boskin96_Joe RaedleGetty Images_trump harris Joe Raedle/Getty Images)

Door het politieke kijkglas

STANFORD – In Through the Looking-Glass van Lewis Carroll, dat ruim honderdvijftig jaar geleden verscheen als het vervolg op Alice’s Adventures in Wonderland, is alles omgekeerd, zoals je weerspiegeling in een spiegel. Door te rennen blijf je stilstaan, door van iemand weg te lopen kom je dichter bij hem of haar, en levenloze voorwerpen zoals schaakstukken blijken te leven.

De recente politieke en economische gebeurtenissen in de Verenigde Staten wekken soms dezelfde desoriënterende indruk. In een stap die Machiavelli waardig is, hebben de ouderen van de Democratische Partij, onder leiding van voormalig voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi, een in verval geraakte president Joe Biden afgezet en vicepresident Kamala Harris aangewezen als de presidentskandidaat van de partij. Toch was het nog pas vorig jaar dat Harris de slechtste waarderingscijfers van een vicepresident in de geschiedenis van de moderne peilingen liet optekenen.

Destijds maakten Republikeinen haar ‘woordsalade’-antwoorden op ongescripte vragen belachelijk en vestigden ze de aandacht op haar eerdere radicale beleidsstandpunten. Het was voor iedereen duidelijk waarom ze haar campagne voor het presidentschap van 2020 in 2019 had beëindigd, nog voordat er gestemd was. Maar na de verrassend succesvolle lancering van haar nieuwe campagne staat ze nu licht voor in de peilingen. De linkse mainstream-media behandelen haar alsof ze een tweede Jeanne d’Arc is, en dichten haar de rechtschapenheid van Moeder Teresa en de staalhardheid van Margaret Thatcher toe.

Aangezien de vaak twistzieke Democraten nu verenigd zijn door hun verlangen om aan de macht te blijven, zal Donald Trump waarschijnlijk verliezen als hij kritiek blijft leveren op populaire Republikeinen zoals Brian Kemp, de gouverneur van Georgia. Maar als Trump de verrassende discipline terugvindt die hij eerder in de campagne liet zien tegen Biden, toen hij zich meer op het beleid richtte, maakt hij misschien een goede kans. Hij heeft immers een duidelijk voordeel op de punten waar kiezers zich de meeste zorgen over maken: de economie, de inflatie en de immigratie (Harris’ belangrijkste voordeel op beleidsgebied is abortus).

Tot nu toe heeft beleid echter nauwelijks een rol gespeeld in de campagne. In plaats daarvan wisselen de twee kanshebbers persoonlijke beledigingen uit, waarbij Harris Trump een ‘rarelafaard noemt, en Trump Harris een socialistnoemt en zich afvraagt of ze wel zwart is.

Amerika is niet de enige plek die een onverwachte omwenteling doormaakt. Vijf jaar geleden leek het ondenkbaar dat er een grote grondoorlog zou uitbreken op het Europese continent, of dat Europeanen die lui meeliftten op het defensiebudget van Amerika plotseling een andere kijk op de zaak zouden krijgen.

PS Events: Climate Week NYC 2024
image (24)

PS Events: Climate Week NYC 2024

Project Syndicate is returning to Climate Week NYC with an even more expansive program. Join us live on September 22 as we welcome speakers from around the world at our studio in Manhattan to address critical dimensions of the climate debate.

Register Now

Iran en zijn proxies stonden ook niet op de radar van de meeste leiders. Nog geen jaar geleden pochte de nationale veiligheidsadviseur van Biden, Jake Sullivan, dat het Midden-Oosten rustiger was dan het ‘in twee decennia was geweest’. Een paar dagen later viel Hamas Israël aan, wat leidde tot de jongste Gaza-oorlog en tot aanvallen van door Iran gesteunde Houthi-rebellen op schepen voor de kust van Jemen. Het risico op een bredere oorlog met Hezbollah in Libanon is groter dan het in jaren is geweest en Iran blijft op weg om een kernwapen te ontwikkelen.

Na de economische liberalisering van China en het succes in het terugdringen van de armoede onder de Chinese bevolking, hoopten velen dat er een politieke opening zou volgen. Maar in plaats daarvan is president Xi Jinping op zijn schreden teruggekeerd, zowel politiek als economisch. Erger nog, er is een as van politieke, financiële en militaire wederzijdse steun ontstaan tussen China, Rusland, Iran en Noord-Korea die de kapitalistische democratieën van het Westen uitdaagt.

Waarom lijken democratieën overal in zo’n wanorde te verkeren? Een deel van het antwoord heeft te maken met de mondiale financiële crisis van 2008 en de COVID-19-pandemie. Dit waren niet alleen de twee ernstigste economische ontwrichtingen sinds de Tweede Wereldoorlog, maar ze kwamen ook op een moment dat arbeiders te maken kregen met de toenemende druk van mondialisering, technologische verandering en immigratie.

Dit waren de politieke omstandigheden achter de recente opkomst van rechtse regeringen in Zweden en Italië, en de verpletterende nederlaag van centrum- en linkse partijen bij de verkiezingen voor het Europees Parlement dit jaar. Een oplevend Rassemblement National won deze zomer met gemak de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen en werd alleen gedwarsboomd door een last-minute deal tussen centrum- en linkse partijen.

In Spanje zijn de socialisten aan de macht gebleven door amnestie te verlenen aan Catalaanse separatisten. En in het Verenigd Koninkrijk eindigden veertien jaar van Tory-regeringen met gekibbel en achterklap. Labour zeilde naar de overwinning onder het leiderschap van Keir Starmer, een meer traditioneel linkse figuur (hoewel hij geen Tony Blair is) die de voormalige leider van de partij, Jeremy Corbyn, uit de weg ruimde, een socialist die in verband werd gebracht met wijdverbreid antisemitisme binnen de partij.

Al deze politieke opschudding kan gewoon een weerspiegeling zijn van het feit dat kiezers die het financieel moeilijk hebben ‘de mislukkelingen eruit willen gooien.’ In dat geval is een hogere levensstandaard een noodzakelijke voorwaarde om de politieke stabiliteit te herstellen.

Maar waar zijn de helderziende, vastberaden, grootse strategische denkers die vorige Amerikaanse presidenten hielpen om complexe en gevaarlijke tijden door te komen? Harry Truman had George Marshall en George F. Kennan om hem te helpen een wereldwijde economische en geopolitieke gemeenschap te creëren, en tegelijkertijd de groei van een nucleair bewapend Sovjetimperium in te dammen. Richard Nixon had Henry Kissinger, die hem hielp de ‘China-kaart’ tegen de Sovjets uit te spelen, de Vietnamoorlog te beëindigen en pendeldiplomatie te bedrijven in het Midden-Oosten. Ronald Reagan had George P. Shultz toen hij blufpoker speelde met de Sovjets en de Koude Oorlog beëindigde; en George H.W. Bush had Jim Baker om hem te helpen tijdens het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, de Duitse hereniging en de eerste Golfoorlog.

Zou een president Trump of een president Harris het advies inwinnen van even ervaren en deskundige figuren als Condoleezza Rice of Leon Panetta? Je zou het hopen, maar ik zou er niet op rekenen.

Gelukkig hebben we nu niet alleen Europa dat eindelijk wakker wordt (hoewel sommige NAVO-landen nóg meer moeten doen), maar ook AUKUS, het trilaterale veiligheidspartnerschap tussen Australië, het VK en de VS; een versterkt ‘Five Eyes’-pact voor het delen van inlichtingen dat ook Canada en Nieuw-Zeeland omvat; en nieuwe defensieverplichtingenvan Japan. In combinatie met het feit dat het Amerikaanse Congres de jaarlijkse pogingvan Biden om te bezuinigen op de reële militaire uitgaven heeft genegeerd, vormen deze ontwikkelingen een goed begin. Maar als we terug willen naar de andere kant van de spiegel, moeten we ons realiseren dat dit slechts een begin is – niet eens een middelpunt, laat staan een bevredigend einde.

Michael J. Boskin, hoogleraar economie aan de Stanford Universiteit en Senior Fellow aan de Hoover Institution, was van 1989 tot 1993 voorzitter van de Raad van Economische Adviseurs van president George H.W. Bush.

https://prosyn.org/IR0ioeFnl