sanicas10_Burhaan Kinu_Hindustan Times via Getty Images

De twee beste manieren om de kindersterfte terug te dringen

BANGKOK – Eén van de ambitieuzere doelstellingen van de Sustainable Development Goals (Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, SDGs) van de Verenigde Naties is de belofte om het komende decennium een einde te maken aan de vermijdbare sterfgevallen van pasgeborenen en kinderen. Als deze doelstelling wordt gehaald zal in 2030 geen enkel land een kindersterftecijfer hebben dat hoger ligt dan twaalf sterfgevallen per duizend geboorten – een kwart van het huidige cijfer in delen van het beneden de Sahara gelegen deel van Afrika.

Gezien de omvang van de uitdaging zullen grote investeringen nodig zijn in de infrastructuur en planning van de gezondheidszorg. Wellicht de meest effectieve manier om de kindersterfte terug te dringen is het bevorderen van de implementatie van twee onmiddellijk beschikbare hulpmiddelen: het inenten van moeders en het geven van borstvoeding.

De bescherming van kinderen tegen een voortijdige dood begint al voordat ze geboren zijn. Als een vrouw wordt ingeënt tegen algemeen voorkomende ziekten als influenza creëert haar lichaam antilichamen die virussen herkennen en de natuurlijke verdediging tegen ziekteverwekkers versterken. Als ze zwanger wordt, worden deze beschermende eiwitten door de placenta heen doorgegeven aan haar baby.

Opmerkelijk genoeg blijven de voordelen hiervan zich ook na de geboorte manifesteren. Hoewel de griepprik niet is toegestaan voor kinderen die nog geen zes maanden oud zijn, blijkt uit klinische proeven dat kinderen die gebaard worden door ingeënte moeders veel beter tegen griep beschermd zijn. Bij een onderzoek naar moeders en hun kinderen in Bangladesh registreerden onderzoekers een verbluffende vermindering van 63% van het aantal influenzagevallen onder kinderen van ingeënte moeders, een vermindering van 36% van het aantal ernstige ademhalingsziekten bij moeders, en een vermindering van 29% van dergelijke ziekten onder kinderen.

De inenting van moeders tegen de griep helpt ook kinderen tegen longontsteking te beschermen, een algemene oorzaak van kindersterfte. Uit een onderzoek uit 2018 naar proeven met griepvaccins in Nepal, Mali en Zuid-Afrika bleek dat het 20% minder waarschijnlijk is dat kinderen longontsteking krijgen als hun moeders ingeënt zijn. Kinderen die te jong waren om volledig te zijn ingeënt tegen Streptococcus pneumoniae en influenza profiteerden daar het meest van. Gewapend met data uit deze en andere onderzoeken moeten regeringen in lageinkomenslanden in staat zijn slimmere inentingscampagnes te plannen en de kindersterfte aanzienlijk terug te dringen.

De tweede manier waarop kindersterfte kan worden aangepakt, door het geven van borstvoeding, heeft aantoonbaar meer impact. Moedermelk is de perfecte voeding voor een baby, omdat er alle proteïnen, vetten, vitamines, mineralen en enzymen in zitten die een jong lichaam nodig heeft om gezond te blijven. Het beste van alles is dat moeders “in real time” nieuwe antilichamen aanmaken, die helpen de jonge immuunsystemen sterker te maken.

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025
PS_YA25-Onsite_1333x1000

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025

Our annual flagship magazine, PS Quarterly: The Year Ahead 2025, has arrived. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, subscribe to PS Digital Plus now.

Subscribe Now

Helaas bevinden de mate waarin borstvoeding wordt gegeven en de consumptie van moedermelk zich een behoorlijk eind beneden het gewenste niveau. Slechts 40% van de kinderen wereldwijd krijgt tot en met de zesde levensmaand uitsluitend borstvoeding, zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanbeveelt. De redenen zijn ingewikkeld, maar in veel landen heeft een gebrek aan adequate voorlichting, in samenhang met agressieve marketing door de makers van instant babyvoeding, bijgedragen aan een neergang van het geven van borstvoeding. Onlangs zijn de Verenigde Staten ervan beticht de kant van de babyvoedingsindustrie te hebben gekozen door zich te verzetten tegen een WHO-resolutie ter ondersteuning van het geven van borstvoeding.

Het overtuigen van moeders om borstvoeding te geven zou makkelijker moeten zijn. Om te beginnen zal een baby die borstvoeding heeft gekregen minder snel een oorontsteking en meningitis oplopen, of een stofwisselingsziekte en diarree. Deze voordelen blijven voortbestaan zolang een baby borstvoeding krijgt.

Moeders profiteren zelf ook van het geven van borstvoeding. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen die tijdens hun leven borstvoeding hebben gegeven minder snel niet-besmettelijke ziekten zullen krijgen als hart- en vaatziekten, borstkanker en type 2-diabetes. Het grootste deel van deze winstpunten vloeit voort uit het feit dat het geven van borstvoeding helpt het extra vet af te breken dat zich tijdens de zwangerschap in een vrouwenlichaam ophoopt. In feite verbrandt het produceren van moedermelk voor één enkel kind wel 500 calorieën per dag.

Hoewel de meerderheid van de nieuwe moeders in staat is om borstvoeding te geven, kunnen niet alle vrouwen genoeg moedermelk produceren, als gevolg van uitputting, depressie of lichamelijke zwakheid na postnatale chirurgie. Sommige moeders kunnen eenvoudigweg niet voorzien in de behoeften van hun kind, terwijl anderen de medische of sociale steun ontberen om de logistieke ins en outs van het geven van borstvoeding te kunnen behappen. Niettemin zijn de voordelen aanzienlijk voor degenen die hun kind minimaal zes maanden borstvoeding kunnen geven.

Als het de internationale gemeenschap ernst is de gezondheidsdoelstellingen die in de SDGs uiteen worden gezet te verwezenlijken, moet zij haar inspanningen verdubbelen om meer moeders aan te moedigen zich te laten inenten tegen vermijdbare ziekten en hun pasgeborenen borstvoeding te geven. Deze twee praktijken alleen al kunnen meer doen om de kindersterfte tegen te gaan dan zo'n beetje ieder ander gezondheidszorginitiatief.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/XfTT20Knl