babayev1_ALEXANDER NEMENOVAFP via Getty Images_cop29 Alexander Nemenov/AFP via Getty Images

Er is geen alternatief voor multilaterale klimaatactie

BAKOE – Onze wereld bevindt zich op een cruciaal kruispunt. De verwoestende effecten van de opwarming van de aarde worden steeds duidelijker en de crisis verdiept zich. Om dit te beperken, moeten we dringend de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen verminderen. Als we nu niets doen, zal de menselijke en economische tol alleen maar toenemen.

De conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering (COP29) in Bakoe, Azerbeidzjan, biedt een unieke kans voor effectieve collectieve actie. Te midden van verhoogde geopolitieke spanningen en wereldwijde onzekerheid zal COP29 dienen als een test voor het multilaterale systeem waarvan het vermogen van de mensheid om te reageren op deze existentiële dreiging afhangt.

De basis voor gecoördineerde actie werd gelegd in Rio de Janeiro in 1992 met de oprichting van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake Klimaatverandering (UNFCCC), waarbij de jaarlijkse Conferentie van de Partijen (COP) werd ingesteld om op consensus gebaseerde oplossingen te bevorderen. De filosofie was eenvoudig: aangezien klimaatverandering een wereldwijd probleem is, vereist de aanpak ervan een gezamenlijke benadering.

Het UNFCCC bevordert de samenwerking tussen kleinere landen en grootmachten, stelt maatschappelijke organisaties in staat om rechtstreeks in contact te treden met regeringen en vergemakkelijkt de grensoverschrijdende overdracht van technologie. Het belangrijkste is misschien wel dat het een kader biedt voor collectieve actie waarbij de inspanningen van elk land andere landen aanmoedigen om de eigen inspanningen op te voeren.

Hoewel het Kyoto-protocol van 1997 bindende emissiereductiedoelstellingen vaststelde voor de ontwikkelde economieën, werd al snel duidelijk dat er meer nodig was. In reactie daarop beloofden de ontwikkelde landen in 2009 om tegen 2020 jaarlijks honderd miljard dollar vrij te maken om het klimaatbeleid van de ontwikkelingslanden te ondersteunen.

Het klimaatverdrag van Parijs van 2015 betekende een keerpunt, met als doel de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C boven het pre-industriële niveau en ervoor te zorgen dat de stijging ruim onder de 2°C blijft. Om de voortgang te controleren, werd in het verdrag een systeem van nationaal vastgestelde bijdragen (NDC’s) opgezet, waarbij elk land zijn emissiereductieplannen uiteenzet. Periodieke wereldwijde audits moeten beoordelen of landen op schema liggen om hun klimaatverplichtingen na te komen.

BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
BF2024-Onsite-1333x1000

BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99

Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.

Subscribe Now

Helaas bleek uit de eerste wereldwijde audit, die werd gepubliceerd voorafgaand aan COP28 van vorig jaar in Dubai, dat we nog ver verwijderd zijn van deze klimaatdoelstellingen. De audit bood ook een uitgebreide routekaart, waarin alle landen werden opgeroepen zich te committeren aan NDC’s die zijn afgestemd op de 1,5°C-doelstelling en waarin duidelijke stappen en tijdschema’s werden vastgesteld – waaronder de transitie van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen – die de doelstellingen van het verdrag van Parijs binnen bereik zouden kunnen brengen.

COP29 is de volgende stap voor de multilaterale aanpak, waarbij de leiders het naar verwachting eens zullen worden over een aanzienlijke verhoging van het financieringsdoel van honderd miljard dollar voor het klimaat – het zogenaamde Nieuwe Collectieve Gekwantificeerde Doel (NCQG). Bovendien moet elk land vóór februari 2025 zijn bijgewerkte NDC’s indienen.

Transparantie is essentieel in dit proces. Als de doelen van het verdrag van Parijs de bestemming zijn en de NDC’s de routekaart daarheen, dan levert de NCQG de brandstof die nodig is om er te komen. Het opbouwen van vertrouwen in de inzet van landen voor gedurfde klimaatmaatregelen en hun bereidheid om de benodigde financiering te bieden, is cruciaal.

Als COP29-voorzitter dringt Azerbeidzjan er bij alle landen op aan om zo snel mogelijk NDC’s in te dienen die zijn afgestemd op de 1,5°C-doelstelling. We doen er ook alles aan om een eerlijk en ambitieus nieuw klimaatfinancieringsdoel te bereiken dat tegemoetkomt aan de behoeften van de ontwikkelingslanden, en overeenstemt met de omvang en de urgentie van de crisis.

Een mislukking zou ons dwingen om moeilijke vragen te beantwoorden: Zijn we bereid het mislukken van het verdrag van Parijs te accepteren? En wat zijn de alternatieven? Eén ding is zeker: zonder een levensvatbaar backup-plan moeten we er alles aan doen om de doelstelling van 1,5°C te halen. Een klimaatcatastrofe in slaapwandelen is geen optie.

Het multilaterale systeem heeft zeker zijn gebreken. Maar het blijft het beste raamwerk om deze enorme uitdaging aan te gaan. In drie decennia heeft het duurzame internationale samenwerking, een gedeeld begrip van de wetenschap en een sterke consensus over de wereldwijde klimaatdoelstellingen bevorderd.

Het alternatief voor multilateralisme is een gefragmenteerde respons, waarbij regeringen hun eigen agenda nastreven zonder coördinatie of samenwerking. Deze aanpak zou leiden tot tragere vooruitgang, hogere kosten en minder rechtvaardige resultaten. Zonder een verenigend doel zou elk gevoel van gezamenlijkheid zo goed als verdwijnen.

Denk bijvoorbeeld aan de doelstelling van COP29 om de onderhandelingen over artikel 6 van het verdrag van Parijs, dat tot doel heeft de koolstofmarkten te standaardiseren, af te ronden. Door middelen te kanaliseren naar de meest effectieve mitigatieprojecten zou dit raamwerk tegen 2030 jaarlijks een besparing van 250 miljard dollar kunnen opleveren – een aanzienlijke stimulans in een tijdperk van beperkte middelen.

Gezien de alternatieven hebben we geen andere keuze dan het huidige systeem te laten werken. Het COP29-voorzitterschap zal alles in het werk stellen om een internationale consensus te bereiken. Met een agenda die gericht is op het bevorderen van transformatieve klimaatmaatregelen kan Azerbeidzjan helpen geopolitieke tegenstellingen te overbruggen. Maar ons succes hangt af van de bereidheid van landen om zich constructief in te zetten en zich te committeren aan het multilaterale proces.

De wetenschap is duidelijk, de kaders voor gecoördineerde actie zijn aanwezig en het plan is uitgestippeld. Nu moeten we de politieke wil vinden om deze instrumenten te gebruiken. COP29 is onze kans om te bewijzen dat multilateralisme kan werken.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/Mk5gCZknl