jak lubi mawiać Mike Bloomberg: Jeśli nie możesz tego zmierzyć, nie możesz tym zarządzać.

Gromadzenie większej ilości danych jest zatem niezbędne. Mając do dyspozycji więcej przydatnych informacji, kraje mogą lepiej śledzić swoje postępy, a kluczowi interesariusze - nie tylko lokalne społeczności przybrzeżne - mogą pełniej uczestniczyć w wysiłkach na rzecz ochrony przyrody. W tym celu musimy udostępnić większej liczbie osób narzędzia, które okazały się nieocenione w zwiększaniu przejrzystości i odpowiedzialności, takie jak 30x30 Progress Tracker od SkyTruth.

Raport wzywa również zamożne kraje do spełnienia swoich obietnic. W 2022 r. rządy krajów Globalnej Północy zobowiązały się do zwiększenia finansowania dla krajów rozwijających się do co najmniej 20 mld USD rocznie do 2025 r. i do 30 mld USD do 2030 r. Jednak niewiele z tych funduszy zostało dostarczonych. Chociaż niedawno ogłoszone 163 miliony dolarów w nowych zobowiązaniach od krajów-darczyńców jest mile widziane, takie kwoty to kropla w morzu. Potrzeba znacznie więcej funduszy, aby wesprzeć wysiłki na rzecz ochrony przyrody w Ameryce Łacińskiej i innych regionach, zwłaszcza na Globalnym Południu. I nie trzeba dodawać, że obiecane finansowanie powinno zostać dostarczone w odpowiednim czasie.

Ponieważ negocjacje w ramach COP16 zostały wstrzymane do późniejszego terminu, stawka za osiągnięcie tego celu nie może być wyższa. Miliardy istnień ludzkich zależą od pilnych globalnych działań na rzecz ochrony oceanów. Konieczne jest, aby więcej krajów podjęło agresywne działania w celu przyjęcia ambitnych zobowiązań - oraz konkretnych polityk i praktyk niezbędnych do ich realizacji.

Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer

César Gaviria - były prezydent Kolumbii oraz członek zarządu w Oceana. Patti Harris jest dyrektorem generalnym w Bloomberg Philanthropies.