NAIROBI/PARIJS – Afrika staat op de drempel van een werkloosheidscrisis met mogelijk diepgaande economische, politieke en sociale gevolgen. Maar deze crisis kan nog worden afgewend, en een van de oplossingen zou wel eens net zo simpel kunnen zijn als het aandoen van het licht.
Ieder jaar zoeken zo'n 13 miljoen Afrikaanse jongeren naar werk, maar slechts ongeveer drie miljoen van hen vindt ook daadwerkelijk een baan. De jongerenpopulatie van het continent zal naar verwachting in 2050 verdubbelen, naar 840 miljoen, en toch voorzien de Afrikaanse scholen en universiteiten niet in genoeg afgestudeerden met de technische vaardigheden om te kunnen slagen op de arbeidsplaatsen van de toekomst. Hoewel de Afrikaanse Ontwikkelingsbank (AfDB) binnen tien jaar 25 miljoen nieuwe banen hoopt te scheppen met haar Jobs for Youth in Africa-initiatief, is het niet onmiddellijk duidelijk waar die kansen vandaan moeten komen.
Maar één sector staat niettemin op het punt het werkgelegenheidsgat te gaan vullen: de bedrijfstak voor duurzame energie.
Deze bedrijfstak – en vooral de kleinschalige elektriciteitsopwekking met behulp van zonnepanelen op daken en groene mini-grids – kan in potentie de motor worden van de Afrikaanse werkgelegenheidsgroei. In feite gaan we ervan uit dat een vijfde van de werkgelegenheidsbelofte van de AfDB kan worden waargemaakt door economische activiteiten die verband houden met de sector voor off-grid zonnepanelen – via directe en indirecte werkgelegenheid.
Wereldwijd is er sprake van een enorme werkgelegenheidsgroei in de duurzame energiesector, terwijl de werkgelegenheid in de traditionele elektriciteitsopwekking aan het krimpen is (vooral als gevolg van het sluiten van kolencentrales). De Afrikaanse landen mogen een soortgelijke ontwikkeling verwachten nu zij hun best doen om universele toegang tot elektriciteit te verwezenlijken. Om dit doel te bereiken schat de AfDB dat grofweg 40% van de nieuwe aansluitingen op het continent – 75 miljoen huishoudens – zal moeten komen van off-grid oplossingen.
Hoewel de investeringen in gedecentraliseerde duurzame energie in Afrika toenemen, ontberen ruim 600 miljoen mensen in het ten zuiden van de Sahara gelegen deel van Afrika toegang tot elektriciteit. Voor het aansluiten van deze klanten, waarvan de meesten in landelijke gebieden wonen, zal een groot aantal geschoolde werknemers en ondernemers nodig zijn. Hoewel de vraag naar off-grid elektriciteit volgens het International Renewable Energy Agency wereldwijd in potentie ruim 4,5 miljoen arbeidsplaatsen kan scheppen, zijn er in heel Afrika slechts zo'n 76.000 banen in de duurzame energiesector bijgekomen, nog niet 1% van de 10,3 miljoen mondiaal.
At a time when democracy is under threat, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided. Subscribe now and save $50 on a new subscription.
Subscribe Now
Mits op de juiste manier beheerd en ondersteund, kan de Afrikaanse duurzame energie-revolutie tot ver buiten de energiesector werkgelegenheid scheppen. Als de Afrikaanse consumenten eenmaal toegang tot elektriciteit hebben, zullen ze ook huishoudelijke apparaten en andere goederen willen bezitten, wat vraag naar nieuwe diensten zal genereren en nog meer kansen zal scheppen voor geschoolde werknemers.
Bovendien kan elektrificatie de groei helpen bevorderen van kleine en middelgrote ondernemingen (SMEs), die onevenredig lijden als de stroom duur of onbetrouwbaar is. Nu de helft van alle Afrikaanse bedrijven een generator heeft of deelt, en de matige beschikbaarheid van elektriciteit als een grote belemmering wordt gezien, kan gedecentraliseerde duurzame energie de Afrikaanse SMEs productief houden, en hun werknemers van werk blijven voorzien. Off-grid oplossingen zouden ook de lancering van nieuwe bedrijven mogelijk maken, vooral in de landbouw, en hun weg naar winstgevendheid bekorten.
De Afrikaanse landen zouden ook op veel andere manieren profiteren van uitgebreide toegang tot duurzame energie, bijvoorbeeld doordat de armoede kan worden teruggedrongen, de gendergelijkheid kan worden verbeterd, de sanitaire voorzieningen kunnen worden versterkt en de uitstoot van broeikasgassen kan worden beperkt. Zoals de vroegere secretaris-generaal van de Verenigde Naties Ban Ki-moon dikwijls heeft gezegd, zal betaalbare en schone energie “van essentieel belang” zijn om bijna alle doelstellingen te behalen van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties.
Maar voor het verwezenlijken van universele toegang zal een geschoolde beroepsbevolking nodig zijn, en op dit moment lijdt Afrika aan een gebrek aan capabel menselijk kapitaal. Energiebedrijven zoals het onze – M-KOPA heeft bijvoorbeeld ruim achthonderd voltijdsmedewerkers – vinden het nu al moeilijk om goed opgeleide talenten voor de duurzame energiesector in te huren.
In bijna iedere regio hebben de Afrikaanse landen er lang over gedaan om ervoor te zorgen dat er een nieuwe generatie energiewerknemers klaarstaat; het opbouwen van capaciteit is steeds als een lage prioriteit beschouwd. Dit moet veranderen, en snel ook. Voor de schone-energie-toekomst van Afrika zullen veel geschoolde technici nodig zijn, en regeringen moeten nu beginnen die op te leiden. Dankzij publiek-private partnerschappen, zoals het programma Access to Energy van Schneider Electric, zijn wereldwijd veel elektriciens opgeleid, waarvan echter slechts een fractie in Afrika.
Twee jaar geleden klaagdeAkinwumi A. Adesina, de president van de AfDB, dat veel Afrikaanse landen “in wezen onze jongeren opleidden voor de banen van gisteren, en niet voor die van de toekomst.” Nu is de tijd gekomen om dit patroon te doorbreken. Met de toegewijde steun van overheden, industrie, de civil society en multilaterale agentschappen kan gedecentraliseerde duurzame energie méér doen dan een continent verlichten; het kan het ook aan het werk zetten.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
In 2024, global geopolitics and national politics have undergone considerable upheaval, and the world economy has both significant weaknesses, including Europe and China, and notable bright spots, especially the US. In the coming year, the range of possible outcomes will broaden further.
offers his predictions for the new year while acknowledging that the range of possible outcomes is widening.
NAIROBI/PARIJS – Afrika staat op de drempel van een werkloosheidscrisis met mogelijk diepgaande economische, politieke en sociale gevolgen. Maar deze crisis kan nog worden afgewend, en een van de oplossingen zou wel eens net zo simpel kunnen zijn als het aandoen van het licht.
Ieder jaar zoeken zo'n 13 miljoen Afrikaanse jongeren naar werk, maar slechts ongeveer drie miljoen van hen vindt ook daadwerkelijk een baan. De jongerenpopulatie van het continent zal naar verwachting in 2050 verdubbelen, naar 840 miljoen, en toch voorzien de Afrikaanse scholen en universiteiten niet in genoeg afgestudeerden met de technische vaardigheden om te kunnen slagen op de arbeidsplaatsen van de toekomst. Hoewel de Afrikaanse Ontwikkelingsbank (AfDB) binnen tien jaar 25 miljoen nieuwe banen hoopt te scheppen met haar Jobs for Youth in Africa-initiatief, is het niet onmiddellijk duidelijk waar die kansen vandaan moeten komen.
Maar één sector staat niettemin op het punt het werkgelegenheidsgat te gaan vullen: de bedrijfstak voor duurzame energie.
Deze bedrijfstak – en vooral de kleinschalige elektriciteitsopwekking met behulp van zonnepanelen op daken en groene mini-grids – kan in potentie de motor worden van de Afrikaanse werkgelegenheidsgroei. In feite gaan we ervan uit dat een vijfde van de werkgelegenheidsbelofte van de AfDB kan worden waargemaakt door economische activiteiten die verband houden met de sector voor off-grid zonnepanelen – via directe en indirecte werkgelegenheid.
Wereldwijd is er sprake van een enorme werkgelegenheidsgroei in de duurzame energiesector, terwijl de werkgelegenheid in de traditionele elektriciteitsopwekking aan het krimpen is (vooral als gevolg van het sluiten van kolencentrales). De Afrikaanse landen mogen een soortgelijke ontwikkeling verwachten nu zij hun best doen om universele toegang tot elektriciteit te verwezenlijken. Om dit doel te bereiken schat de AfDB dat grofweg 40% van de nieuwe aansluitingen op het continent – 75 miljoen huishoudens – zal moeten komen van off-grid oplossingen.
Hoewel de investeringen in gedecentraliseerde duurzame energie in Afrika toenemen, ontberen ruim 600 miljoen mensen in het ten zuiden van de Sahara gelegen deel van Afrika toegang tot elektriciteit. Voor het aansluiten van deze klanten, waarvan de meesten in landelijke gebieden wonen, zal een groot aantal geschoolde werknemers en ondernemers nodig zijn. Hoewel de vraag naar off-grid elektriciteit volgens het International Renewable Energy Agency wereldwijd in potentie ruim 4,5 miljoen arbeidsplaatsen kan scheppen, zijn er in heel Afrika slechts zo'n 76.000 banen in de duurzame energiesector bijgekomen, nog niet 1% van de 10,3 miljoen mondiaal.
HOLIDAY SALE: PS for less than $0.7 per week
At a time when democracy is under threat, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided. Subscribe now and save $50 on a new subscription.
Subscribe Now
Mits op de juiste manier beheerd en ondersteund, kan de Afrikaanse duurzame energie-revolutie tot ver buiten de energiesector werkgelegenheid scheppen. Als de Afrikaanse consumenten eenmaal toegang tot elektriciteit hebben, zullen ze ook huishoudelijke apparaten en andere goederen willen bezitten, wat vraag naar nieuwe diensten zal genereren en nog meer kansen zal scheppen voor geschoolde werknemers.
Bovendien kan elektrificatie de groei helpen bevorderen van kleine en middelgrote ondernemingen (SMEs), die onevenredig lijden als de stroom duur of onbetrouwbaar is. Nu de helft van alle Afrikaanse bedrijven een generator heeft of deelt, en de matige beschikbaarheid van elektriciteit als een grote belemmering wordt gezien, kan gedecentraliseerde duurzame energie de Afrikaanse SMEs productief houden, en hun werknemers van werk blijven voorzien. Off-grid oplossingen zouden ook de lancering van nieuwe bedrijven mogelijk maken, vooral in de landbouw, en hun weg naar winstgevendheid bekorten.
De Afrikaanse landen zouden ook op veel andere manieren profiteren van uitgebreide toegang tot duurzame energie, bijvoorbeeld doordat de armoede kan worden teruggedrongen, de gendergelijkheid kan worden verbeterd, de sanitaire voorzieningen kunnen worden versterkt en de uitstoot van broeikasgassen kan worden beperkt. Zoals de vroegere secretaris-generaal van de Verenigde Naties Ban Ki-moon dikwijls heeft gezegd, zal betaalbare en schone energie “van essentieel belang” zijn om bijna alle doelstellingen te behalen van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties.
Maar voor het verwezenlijken van universele toegang zal een geschoolde beroepsbevolking nodig zijn, en op dit moment lijdt Afrika aan een gebrek aan capabel menselijk kapitaal. Energiebedrijven zoals het onze – M-KOPA heeft bijvoorbeeld ruim achthonderd voltijdsmedewerkers – vinden het nu al moeilijk om goed opgeleide talenten voor de duurzame energiesector in te huren.
In bijna iedere regio hebben de Afrikaanse landen er lang over gedaan om ervoor te zorgen dat er een nieuwe generatie energiewerknemers klaarstaat; het opbouwen van capaciteit is steeds als een lage prioriteit beschouwd. Dit moet veranderen, en snel ook. Voor de schone-energie-toekomst van Afrika zullen veel geschoolde technici nodig zijn, en regeringen moeten nu beginnen die op te leiden. Dankzij publiek-private partnerschappen, zoals het programma Access to Energy van Schneider Electric, zijn wereldwijd veel elektriciens opgeleid, waarvan echter slechts een fractie in Afrika.
Twee jaar geleden klaagdeAkinwumi A. Adesina, de president van de AfDB, dat veel Afrikaanse landen “in wezen onze jongeren opleidden voor de banen van gisteren, en niet voor die van de toekomst.” Nu is de tijd gekomen om dit patroon te doorbreken. Met de toegewijde steun van overheden, industrie, de civil society en multilaterale agentschappen kan gedecentraliseerde duurzame energie méér doen dan een continent verlichten; het kan het ook aan het werk zetten.
Vertaling: Menno Grootveld