NEW YORK – De vervuiling is een van de grote existentiële gevaren van de 21e eeuw. Zij bedreigt de stabiliteit van ecosystemen, ondermijnt de economische ontwikkeling en compromitteert de gezondheid van miljarden mensen. Toch wordt zij dikwijls over het hoofd gezien, of het nu gaat om de groeistrategieën van landen of om de ontwikkelingshulp-begrotingen, zoals die van de Europese Commissie en het Amerikaanse Agency for International Development. Als gevolg daarvan blijft het gevaar toenemen.
De eerste stap op weg naar het mobiliseren van de middelen, het leiderschap en het civiele engagement die nodig zijn om het gevaar van de vervuiling te minimaliseren is het verhogen van het bewustzijn over de werkelijke omvang ervan. Dat is de reden dat we de LancetCommission over vervuiling en gezondheid hebben opgericht: om samenhangende gegevens te verkrijgen over de gevolgen van de vervuiling voor de volksgezondheid, om de economische kosten ervan goed te kunnen inschatten, de verbanden met de armoede te kunnen aanwijzen en een concrete manier van aanpak te kunnen voorstellen.
Vorig jaar oktober publiceerden we een rapport dat juist dit bewerkstelligt. We kwamen erachter dat de vervuiling verantwoordelijk is voor negen miljoen sterfgevallen per jaar, ofwel 16% van alle sterfgevallen in de hele wereld. Dat is drie maal zoveel als het aantal sterfgevallen als gevolg van AIDS, turberculose en malaria bij elkaar opgeteld, en vijftien maal zoveel als door toedoen van alle oorlogen, terrorisme en andere vormen van geweld. In de zwaarst getroffen landen is de vervuiling verantwoordelijk voor ruim één op de vier sterfgevallen.
De specifieke oorzaken van zulke sterfgevallen lopen uiteen, wat de veranderende samenstelling van de vervuiling weerspiegelt. Naarmate landen zich ontwikkelen, neemt de bijdrage aan de lucht- en waterverontreiniging van huishoudens – een oude vorm van vervuiling die verband houdt met ernstige armoede – af. Maar verschijnselen die gelinkt zijn aan de economische ontwikkeling – te weten: verstedelijking, mondialisering, en de proliferatie van giftige chemicaliën en door benzine aangedreven voertuigen – zorgen ervoor dat de lucht-, chemische en bodemverontreiniging toenemen, waarbij steden in ontwikkelingslanden bijzonder zwaar worden getroffen.
Het is geen verrassing dat de armen de zwaarste lasten moeten dragen. Bijna 92% van de met vervuiling samenhangende sterfgevallen doet zich voor in lage- en middeninkomenslanden. In landen van ieder inkomensniveau komen ziekten die het gevolg zijn van vervuiling het vaakst voor onder minderheden, leden van gemarginaliseerde groepen en degenen die anderszins kwetsbaar zijn. Dit is ecologisch onrecht op mondiale schaal.
Buiten de menselijke kosten leiden met vervuiling samenhangende ziekten tot productiviteitsverliezen, waardoor het bbp van ontwikkelingslanden met wel 2% per jaar wordt gereduceerd. In de hogeinkomenslanden nemen deze ziekten 1,7% van de uitgaven aan gezondheidszorg voor hun rekening, en maar liefst 7% in de lage- en middeninkomenslanden. De welvaartsverliezen als gevolg van de vervuiling lopen op tot $4,6 bln per jaar – 6,2% van de mondiale economische productie. En dan is er nog géén rekening gehouden met de enorme kosten van de klimaatverandering, waaraan de verbranding van zeer vervuilende fossiele brandstoffen de grootste bijdrage levert.
Ondanks deze verliezen ziet het ernaar uit dat het probleem alleen maar groter zal worden. Zonder agressieve maatregelen kan het aantal sterfgevallen als gevolg van alleen al de luchtvervuiling tot 2050 met 50% groeien. De chemische verontreiniging is een ander, in omvang toenemend probleem, omdat van de naar schatting 140.000 nieuwe stoffen die sinds 1950 zijn uitgevonden er veel te weinig zijn getest op veiligheid of giftigheid. Vooral baby's en jonge kinderen zijn kwetsbaar.
De vervuiling is niet een of ander “noodzakelijk kwaad,” een onvermijdelijk gevolg van de economische ontwikkeling. Met leiderschap, geld en een goed geformuleerde, op data gebaseerde aanpak kan de vervuiling tot een minimum worden teruggebracht. In de hoge- en middeninkomenslanden zijn al levensvatbare strategieën ontwikkeld, in de praktijk getest en doeltreffend gebleken.
Deze strategieën brengen juridische, beleidsmatige en technologische oplossingen met elkaar in evenwicht. Op grond van het beginsel “de vervuiler betaalt” omvatten ze de afschaffing van belastingvoordelen en subsidies voor vervuilende industrieën. Bovendien worden dergelijke strategieën gekenmerkt door duidelijke doelstellingen en tijdschema's, op basis waarvan ze voortdurend worden geëvalueerd, en zijn ze voorzien van strikte afdwingingsmaatregelen. En ze kunnen naar steden en landen van ieder inkomensniveau in de hele wereld worden geëxporteerd.
Dankzij een zorgvuldige planning en een van voldoende geld voorziene toepassing van strategieën om de vervuiling onder controle te brengen kunnen ontwikkelingslanden de ergste soorten menselijke en ecologische rampen vermijden waarmee de economische groei in het verleden gepaard is gegaan. De oude veronderstelling dat arme landen op weg naar voorspoed een fase van vervuiling en ziekten moeten doorstaan kan eindelijk te ruste worden gelegd.
Zowel in rijke als arme landen zouden dergelijke strategieën tot een duurzamer groei van het bbp leiden. De verwijdering van lood uit benzine heeft economieën in de hele wereld miljarden dollars opgeleverd, omdat minder blootstelling aan lood minder cognitieve stoornissen en een hogere productiviteit tot gevolg heeft. In de Verenigde Staten hebben verbeteringen van de luchtkwaliteit voor iedere geïnvesteerde dollar $30 rendement opgebracht, ofwel een rendement van $1,5 bln op een investering van $65 bln sinds 1970.
Het terugdringen van de vervuiling zorgt dus voor enorme mogelijkheden om de economische groei aan te jagen, en – belangrijker nog – de levens en de gezondheid van mensen in de hele wereld te beschermen. De Lancet Commission doet een beroep op nationale en gemeentelijke overheden, internationale donoren, grote stichtingen, civil society-groeperingen en professionals in de gezondheidszorg om van het beheersen van de vervuiling een veel grotere prioriteit te maken dan nu het geval is.
Dit vergt een substantiële verhoging van de financiële middelen die in de lage- en middeninkomenslanden aan het voorkomen van vervuiling worden toegekend, zowel vanuit de nationale begrotingen als vanuit de donorbijdragen. Dit kan op internationaal niveau worden bereikt door het uitbreiden van bestaande programma's of het inrichten van nieuwe, op zichzelf staande fondsen, analoog aan het Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis, and Malaria. Dergelijke programma's moeten als een aanjager en aanvulling fungeren van de nationale bijdragen, terwijl ze technische assistentie bieden en het onderzoek schragen. Internationale financiering kan ook worden gebruikt om de oprichting van een “mondiaal vervuilingsobservatorium” te ondersteunen.
Effectieve beheersing van de vervuiling betekent ook het inbedden van preventiestrategieën in alle toekomstige groei- en ontwikkelingsstrategieën, en het erkennen dat succes alleen maar mogelijk is als samenlevingen hun patronen van productie, consumptie en transport veranderen. Tot de belangrijkste stappen op dit punt behoren het creëren van prikkels voor een brede transitie naar niet-vervuilende energiebronnen; het beëindigen van subsidies en belastingvoordelen voor vervuilers; het belonen van recycling, hergebruik en reparatie; het vervangen van gevaarlijke materialen door veiliger substituten; en het bevorderen van het openbaar vervoer.
De transitie naar minder vervuilende systemen zal niet makkelijk zijn en wereldwijd op hevig verzet van gevestigde belangen stuiten. Maar zoals uit het rapport van de Lancet Commission blijkt, is de transitie naar minder vervuiling van cruciaal belang voor de gezondheid, het welzijn en de voorspoed van onze samenlevingen. We kunnen het ons niet veroorloven deze mondiale dreiging nog langer te veronachtzamen.
Vertaling: Menno Grootveld
NEW YORK – De vervuiling is een van de grote existentiële gevaren van de 21e eeuw. Zij bedreigt de stabiliteit van ecosystemen, ondermijnt de economische ontwikkeling en compromitteert de gezondheid van miljarden mensen. Toch wordt zij dikwijls over het hoofd gezien, of het nu gaat om de groeistrategieën van landen of om de ontwikkelingshulp-begrotingen, zoals die van de Europese Commissie en het Amerikaanse Agency for International Development. Als gevolg daarvan blijft het gevaar toenemen.
De eerste stap op weg naar het mobiliseren van de middelen, het leiderschap en het civiele engagement die nodig zijn om het gevaar van de vervuiling te minimaliseren is het verhogen van het bewustzijn over de werkelijke omvang ervan. Dat is de reden dat we de LancetCommission over vervuiling en gezondheid hebben opgericht: om samenhangende gegevens te verkrijgen over de gevolgen van de vervuiling voor de volksgezondheid, om de economische kosten ervan goed te kunnen inschatten, de verbanden met de armoede te kunnen aanwijzen en een concrete manier van aanpak te kunnen voorstellen.
Vorig jaar oktober publiceerden we een rapport dat juist dit bewerkstelligt. We kwamen erachter dat de vervuiling verantwoordelijk is voor negen miljoen sterfgevallen per jaar, ofwel 16% van alle sterfgevallen in de hele wereld. Dat is drie maal zoveel als het aantal sterfgevallen als gevolg van AIDS, turberculose en malaria bij elkaar opgeteld, en vijftien maal zoveel als door toedoen van alle oorlogen, terrorisme en andere vormen van geweld. In de zwaarst getroffen landen is de vervuiling verantwoordelijk voor ruim één op de vier sterfgevallen.
De specifieke oorzaken van zulke sterfgevallen lopen uiteen, wat de veranderende samenstelling van de vervuiling weerspiegelt. Naarmate landen zich ontwikkelen, neemt de bijdrage aan de lucht- en waterverontreiniging van huishoudens – een oude vorm van vervuiling die verband houdt met ernstige armoede – af. Maar verschijnselen die gelinkt zijn aan de economische ontwikkeling – te weten: verstedelijking, mondialisering, en de proliferatie van giftige chemicaliën en door benzine aangedreven voertuigen – zorgen ervoor dat de lucht-, chemische en bodemverontreiniging toenemen, waarbij steden in ontwikkelingslanden bijzonder zwaar worden getroffen.
Het is geen verrassing dat de armen de zwaarste lasten moeten dragen. Bijna 92% van de met vervuiling samenhangende sterfgevallen doet zich voor in lage- en middeninkomenslanden. In landen van ieder inkomensniveau komen ziekten die het gevolg zijn van vervuiling het vaakst voor onder minderheden, leden van gemarginaliseerde groepen en degenen die anderszins kwetsbaar zijn. Dit is ecologisch onrecht op mondiale schaal.
Buiten de menselijke kosten leiden met vervuiling samenhangende ziekten tot productiviteitsverliezen, waardoor het bbp van ontwikkelingslanden met wel 2% per jaar wordt gereduceerd. In de hogeinkomenslanden nemen deze ziekten 1,7% van de uitgaven aan gezondheidszorg voor hun rekening, en maar liefst 7% in de lage- en middeninkomenslanden. De welvaartsverliezen als gevolg van de vervuiling lopen op tot $4,6 bln per jaar – 6,2% van de mondiale economische productie. En dan is er nog géén rekening gehouden met de enorme kosten van de klimaatverandering, waaraan de verbranding van zeer vervuilende fossiele brandstoffen de grootste bijdrage levert.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Ondanks deze verliezen ziet het ernaar uit dat het probleem alleen maar groter zal worden. Zonder agressieve maatregelen kan het aantal sterfgevallen als gevolg van alleen al de luchtvervuiling tot 2050 met 50% groeien. De chemische verontreiniging is een ander, in omvang toenemend probleem, omdat van de naar schatting 140.000 nieuwe stoffen die sinds 1950 zijn uitgevonden er veel te weinig zijn getest op veiligheid of giftigheid. Vooral baby's en jonge kinderen zijn kwetsbaar.
De vervuiling is niet een of ander “noodzakelijk kwaad,” een onvermijdelijk gevolg van de economische ontwikkeling. Met leiderschap, geld en een goed geformuleerde, op data gebaseerde aanpak kan de vervuiling tot een minimum worden teruggebracht. In de hoge- en middeninkomenslanden zijn al levensvatbare strategieën ontwikkeld, in de praktijk getest en doeltreffend gebleken.
Deze strategieën brengen juridische, beleidsmatige en technologische oplossingen met elkaar in evenwicht. Op grond van het beginsel “de vervuiler betaalt” omvatten ze de afschaffing van belastingvoordelen en subsidies voor vervuilende industrieën. Bovendien worden dergelijke strategieën gekenmerkt door duidelijke doelstellingen en tijdschema's, op basis waarvan ze voortdurend worden geëvalueerd, en zijn ze voorzien van strikte afdwingingsmaatregelen. En ze kunnen naar steden en landen van ieder inkomensniveau in de hele wereld worden geëxporteerd.
Dankzij een zorgvuldige planning en een van voldoende geld voorziene toepassing van strategieën om de vervuiling onder controle te brengen kunnen ontwikkelingslanden de ergste soorten menselijke en ecologische rampen vermijden waarmee de economische groei in het verleden gepaard is gegaan. De oude veronderstelling dat arme landen op weg naar voorspoed een fase van vervuiling en ziekten moeten doorstaan kan eindelijk te ruste worden gelegd.
Zowel in rijke als arme landen zouden dergelijke strategieën tot een duurzamer groei van het bbp leiden. De verwijdering van lood uit benzine heeft economieën in de hele wereld miljarden dollars opgeleverd, omdat minder blootstelling aan lood minder cognitieve stoornissen en een hogere productiviteit tot gevolg heeft. In de Verenigde Staten hebben verbeteringen van de luchtkwaliteit voor iedere geïnvesteerde dollar $30 rendement opgebracht, ofwel een rendement van $1,5 bln op een investering van $65 bln sinds 1970.
Het terugdringen van de vervuiling zorgt dus voor enorme mogelijkheden om de economische groei aan te jagen, en – belangrijker nog – de levens en de gezondheid van mensen in de hele wereld te beschermen. De Lancet Commission doet een beroep op nationale en gemeentelijke overheden, internationale donoren, grote stichtingen, civil society-groeperingen en professionals in de gezondheidszorg om van het beheersen van de vervuiling een veel grotere prioriteit te maken dan nu het geval is.
Dit vergt een substantiële verhoging van de financiële middelen die in de lage- en middeninkomenslanden aan het voorkomen van vervuiling worden toegekend, zowel vanuit de nationale begrotingen als vanuit de donorbijdragen. Dit kan op internationaal niveau worden bereikt door het uitbreiden van bestaande programma's of het inrichten van nieuwe, op zichzelf staande fondsen, analoog aan het Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis, and Malaria. Dergelijke programma's moeten als een aanjager en aanvulling fungeren van de nationale bijdragen, terwijl ze technische assistentie bieden en het onderzoek schragen. Internationale financiering kan ook worden gebruikt om de oprichting van een “mondiaal vervuilingsobservatorium” te ondersteunen.
Effectieve beheersing van de vervuiling betekent ook het inbedden van preventiestrategieën in alle toekomstige groei- en ontwikkelingsstrategieën, en het erkennen dat succes alleen maar mogelijk is als samenlevingen hun patronen van productie, consumptie en transport veranderen. Tot de belangrijkste stappen op dit punt behoren het creëren van prikkels voor een brede transitie naar niet-vervuilende energiebronnen; het beëindigen van subsidies en belastingvoordelen voor vervuilers; het belonen van recycling, hergebruik en reparatie; het vervangen van gevaarlijke materialen door veiliger substituten; en het bevorderen van het openbaar vervoer.
De transitie naar minder vervuilende systemen zal niet makkelijk zijn en wereldwijd op hevig verzet van gevestigde belangen stuiten. Maar zoals uit het rapport van de Lancet Commission blijkt, is de transitie naar minder vervuiling van cruciaal belang voor de gezondheid, het welzijn en de voorspoed van onze samenlevingen. We kunnen het ons niet veroorloven deze mondiale dreiging nog langer te veronachtzamen.
Vertaling: Menno Grootveld