Coal Mining in PA Spencer Platt/Getty Images

Hoe klimaatactie Amerika weer groot kan maken

SINGAPORE – Klimaatverandering is op dit moment veruit de grootste uitdaging waar de mens mee te maken heeft. Toch gelooft de volgende president van de Verenigde Staten – die mondiaal verantwoordelijk zijn voor één na hoogste uitstoot van broeikasgassen en een cruciale actor zijn in het klimaatbeleid – niet dat deze plaatsvindt, of ten minste dat de mens er een doorslaggevende rol in speelt. Als Donald Trump echt ‘Amerika weer groot wil maken’ zoals het motto van zijn verkiezingscampagne luidde dan zal hij zijn houding moeten veranderen en de klimaatagenda omarmen.

Tot nu toe lijkt de situatie niet hoopgevend. Ondanks een grote hoeveelheid wetenschappelijke data beweert Trump dat er geen bewijs bestaat dat de mens bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Hij heeft klimaatverandering zelfs een ‘hoax’ genoemd, bedacht door de Chinezen om de Amerikaanse industrie minder concurrerend te maken (alhoewel hij later op die beschuldiging terugkwam). Hij heeft zijn bredere scepsis over door mensen veroorzaakte klimaatverandering echter nog niet heroverwogen.

Geheel in lijn met deze manier van denken heeft Trump zijn intentie aangekondigd om de beperkingen op kolencentrales op te heffen, de productie van fossiele brandstoffen op te  voeren, en de steun voor wind- en zonne-energie terug te draaien. Hij heeft ook beloofd om de VS terug te trekken uit de mondiale klimaatovereenkomst die afgelopen december in Parijs gesloten werd. Deze wending zou catastrofaal zijn voor de mondiale inspanningen om klimaatverandering aan te pakken.

Net zoals de weigering van George W. Bush om in 2005 het Kyotoprotocol te ondertekenen een spiraal van stijgende uitstoot veroorzaakte zou de beslissing van Trump om niet aan de toezeggingen van Amerika onder het verdrag van Parijs te voldoen anderen ertoe kunnen bewegen om dit voorbeeld te volgen. Veel landen zijn tenslotte al bezorgd over de kosten om aan hun nationale toezeggingen te voldoen, zeker op een moment van traag economisch herstel. En het verbranden van fossiele brandstoffen blijft bij de meeste economische activiteiten goedkoper dan het gebruik van schone energie (wanneer je de bijkomende milieuschade niet meerekent).

Op de lange termijn drijft het verbranden van meer fossiele brandstoffen natuurlijk de kosten van de gezondheidszorg op en belemmert het de productiviteit van werknemers. Dan zijn er nog de economische en humanitaire kosten van steeds frequentere en zwaardere klimaatgerelateerde natuurrampen – inclusief overstromingen, droogte, stormen, en hittegolven, die wereldwijd al steeds vaker voorkomen.

Zeker, Trump had onlangs een ontmoeting met voormalig Amerikaans vicepresident en vooraanstaand klimaatactivist Al Gore. Desondanks lijkt het onwaarschijnlijk dat Trump zijn toon betreft klimaatverandering zal veranderen, niet in het minst omdat de leden van zijn verkozen kabinet grotendeels hetzelfde wijsje zingen.

BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
BF2024-Onsite-1333x1000

BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99

Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.

Subscribe Now

Het goede nieuws is dat dit wellicht niet nodig is. Er bestaan zelfs acties die Trump met andere bedoelingen kan ondernemen – van het aanjagen van de Amerikaanse economie tot het vergroten van de Amerikaanse internationale invloed – die tegelijk de klimaatagenda kunnen bevorderen.

De eerste actie van dit type is de investeringen in onderzoek en ontwikkeling in klimaatvriendelijke sectoren te vergoten, zoals in energie-efficiëntie en -opslag, systemen voor hernieuwbare energie, en veiligere en kleinere auto’s. Technologische doorbraken op dit gebied – waar de VS in het bijzonder gekwalificeerd voor is om deze te realiseren – zouden erg goed zijn voor de zaken. En het opbouwen van een hightech productie en een efficiënte energiesector is wellicht Trump’s beste kans om zijn verkiezingsbelofte in te lossen om een groot aantal banen voor Amerikanen te scheppen.

Hoe graag Trump ook staal en kolen wil doen heropleven in de staten van de zogeheten Rust Belt, die cruciaal waren voor zijn verkiezingsoverwinning, is dit waarschijnlijk onmogelijk (net zoals het terugbrengen van grote aantallen productiebanen uit het buitenland dat is). Kolenenergie is zelfs al op zijn terugtocht in de VS, nu zorgen over gezondheid en milieu (en niet alleen het klimaat) centrales dwingen te sluiten.

De productie van gas is ondertussen op zijn hoogste punt ooit; zijn aandeel van 33% in de opwekking van energie is nu groter dan dat van kolen. Hernieuwbare energiebronnen en atoomenergie zijn ook in opkomst; een trend die vrijwel zeker door zal zetten. Om een heropleving van de Rust Belt te bewerkstelligen moet Trump op deze trends kapitaliseren en een meer innovatieve energie-efficiënte aanpak bevorderen die meer lijkt op het model dat de economische groei van Californië en New York ondersteunt.

Trump zou de vooruitgang in dynamische en winstgevende energie-efficiënte industrieën kunnen een impuls kunnen geven door energie-efficiëntie regelgeving in bouwvoorschriften te verankeren. Nieuwe gebouwen en andere infrastructuur zouden energie-efficiënte verlichting (mede door een beter gebruik van zonlicht), verwarming, en airconditioning moeten krijgen. Er is ook grote winst te behalen door het aanpassen van bestaande gebouwen voor een efficiënter energiegebruik.

Er is nog een cruciale reden waarom Trump de klimaatscepticus ervan overtuigd zou kunnen worden om de progressie qua klimaatactie vast te houden: het in stand houden en uitbouwen van de internationale invloed van Amerika. Andere prominente wereldleiders, waaronder de Chinese president Xi Jinping, de Indiase premier Narendra Modi en de Duitse kanselier Angela Merkel hebben hun zorgen uitgedrukt over de verwoesting van de aarde door vervuiling en achteruitgang van het milieu. Als de VS zijn leiderschapsrol op dit gebied opgeeft riskeren ze hiermee een aanzienlijke reputatieschade.

Mondiaal leiderschap op gebied van klimaat zal allereerst van de VS vereisen om zijn beloften uit Parijs te vervullen. Het is van vitaal belang dat Trump het Amerikaanse Clean Power Plan van Amerika in stand houdt dat per staat doelen zet voor de vermindering van de koolstofuitstoot, met als doel de nationale uitstoot uit elektriciteitsopwekking in 2030 met een derde verlaagde te hebben in vergelijking tot 2005. De uitbreiding van belastingvoordelen voor producenten en consumenten van hernieuwbare energie zou er veel voor doen om dit doel te behalen.

Maar zelfs het behalen van de doelen van de klimaatovereenkomst van Parijs zal niet genoeg zijn om een catastrofale stijging van de temperatuur op aarde te voorkomen. We moeten dan ook boven onze doelstellingen mikken door schone energie, schoon transport en een schone industrie te bevorderen. Om dit te bereiken zullen de Amerikaanse kennis en handigheid onmisbaar zijn.

Trump wil in energie en infrastructuur investeren. Wanneer hij dit op een klimaatvriendelijke manier doet zullen de VS hier enorm de vruchten van plukken – net zoals de rest van de wereld. Als de tot president geworden magnaat dan niet de dreiging van klimaatverandering erkent zou hij toch minstens in staat moeten zijn om een enorme zakenkans te ruiken wanneer deze zich voordoet.

Vertaling Melle Trap

https://prosyn.org/qLUDMjOnl