LAS VEGAS – Las Vegas lijkt een toepasselijke plek om een riskante zakelijke gok te lanceren die de levens van miljoenen kleine boeren zou kunnen vernietigen. Eerder deze maand koos het internationale voedselconglomeraat Cargill de beroemde Strip van de stad uit om te introduceren wat het hoopt dat zijn volgende kassucces zal zijn: EverSweet, een zoetstof gemaakt van ‘dezelfde zoete bestanddelen als in de Steviaplant.’
En ondanks dat Cargill in zijn reclamemateriaal zwaar leunt op Stevia bevat Eversweet toch nog geen blaadje van de plant. Het nieuwe product van Cargill is een voorbeeld van synthetische biologie, een vorm van genetische modificatie die aangepaste organismen gebruikt om stoffen te produceren die op natuurlijke wijze nooit geproduceerd zouden kunnen worden. Het is geen Stevia dat EverSweet zoet doet smaken; het is een stof geproduceerd door een biologisch gemodificeerde gist.
Synthetische biologie is hightech, en is potentieel ook hoogst riskant. Zelfs nu het miljarden dollars aan investeringen aantrekt is het onderwerp van groeiende internationale zorg. Het zegt veel dat Cargill niet met zijn controversiële gebruik van de technologie adverteert; in plaats daarvan beschrijft het bedrijf EverSweet als product van ‘speciaal ontwikkeld bakkersgist,’ alsof het een recept is dat al eeuwen in Beierse dorpen wordt gebrouwen.
Het vaststellen van de risico’s die voedselingrediënten die zijn gemaakt met deze soort van genetische modificatie vormen – verschillend van die we kennen van andere types transgene voedingstoffen – bevindt zich nog in een vroeg stadium. In een recent opiniestuk concludeerden wetenschappelijke comités van de Europese Unie dat alhoewel de risicoaanname gebruikt voor het evalueren van genetisch gemodificeerde organismes toepasbaar zou moeten zijn op aspecten van de synthetische biologie, er in specifieke gevallen nieuwe benaderingen nodig kunnen zijn om de veiligheid van de technologie te evalueren.
En toch is er een gebied waar de gevaren al duidelijk zijn: de economische schade die zal worden veroorzaakt als in laboratoria geteelde stoffen Stevia uit het veld vervangen. De Guarani uit Paraquay telen en gebruiken het kruid al eeuwenlang. Recenter is het een hype in de voedselindustrie geworden gedeeltelijk veroorzaakt door obesitas rechtszaken. Nu grote merken als Coca-Cola en Pepsi agressief met Stevia gezoete drankjes verkopen als natuurlijk en gezond is de aanplant van Stevia geëxplodeerd. Analisten verwachten dat de Steviamarkt in 2017 een omvang van 275 miljoen dollar bereikt.
De mondiale leiders in Steviaproductie zijn Paraguay, China, en de Verenigde Staten, met Kenia daar vlak achter. Begin 2015 ontmoette Marian Bassey (als vertegenwoordiger van de ETC Groep) Steviaboeren in Kenia om te leren wat concurrentie van synthetische biologie voor hun zou kunnen betekenen. Ze waren zeer bezorgd. De verkoop van Stevia heeft Ann Nduta Kanini, een weduwe met acht kinderen, in staat gesteld om haar kinderen naar school te laten gaan en om eten op tafel te zetten. Toen we Paul Mwangi Kigaa, een andere kleine boer, vroegen wat het gebruik door Cargill van synthetische biologie voor hem en zijn buren zou betekenen antwoordde hij: ‘de teelt van Stevia in hun fabrieken zal onze levens kapot maken!’
Bovendien zijn arme boeren actief aangemoedigd om in Stevia te investeren, omdat de cultivering ervan fragiele en unieke ecosystemen kan helpen beschermen. In zijn jaarlijkse enquête van de belangrijkste mondiale gevaren merkte het Wereld Economisch Forum op dat, ‘de uitvinding van goedkope, synthetische alternatieven voor landbouwexporten met een hoge waarde … plotseling kwetsbare economieën zou kunnen destabiliseren door het wegnemen van een belangrijk middel van bestaan voor boeren.
Ook zijn Steviaboeren niet de enigen die zich zorgen zouden moeten maken. Ingrediënten die vervangen worden of waarschijnlijk zullen worden verruild voor producten die gemaakt worden door middel van synthetische biologie omvatten vanille, saffraan, kokosnootolie, patchoeli, olijven-squaleen, en rozenolie. Het is zelfs zo dat ’s werelds grootste cosmetica-, smaak-, en geurproducenten hopen dat synthetische biologie ze zal helpen om meer dan 200 natuurlijke botanische extracten te vervangen. Volgens de Internationale Federatie voor Essentiele Oliën en Aroma Handel (IFEAT) worden rond de 95% van deze botanische producten geproduceerd door kleine boeren die hiermee zeer welkom geld bij sommige van de armste gemeenschappen op de planeet binnenbrengen.
Gelukkig worden consumenten zich steeds meer bewust van de gevaren van synthetische biologie en bedrijven reageren hier op. Eerder dit jaar beloofde het iconische ijsmerk Ben and Jerry’s geen ingrediënten te gebruiken die geproduceerd worden met synthetische biologie. Ook Häagen-Dasz heeft bevestigd dat het in zijn ijs geen vanillesmaak zal gebruiken uit synthetische biologie. En nadat Ecover, het merk natuurlijke schoonmaakproducten, een petitie had gekregen van duizenden boze consumenten trok het bedrijf snel een experiment terug waarin het algenolie gemaakt met synthetische biologie gebruikte in een wasmiddel.
Dit blijven waarschijnlijk geen geïsoleerde voorbeelden. Het Non-GMO Project, een steeds invloedrijker keurmerk, heeft bepaald dat de 33.000 producten met zijn zegel geen synthetische biologie mogen gebruiken. Ondertussen heeft de Europese Stevia Associatie (EUSTAS) zijn zorgen uitgedrukt dat Eversweet de reputatie van Stevia als veilig en natuurlijk zal ondermijnen.
De donkere wolken die zich samenpakken boven synthetische biologie waren op de zonnige productlancering van Cargill wellicht niet zichtbaar. Maar door te concurreren met arme boeren en consumenten te misleiden over de origine van zijn ingrediënten genereren EverSweet en andere voorbeelden van synthetische biologie aan beide kanten van de productielijn slechts bitterheid. Dit is de reden dat ‘what happened in Vegas, should stay in Vegas.’
LAS VEGAS – Las Vegas lijkt een toepasselijke plek om een riskante zakelijke gok te lanceren die de levens van miljoenen kleine boeren zou kunnen vernietigen. Eerder deze maand koos het internationale voedselconglomeraat Cargill de beroemde Strip van de stad uit om te introduceren wat het hoopt dat zijn volgende kassucces zal zijn: EverSweet, een zoetstof gemaakt van ‘dezelfde zoete bestanddelen als in de Steviaplant.’
En ondanks dat Cargill in zijn reclamemateriaal zwaar leunt op Stevia bevat Eversweet toch nog geen blaadje van de plant. Het nieuwe product van Cargill is een voorbeeld van synthetische biologie, een vorm van genetische modificatie die aangepaste organismen gebruikt om stoffen te produceren die op natuurlijke wijze nooit geproduceerd zouden kunnen worden. Het is geen Stevia dat EverSweet zoet doet smaken; het is een stof geproduceerd door een biologisch gemodificeerde gist.
Synthetische biologie is hightech, en is potentieel ook hoogst riskant. Zelfs nu het miljarden dollars aan investeringen aantrekt is het onderwerp van groeiende internationale zorg. Het zegt veel dat Cargill niet met zijn controversiële gebruik van de technologie adverteert; in plaats daarvan beschrijft het bedrijf EverSweet als product van ‘speciaal ontwikkeld bakkersgist,’ alsof het een recept is dat al eeuwen in Beierse dorpen wordt gebrouwen.
Het vaststellen van de risico’s die voedselingrediënten die zijn gemaakt met deze soort van genetische modificatie vormen – verschillend van die we kennen van andere types transgene voedingstoffen – bevindt zich nog in een vroeg stadium. In een recent opiniestuk concludeerden wetenschappelijke comités van de Europese Unie dat alhoewel de risicoaanname gebruikt voor het evalueren van genetisch gemodificeerde organismes toepasbaar zou moeten zijn op aspecten van de synthetische biologie, er in specifieke gevallen nieuwe benaderingen nodig kunnen zijn om de veiligheid van de technologie te evalueren.
En toch is er een gebied waar de gevaren al duidelijk zijn: de economische schade die zal worden veroorzaakt als in laboratoria geteelde stoffen Stevia uit het veld vervangen. De Guarani uit Paraquay telen en gebruiken het kruid al eeuwenlang. Recenter is het een hype in de voedselindustrie geworden gedeeltelijk veroorzaakt door obesitas rechtszaken. Nu grote merken als Coca-Cola en Pepsi agressief met Stevia gezoete drankjes verkopen als natuurlijk en gezond is de aanplant van Stevia geëxplodeerd. Analisten verwachten dat de Steviamarkt in 2017 een omvang van 275 miljoen dollar bereikt.
De mondiale leiders in Steviaproductie zijn Paraguay, China, en de Verenigde Staten, met Kenia daar vlak achter. Begin 2015 ontmoette Marian Bassey (als vertegenwoordiger van de ETC Groep) Steviaboeren in Kenia om te leren wat concurrentie van synthetische biologie voor hun zou kunnen betekenen. Ze waren zeer bezorgd. De verkoop van Stevia heeft Ann Nduta Kanini, een weduwe met acht kinderen, in staat gesteld om haar kinderen naar school te laten gaan en om eten op tafel te zetten. Toen we Paul Mwangi Kigaa, een andere kleine boer, vroegen wat het gebruik door Cargill van synthetische biologie voor hem en zijn buren zou betekenen antwoordde hij: ‘de teelt van Stevia in hun fabrieken zal onze levens kapot maken!’
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Bovendien zijn arme boeren actief aangemoedigd om in Stevia te investeren, omdat de cultivering ervan fragiele en unieke ecosystemen kan helpen beschermen. In zijn jaarlijkse enquête van de belangrijkste mondiale gevaren merkte het Wereld Economisch Forum op dat, ‘de uitvinding van goedkope, synthetische alternatieven voor landbouwexporten met een hoge waarde … plotseling kwetsbare economieën zou kunnen destabiliseren door het wegnemen van een belangrijk middel van bestaan voor boeren.
Ook zijn Steviaboeren niet de enigen die zich zorgen zouden moeten maken. Ingrediënten die vervangen worden of waarschijnlijk zullen worden verruild voor producten die gemaakt worden door middel van synthetische biologie omvatten vanille, saffraan, kokosnootolie, patchoeli, olijven-squaleen, en rozenolie. Het is zelfs zo dat ’s werelds grootste cosmetica-, smaak-, en geurproducenten hopen dat synthetische biologie ze zal helpen om meer dan 200 natuurlijke botanische extracten te vervangen. Volgens de Internationale Federatie voor Essentiele Oliën en Aroma Handel (IFEAT) worden rond de 95% van deze botanische producten geproduceerd door kleine boeren die hiermee zeer welkom geld bij sommige van de armste gemeenschappen op de planeet binnenbrengen.
Gelukkig worden consumenten zich steeds meer bewust van de gevaren van synthetische biologie en bedrijven reageren hier op. Eerder dit jaar beloofde het iconische ijsmerk Ben and Jerry’s geen ingrediënten te gebruiken die geproduceerd worden met synthetische biologie. Ook Häagen-Dasz heeft bevestigd dat het in zijn ijs geen vanillesmaak zal gebruiken uit synthetische biologie. En nadat Ecover, het merk natuurlijke schoonmaakproducten, een petitie had gekregen van duizenden boze consumenten trok het bedrijf snel een experiment terug waarin het algenolie gemaakt met synthetische biologie gebruikte in een wasmiddel.
Dit blijven waarschijnlijk geen geïsoleerde voorbeelden. Het Non-GMO Project, een steeds invloedrijker keurmerk, heeft bepaald dat de 33.000 producten met zijn zegel geen synthetische biologie mogen gebruiken. Ondertussen heeft de Europese Stevia Associatie (EUSTAS) zijn zorgen uitgedrukt dat Eversweet de reputatie van Stevia als veilig en natuurlijk zal ondermijnen.
De donkere wolken die zich samenpakken boven synthetische biologie waren op de zonnige productlancering van Cargill wellicht niet zichtbaar. Maar door te concurreren met arme boeren en consumenten te misleiden over de origine van zijn ingrediënten genereren EverSweet en andere voorbeelden van synthetische biologie aan beide kanten van de productielijn slechts bitterheid. Dit is de reden dat ‘what happened in Vegas, should stay in Vegas.’