LONDYN – Ci, którzy są rozczarowani niejednoznacznymi wynikami spotkania w sprawie zmian klimatycznych COP26, niedawnym wirtualnym szczytem prezydenta USA Joe Bidena i prezydenta Chin Xi Jinpinga lub próbami osiągnięcia sprawiedliwości w zakresie szczepionek na COVID-19, muszą obudzić się i przyjrzeć dokładnie światu, w którym żyjemy. W obecnych warunkach globalne zarządzanie na pewno rozczaruje.
W nowym raporcie Our Global Conditionwraz z kolegami z Globalnej Komisji ds. Polityki Post Pandemicznej przypisujemy te trudności faktowi, że jesteśmy w środku nie jednego, ale czterech różnych kryzysów. Jedynym wyjściem jest rozpoznanie powiązań między zdrowiem publicznym planety, zmianami klimatycznymi, spadającym zaufaniem publicznym i legitymacją demokratyczną oraz niestabilnością geopolityczną. Te kwestie są ze sobą powiązane. Traktowanie ich jako oddzielnych kwestii nigdzie nas nie zaprowadzi.
Stresy środowiskowe zwiększają prawdopodobieństwo, że choroby odzwierzęce rozprzestrzenią się na ludzi i staną się pandemią. Napięcia społeczne, polityczne i ekonomiczne wywołane przez pandemię sprzyjają postawom i zachowaniom, które podważają solidarność społeczną, utrudniając rządom uzyskanie publicznego poparcia dla silnych środków dekarbonizacji. W krajach i systemach politycznych, w których zaufanie do instytucji i autorytet fachowej wiedzy zostały podważone przez spuściznę kryzysu finansowego z 2008 r. i rozwój mediów społecznościowych, radzenie sobie z nowymi kryzysami pozostaje trudnym wyzwaniem.
Ten opis odnosi się w dużej mierze do Stanów Zjednoczonych - kraju, od którego wielu oczekuje przywództwa. Kryzys zaufania osłabił USA zarówno wewnętrznie, jak i na arenie światowej, przyczyniając się także do pogorszenia relacji Zachodu z Chinami. Zgodnie z logiką sprzężeń zwrotnych, napięcia związane z pandemią i zmianami klimatycznymi przyczyniły się do największego kryzysu geopolitycznego na świecie. Jednak bez zaangażowania USA i Chin oraz wzajemnego zrozumienia, jedynie małe postępy w walce z pandemią lub zmianami klimatycznymi będą możliwe.
Podobna sytuacja jest widoczna w braku wystarczającej podaży szczepionek do biedniejszych krajów, co stało się rzeczywistością uwidocznioną przez pojawienie się nowego wariantu Omicron w Afryce Południowej. Według odliczania szczepień Globalnej Komisji: Azja, Europa i Stany Zjednoczone są na dobrej drodze do zaszczepienia 80% swojej populacji do marca-maja 2022 r., podczas gdy większość krajów afrykańskich nie osiągnie tego punktu przed połową 2025 r.
Współpraca chińsko-amerykańska mogłaby wypełnić tę lukę, biorąc pod uwagę niezrównane zasoby kapitałowe i logistyczne obu krajów, a także mogłaby szybko poradzić sobie z nadchodzącym kryzysem zadłużenia państwowego, który prawdopodobnie dotknie kraje o niskich dochodach, a następnie resztę świata w 2022 r. Niestety nie ma perspektyw na takie porozumienia w najbliższym czasie.
Jest to ponury obraz, zapowiadający nie zbliżającą się katastrofę, ale raczej ciągłe rozczarowanie i bezbronność. Aby stawić czoła tej sytuacji, musimy opracować nowe strategie oparte na czterech kluczowych zasadach.
Pierwszą zasadą – i najpilniejszym zadaniem – jest zaszczepienie wszystkich populacji, abyśmy mogli przyspieszyć przejście od pandemii do łatwiejszego do opanowania endemicznego problemu zdrowia publicznego. Niezależnie od tego, czy działają samodzielnie, czy w grupach, wszystkie kraje muszą uznać za najwyższy priorytet dostarczanie szczepionek do Afryki i innych słabiej rozwiniętych regionów, a także poświęcać więcej zasobów – medycznych, finansowych, logistycznych i administracyjnych – na wsparcie programów szczepień. Wyeliminowanie niepewności wywołanej pandemią może być również najpewniejszym sposobem na stworzenie zaufania i poparcia opinii publicznej dla zrównoważonych środków klimatycznych i innych niezbędnych, ale kosztownych polis do „odbudowywania lepiej.”
Drugą (i długoterminową) zasadą jest uznanie, że rywalizacja pomiędzy Chinami a USA odgrywa kluczową rolę w sprawach globalnych. Ani tej rywalizacji, ani trwałego znaczenia obu krajów nie można odmówić. Najpilniejszym zadaniem jest zatem zdefiniowanie agendy i stworzenie mechanizmu, dzięki któremu oba supermocarstwa będą się wzajemnie konsultować i współpracować przy globalnych wyzwaniach, nawet jeśli nadal konkurują w innych dziedzinach.
Stany Zjednoczone i Związek Radziecki tak postępowały podczas Zimnej Wojny. Ale nauczenie się tego zajęło im dziesięciolecia. Ani zmiana klimatu, ani bezpieczeństwo międzynarodowe, ani skuteczne zarządzanie nie mogą tak długo czekać.
Trzecią kwestią jest to, że kryzys zaufania i legitymizacji na Zachodzie należy traktować poważniej. Zwiększona podatność zachodnich demokracji na politykę ekstremistyczną stanowi zagrożenie nie tylko dla tych krajów, ale także dla globalnej stabilności i bezpieczeństwa. Tutaj do najpilniejszych zadań należy: aktualizacja zasad i instytucji demokratycznych na miarę XXI wieku; regulowanie mediów społecznościowych, aby te platformy były bardziej odpowiedzialne; ożywienie obywatelstwa poprzez nowe formy uczestnictwa; oraz zwiększenie inwestycji w celu zapewnienia większej równości traktowania i szans.
Czwarta zasada jest pragmatyczna. Podobnie jak w przypadku szczepionek, kraje nie mogą siedzieć bezczynnie i czekać, aż właściwe globalne rządy zapewnią stosowne rozwiązania. Podążając za sukcesami partnerstw publiczno-prywatnych, które dostarczyły bezpieczne i wysoce skuteczne szczepionki w rekordowym czasie, stawienie czoła dzisiejszym, zazębiającym się kryzysom wymaga koalicji chętnych do rozwiązywania powszechnych, ponadgranicznych problemów. Inne obszary, które mogą skorzystać na intensywnej współpracy obejmującej wiele krajów, obejmują technologię identyfikacji i monitorowania nowych patogenów oraz większe nakłady na technologie energii nie węglowej, takie jak synteza jądrowa.
Nasze powiązane kryzysy wymagają wspólnej, skoordynowanej odpowiedzi. Jeśli okaże się to niemożliwe, nie powinno nas dziwić, że kraje same zdecydują się na mniej optymalne sposoby działania.
Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer
LONDYN – Ci, którzy są rozczarowani niejednoznacznymi wynikami spotkania w sprawie zmian klimatycznych COP26, niedawnym wirtualnym szczytem prezydenta USA Joe Bidena i prezydenta Chin Xi Jinpinga lub próbami osiągnięcia sprawiedliwości w zakresie szczepionek na COVID-19, muszą obudzić się i przyjrzeć dokładnie światu, w którym żyjemy. W obecnych warunkach globalne zarządzanie na pewno rozczaruje.
W nowym raporcie Our Global Conditionwraz z kolegami z Globalnej Komisji ds. Polityki Post Pandemicznej przypisujemy te trudności faktowi, że jesteśmy w środku nie jednego, ale czterech różnych kryzysów. Jedynym wyjściem jest rozpoznanie powiązań między zdrowiem publicznym planety, zmianami klimatycznymi, spadającym zaufaniem publicznym i legitymacją demokratyczną oraz niestabilnością geopolityczną. Te kwestie są ze sobą powiązane. Traktowanie ich jako oddzielnych kwestii nigdzie nas nie zaprowadzi.
Stresy środowiskowe zwiększają prawdopodobieństwo, że choroby odzwierzęce rozprzestrzenią się na ludzi i staną się pandemią. Napięcia społeczne, polityczne i ekonomiczne wywołane przez pandemię sprzyjają postawom i zachowaniom, które podważają solidarność społeczną, utrudniając rządom uzyskanie publicznego poparcia dla silnych środków dekarbonizacji. W krajach i systemach politycznych, w których zaufanie do instytucji i autorytet fachowej wiedzy zostały podważone przez spuściznę kryzysu finansowego z 2008 r. i rozwój mediów społecznościowych, radzenie sobie z nowymi kryzysami pozostaje trudnym wyzwaniem.
Ten opis odnosi się w dużej mierze do Stanów Zjednoczonych - kraju, od którego wielu oczekuje przywództwa. Kryzys zaufania osłabił USA zarówno wewnętrznie, jak i na arenie światowej, przyczyniając się także do pogorszenia relacji Zachodu z Chinami. Zgodnie z logiką sprzężeń zwrotnych, napięcia związane z pandemią i zmianami klimatycznymi przyczyniły się do największego kryzysu geopolitycznego na świecie. Jednak bez zaangażowania USA i Chin oraz wzajemnego zrozumienia, jedynie małe postępy w walce z pandemią lub zmianami klimatycznymi będą możliwe.
Podobna sytuacja jest widoczna w braku wystarczającej podaży szczepionek do biedniejszych krajów, co stało się rzeczywistością uwidocznioną przez pojawienie się nowego wariantu Omicron w Afryce Południowej. Według odliczania szczepień Globalnej Komisji: Azja, Europa i Stany Zjednoczone są na dobrej drodze do zaszczepienia 80% swojej populacji do marca-maja 2022 r., podczas gdy większość krajów afrykańskich nie osiągnie tego punktu przed połową 2025 r.
Współpraca chińsko-amerykańska mogłaby wypełnić tę lukę, biorąc pod uwagę niezrównane zasoby kapitałowe i logistyczne obu krajów, a także mogłaby szybko poradzić sobie z nadchodzącym kryzysem zadłużenia państwowego, który prawdopodobnie dotknie kraje o niskich dochodach, a następnie resztę świata w 2022 r. Niestety nie ma perspektyw na takie porozumienia w najbliższym czasie.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Jest to ponury obraz, zapowiadający nie zbliżającą się katastrofę, ale raczej ciągłe rozczarowanie i bezbronność. Aby stawić czoła tej sytuacji, musimy opracować nowe strategie oparte na czterech kluczowych zasadach.
Pierwszą zasadą – i najpilniejszym zadaniem – jest zaszczepienie wszystkich populacji, abyśmy mogli przyspieszyć przejście od pandemii do łatwiejszego do opanowania endemicznego problemu zdrowia publicznego. Niezależnie od tego, czy działają samodzielnie, czy w grupach, wszystkie kraje muszą uznać za najwyższy priorytet dostarczanie szczepionek do Afryki i innych słabiej rozwiniętych regionów, a także poświęcać więcej zasobów – medycznych, finansowych, logistycznych i administracyjnych – na wsparcie programów szczepień. Wyeliminowanie niepewności wywołanej pandemią może być również najpewniejszym sposobem na stworzenie zaufania i poparcia opinii publicznej dla zrównoważonych środków klimatycznych i innych niezbędnych, ale kosztownych polis do „odbudowywania lepiej.”
Drugą (i długoterminową) zasadą jest uznanie, że rywalizacja pomiędzy Chinami a USA odgrywa kluczową rolę w sprawach globalnych. Ani tej rywalizacji, ani trwałego znaczenia obu krajów nie można odmówić. Najpilniejszym zadaniem jest zatem zdefiniowanie agendy i stworzenie mechanizmu, dzięki któremu oba supermocarstwa będą się wzajemnie konsultować i współpracować przy globalnych wyzwaniach, nawet jeśli nadal konkurują w innych dziedzinach.
Stany Zjednoczone i Związek Radziecki tak postępowały podczas Zimnej Wojny. Ale nauczenie się tego zajęło im dziesięciolecia. Ani zmiana klimatu, ani bezpieczeństwo międzynarodowe, ani skuteczne zarządzanie nie mogą tak długo czekać.
Trzecią kwestią jest to, że kryzys zaufania i legitymizacji na Zachodzie należy traktować poważniej. Zwiększona podatność zachodnich demokracji na politykę ekstremistyczną stanowi zagrożenie nie tylko dla tych krajów, ale także dla globalnej stabilności i bezpieczeństwa. Tutaj do najpilniejszych zadań należy: aktualizacja zasad i instytucji demokratycznych na miarę XXI wieku; regulowanie mediów społecznościowych, aby te platformy były bardziej odpowiedzialne; ożywienie obywatelstwa poprzez nowe formy uczestnictwa; oraz zwiększenie inwestycji w celu zapewnienia większej równości traktowania i szans.
Czwarta zasada jest pragmatyczna. Podobnie jak w przypadku szczepionek, kraje nie mogą siedzieć bezczynnie i czekać, aż właściwe globalne rządy zapewnią stosowne rozwiązania. Podążając za sukcesami partnerstw publiczno-prywatnych, które dostarczyły bezpieczne i wysoce skuteczne szczepionki w rekordowym czasie, stawienie czoła dzisiejszym, zazębiającym się kryzysom wymaga koalicji chętnych do rozwiązywania powszechnych, ponadgranicznych problemów. Inne obszary, które mogą skorzystać na intensywnej współpracy obejmującej wiele krajów, obejmują technologię identyfikacji i monitorowania nowych patogenów oraz większe nakłady na technologie energii nie węglowej, takie jak synteza jądrowa.
Nasze powiązane kryzysy wymagają wspólnej, skoordynowanej odpowiedzi. Jeśli okaże się to niemożliwe, nie powinno nas dziwić, że kraje same zdecydują się na mniej optymalne sposoby działania.
Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer