fleishman1_Dan KitwoodGetty Images_climate protest at AGM Dan Kitwood/Getty Images

Nieuwe financiële omstandigheden, zelfde klimaatcalculatie

NEW YORK – In zijn meest recente evaluatie heeft het Intergouvernementeel Panel inzake klimaatverandering een uitgebreid overzicht gegeven van wat er nodig is om de opwarming van de aarde onder de 1,5° Celsius te houden ten opzichte van het pre-industriële niveau, in overeenstemming met het klimaatverdrag van Parijs van 2015. De bottom line is eenvoudig: de uitstoot van broeikasgassen moet in 2025 zijn hoogtepunt hebben bereikt.

Om dat doel te verwezenlijken, moeten de geldstromen snel worden verlegd van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie. In zijn Net Zero by 2050-rapport van vorig jaar maakte het Internationaal Energieagentschap duidelijk dat ʻer in ons netto-nul pad geen behoefte is aan investeringen in nieuwe fossiele brandstoffen.ʼ

Maar de financiering van fossiele brandstoffen is gewoon doorgegaan. JPMorgan Chase, een bank die de modellen en gegevens van het IEA gebruikt voor zijn eigen ʻnetto-nulʼ-toezeggingen, leverde vorig jaar uiteindelijk toch nog 61,7 miljard dollar aan de fossiele-brandstofindustrie. En dit jaar heeft de oorlog van Rusland in Oekraïne ervoor gezorgd dat de aandelen van fossiele brandstoffen sterk zijn gestegen, zelfs terwijl de aandelenmarkten in het algemeen op bearmarkt staan.

Ondanks de snelle groei van ESG-beleggingen (Environmental, Social and Governance) is het algemeen bekend dat toonaangevende financiële instellingen belangrijke financiers van de klimaatcrisis blijven, door het financieren van kolencentrales, oliepijpleidingen, gasinfrastructuur en andere emissieproducerende projecten over de hele wereld. Maar nu het seizoen van de jaarlijkse algemene vergaderingen van de financiële sector is aangebroken, hebben aandeelhouders de kans een robuuster klimaatbeleid en koolstofarme strategieën te eisen van financiële instellingen en institutionele beleggers.

Omdat het eigendom van commerciële banken is gestructureerd via publiekelijk verhandelde aandelen, kunnen aandeelhouders op jaarlijkse algemene vergaderingen hun relatieve invloed op de investeringen en beleidsbeslissingen van de instelling doen gelden. Die vergaderingen zijn ook een gelegenheid voor groepen uit het maatschappelijk middenveld om de aandacht te vestigen op de praktijken van een instelling en verandering te eisen.

Activisten op het gebied van de klimaatverandering kunnen een sterk zakelijk en financieel pleidooi houden. Ondanks de oorlog in Oekraïne, de snel stijgende energieprijzen en de hoop een post-pandemisch economisch herstel te kunnen bewerkstelligen, zijn er tal van stimulansen om de investeringen in hernieuwbare energie te versnellen. Dergelijke investeringen zouden het post-pandemische herstel juist aanzwengelen, op grote schaal werkgelegenheid scheppen en het rendement voor beleggers verhogen.

BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
BF2024-Onsite-1333x1000

BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99

Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.

Subscribe Now

Bovendien blijven investeringen in fossiele brandstoffen, ondanks de recente energieprijspieken, een enorm risico vormen voor financiële instellingen. Naarmate de energietransitie vordert, zullen activa uit fossiele brandstoffen hun waarde verliezen en vastlopen. Sinds het begin van de pandemie hebben veel banken, pensioenfondsen en wereldwijde beleggingsinstellingen zich precies om die reden teruggetrokken uit beleggingen in fossiele brandstoffen.

Het begon met de verrassende jaarlijkse brief van BlackRock-CEO Larry Fink aan zijn mede-CEOʼs, waarin hij de klimaatverandering aanwees als een belangrijk risicobeheerprobleem. Een paar dagen later kondigde BlackRock aan dat een van zijn snelst groeiende duurzaamheidsfondsen niet langer zal beleggen in teerzanden, een van de vuilste brandstofbronnen ter wereld.

We weten dat aandeelhoudersactivisme werkt. Vorig jaar stelden vertegenwoordigers van 350.org Japan, Kiko Network, Rainforest Action Network en Market Forces een klimaatresolutie voor op de aandeelhoudersvergadering van de grootste bank van Japan, Mitsubishi UFJ Financial Group, die zoʼn 3,1 biljoen dollar aan activa heeft en ʼs werelds op twee na grootste kredietverlener aan de steenkoolindustrie is. De resolutie wilde beleggers informeren over de risicoʼs die verbonden zijn aan de aanhoudende financiering van fossiele brandstoffen door de bank, en riep de bank op een strategie te volgen die is afgestemd op de doelstellingen van het klimaatverdrag van Parijs. In de daaropvolgende maanden bracht de bank een koolstofneutraliteitsverklaring uit, een bijgewerkt bedrijfsplan, en een herzien beleidskader voor milieu en maatschappij.

Evenzo kondigde HSBC in maart, na afspraken tussen aandeelhouders en beleggers op de algemene vergadering van aandeelhouders van de bank in 2021, aan dat zij de financiering van fossiele brandstoffen geleidelijk zal afbouwen, volgens een schema dat is afgestemd op een 1,5oC-doelstelling, en dat zij haar olie-, gas- en steenkoolbeleid tegen eind 2022 zal hebben geactualiseerd.

Niet voor niets beschouwt de klimaatbeweging de jaarlijkse algemene vergaderingen van aandeelhouders van banken steeds meer als een effectief forum om in te grijpen. Die vergaderingen bieden niet alleen een platform voor aandeelhoudersresoluties, maar ook voor activisten om een duidelijke boodschap te sturen aan het bredere bedrijfsleven – zoals gebeurde op de recente aandeelhoudersvergadering van de Franse bank BNP Paribas in Parijs. Activisten hebben ook demonstraties gehouden op de aandeelhoudersvergaderingen van HSBC, Barclays en Standard Chartered, waardoor sommige financiële instellingen pogingen in het werk stelden om te voorkomen dat ze op het matje geroepen zouden worden vanwege hun financiering van fossiele brandstoffen, door hun vergaderingen online te laten plaatsvinden.

Het is waar dat de klimaatbeweging dit jaar tegenwind kan krijgen, nu de voorraden van fossiele brandstoffen stijgen en ESG-afspraken mogelijk op een zijspoor belanden als gevolg van meer directe marktproblemen. Maar andere recente ontwikkelingen hebben een impuls gegeven. Klimaatwetenschappers waarschuwen steeds sterker voor wat ons te wachten staat als we er niet in slagen snel koolstofarm te worden. In de juiste context bekeken is de lichte opleving van de voorraden fossiele brandstoffen niet meer dan een bliepje tegen de achtergrond van de recordtemperaturen in Europa, de dodelijke hittegolven in Pakistan en India, en de bezorgdheid over droogte in de hele wereld.

Gezien deze waarschuwingen en de steeds snellere gevolgen van de klimaatverandering is het logisch dat beleggers in de nabije toekomst veel strengere koolstofvoorschriften en overheidssteun voor hernieuwbare energiebronnen verwachten. Dit beleid zal in vele regioʼs van de wereld aanzienlijke economische gevolgen hebben, als onderdeel van een grotere mondiale transitie die onze economieën nu al in de enige duurzame richting aan het verschuiven is: die van de koolstofneutraliteit.

Als banken willen laten zien dat ze betrouwbaar zijn, en dat ze de risicoʼs waarmee zij en hun aandeelhouders worden geconfronteerd serieus nemen, zullen ze dit seizoen van aandeelhoudersvergaderingen moeten gebruiken om klimaatresoluties in te dienen en de uitbreiding van investeringen in fossiele brandstoffen van hun agendaʼs te schrappen.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/DNSCrPAnl