JOHANNESBURG – Regeringen in de hele wereld zijn verwikkeld in een reeks gesprekken die de manier waarop grensoverschrijdende bewegingen van mensen in goede banen geleid kunnen worden fundamenteel zou kunnen veranderen. Eén dialoog houdt zich bezig met de bescherming van vluchtelingen; de andere met migratie.
Deze gesprekken, die onder leiding staan van de Verenigde Naties, zullen niet leiden tot wettelijk bindende overeenkomsten. Maar de gesprekken zelf vormen een zeldzame kans om consensus te bereiken over hedendaagse migratieproblemen. En het belangrijkste is dat zij de internationale gemeenschap in staat zullen stellen plannen te maken voor de gevolgen van de klimaatverandering, die al snel een van de voornaamste drijvende krachten achter de mondiale ontheemding en migratie zal worden.
Bij de jongste telling waren er zo'n 258 miljoen migranten wereldwijd, terwijl 22,5 miljoen mensen als vluchteling geregistreerd waren door het Vluchtelingenagentschap van de Verenigde Naties. Deze aantallen zullen verbleken op het moment dat zelfs de meest bescheiden klimaat-gerelateerde voorspellingen bewaarheid zullen worden. Volgens de International Organization for Migration kan de klimaatverandering wel eens een miljard mensen ontheemd maken in 2050. En geen enkel internationaal verdrag dekt de door het klimaat veroorzaakte migratie – een nalatigheid die nu moet worden aangepakt.
De internationale normen voor de bescherming van vluchtelingen hebben sinds 1951 niet meer zo veel aandacht gekregen als nu. In dat jaar, met ruim 80 miljoen ontheemden als gevolg van de Tweede Wereldoorlog, ratificeerden de lidstaten van de VN een samenhangend raamwerk voor de standaardisering van de behandeling van vluchtelingen. Het Global Compact on Refugees dat momenteel wordt besproken bouwt voort op dit raamwerk, met strategieën om vluchtelingen handelingsperspectief te geven en gastregeringen te helpen. Het belangrijkst is dat de ondertekenende landen ertoe worden verplicht “degenen die door natuurrampen en klimaatverandering ontheemd raken” te beschermen.
De tweede overeenkomst heeft zelfs nóg meer gevolgen voor het in goede banen leiden van de door het klimaat veroorzaakte ontheemding. Er is nooit een mondiaal verdrag geweest over migratie, en de bilaterale inspanningen uit het verleden hebben zich vrijwel uitsluitend gericht op geweld en conflict als grondoorzaken van ontheemding. De voorgestelde Global Compact for Migration gaat verder dan deze factoren en merkt op dat klimaatverandering tot de “negatieve oorzaken en structurele factoren behoort die mensen ertoe kunnen aanzetten hun land van herkomst te verlaten.”
Dit soort taal herbevestigt wat bevolkingen die wereldwijd tot de risicogroepen behoren allang weten: droogten, natuurrampen, verwoestijning, mislukte oogsten, en veel andere ecologische veranderingen ontwrichten de levens van mensen en maken hele gemeenschappen kapot. In mijn eigen land, Zuid-Afrika, dwingt een record-droogte grote steden om de rantsoenering van water te overwegen. Als de watertekorten aanhouden, zal migratie daarvan het gevolg zijn.
De schaarste aan eerste levensbehoeften is vooral gevaarlijk in politiek instabiele staten, waar de klimaatverandering al in verband is gebracht met gewelddadige conflicten en de ontwrichting van gemeenschappen. Geschillen over vruchtbaar land en drinkwater hebben de oorlog in Darfur aangewakkerd, en zelfs de huidige crisis in Syrië – een van de grootste oorzaken van menselijke ontheemding vandaag de dag – is begonnen nadat Syriërs door opeenvolgende perioden van droogte van het platteland naar de steden verdreven waren. Het is niet vergezocht om te voorspellen dat de klimaatverandering de komende jaren tot meer bloedvergieten zal leiden.
De twee VN-raamwerken kunnen dienen als basis voor het plannen van de manier waarop de komende, door het klimaat veroorzaakte migraties in goede banen geleid kunnen worden. Met wetenschappelijke modellen die als gids moeten fungeren voor de besluitvorming kunnen staten ordelijke, waardige en eerlijke herhuisvestingsstrategieën ontwerpen. Dat is beslist een slimmere aanpak dan de ad hoc-reacties tot nu toe.
Maar uit de geschiedenis blijkt dat overheden aarzelen om op zoek te gaan naar collectieve oplossingen voor gedwongen migratie. Dit falen is vandaag de dag zichtbaar in de kwellende en onvergeeflijke nood van vluchtelingen in de hele wereld.
Wat moeten we, nu we de laatste maanden van de gesprekken rond de Compacts ingaan, verwachten van degenen die onderhandelen over het mondiale plan voor het in goede banen leiden van ongekende mensenstromen? De oorzaken en gevolgen van klimaatverandering verdienen nauwe aandacht. Ontheemde mensen moeten in staat zijn hun leven in waardigheid voort te zetten. De lakmoesproef voor de wereldleiders zal zijn of de mondiale verdragen over vluchtelingen en migranten dit kunnen verwezenlijken.
Vertaling: Menno Grootveld
JOHANNESBURG – Regeringen in de hele wereld zijn verwikkeld in een reeks gesprekken die de manier waarop grensoverschrijdende bewegingen van mensen in goede banen geleid kunnen worden fundamenteel zou kunnen veranderen. Eén dialoog houdt zich bezig met de bescherming van vluchtelingen; de andere met migratie.
Deze gesprekken, die onder leiding staan van de Verenigde Naties, zullen niet leiden tot wettelijk bindende overeenkomsten. Maar de gesprekken zelf vormen een zeldzame kans om consensus te bereiken over hedendaagse migratieproblemen. En het belangrijkste is dat zij de internationale gemeenschap in staat zullen stellen plannen te maken voor de gevolgen van de klimaatverandering, die al snel een van de voornaamste drijvende krachten achter de mondiale ontheemding en migratie zal worden.
Bij de jongste telling waren er zo'n 258 miljoen migranten wereldwijd, terwijl 22,5 miljoen mensen als vluchteling geregistreerd waren door het Vluchtelingenagentschap van de Verenigde Naties. Deze aantallen zullen verbleken op het moment dat zelfs de meest bescheiden klimaat-gerelateerde voorspellingen bewaarheid zullen worden. Volgens de International Organization for Migration kan de klimaatverandering wel eens een miljard mensen ontheemd maken in 2050. En geen enkel internationaal verdrag dekt de door het klimaat veroorzaakte migratie – een nalatigheid die nu moet worden aangepakt.
De internationale normen voor de bescherming van vluchtelingen hebben sinds 1951 niet meer zo veel aandacht gekregen als nu. In dat jaar, met ruim 80 miljoen ontheemden als gevolg van de Tweede Wereldoorlog, ratificeerden de lidstaten van de VN een samenhangend raamwerk voor de standaardisering van de behandeling van vluchtelingen. Het Global Compact on Refugees dat momenteel wordt besproken bouwt voort op dit raamwerk, met strategieën om vluchtelingen handelingsperspectief te geven en gastregeringen te helpen. Het belangrijkst is dat de ondertekenende landen ertoe worden verplicht “degenen die door natuurrampen en klimaatverandering ontheemd raken” te beschermen.
De tweede overeenkomst heeft zelfs nóg meer gevolgen voor het in goede banen leiden van de door het klimaat veroorzaakte ontheemding. Er is nooit een mondiaal verdrag geweest over migratie, en de bilaterale inspanningen uit het verleden hebben zich vrijwel uitsluitend gericht op geweld en conflict als grondoorzaken van ontheemding. De voorgestelde Global Compact for Migration gaat verder dan deze factoren en merkt op dat klimaatverandering tot de “negatieve oorzaken en structurele factoren behoort die mensen ertoe kunnen aanzetten hun land van herkomst te verlaten.”
Dit soort taal herbevestigt wat bevolkingen die wereldwijd tot de risicogroepen behoren allang weten: droogten, natuurrampen, verwoestijning, mislukte oogsten, en veel andere ecologische veranderingen ontwrichten de levens van mensen en maken hele gemeenschappen kapot. In mijn eigen land, Zuid-Afrika, dwingt een record-droogte grote steden om de rantsoenering van water te overwegen. Als de watertekorten aanhouden, zal migratie daarvan het gevolg zijn.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
De schaarste aan eerste levensbehoeften is vooral gevaarlijk in politiek instabiele staten, waar de klimaatverandering al in verband is gebracht met gewelddadige conflicten en de ontwrichting van gemeenschappen. Geschillen over vruchtbaar land en drinkwater hebben de oorlog in Darfur aangewakkerd, en zelfs de huidige crisis in Syrië – een van de grootste oorzaken van menselijke ontheemding vandaag de dag – is begonnen nadat Syriërs door opeenvolgende perioden van droogte van het platteland naar de steden verdreven waren. Het is niet vergezocht om te voorspellen dat de klimaatverandering de komende jaren tot meer bloedvergieten zal leiden.
De twee VN-raamwerken kunnen dienen als basis voor het plannen van de manier waarop de komende, door het klimaat veroorzaakte migraties in goede banen geleid kunnen worden. Met wetenschappelijke modellen die als gids moeten fungeren voor de besluitvorming kunnen staten ordelijke, waardige en eerlijke herhuisvestingsstrategieën ontwerpen. Dat is beslist een slimmere aanpak dan de ad hoc-reacties tot nu toe.
Maar uit de geschiedenis blijkt dat overheden aarzelen om op zoek te gaan naar collectieve oplossingen voor gedwongen migratie. Dit falen is vandaag de dag zichtbaar in de kwellende en onvergeeflijke nood van vluchtelingen in de hele wereld.
Wat moeten we, nu we de laatste maanden van de gesprekken rond de Compacts ingaan, verwachten van degenen die onderhandelen over het mondiale plan voor het in goede banen leiden van ongekende mensenstromen? De oorzaken en gevolgen van klimaatverandering verdienen nauwe aandacht. Ontheemde mensen moeten in staat zijn hun leven in waardigheid voort te zetten. De lakmoesproef voor de wereldleiders zal zijn of de mondiale verdragen over vluchtelingen en migranten dit kunnen verwezenlijken.
Vertaling: Menno Grootveld