LONDEN – De wereld bevindt zich midden in de ergste voedselcrisis in de moderne geschiedenis. Nu een samenloop van geopolitieke, economische en klimaatcrises de wereldwijde tekorten aanwakkert, hebben maar liefst 326 miljoen mensen in tientallen landen humanitaire hulp nodig. 222 miljoen mensen worden geconfronteerd met acute voedselonzekerheid en tot vijftig miljoen mensen dreigen te sterven van de honger.
De armste landen zijn het hardst getroffen door de stijging van de wereldwijde voedselprijzen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. En nu de dreigende klimaatcatastrofe de gevolgen van conflicten en ontwrichtingen van de aanbodketen dreigt te verergeren, moet de humanitaire sector een meer proactieve, anticiperende aanpak van de groeiende hongercrisis ter hand nemen.
Tot voor kort besteedden humanitaire organisaties niet veel aandacht aan de klimaatverandering. Maar door de toename van weergerelateerde humanitaire noodsituaties is de sector gaan inzien dat de klimaatcrisis een bedreiging vormt voor de lageinkomenslanden en voor het wereldwijde voedselsysteem.
Terwijl de dodelijke overstromingen en hittegolven die Europa de afgelopen twee jaar hebben getroffen hebben aangetoond dat zelfs landen die als relatief veilig worden beschouwd niet immuun zijn voor extreme weersomstandigheden, zijn ontwikkelingslanden veel kwetsbaarder. In 2021 was 94 procent van de ontheemden in eigen land het gevolg van klimaatgerelateerde gevaren. De overstromingen van vorig jaar in Pakistan, die de wereld schokten, zetten een derde van het land onder water, eisten ruim 1730 levens, troffen 33 miljoen mensen en veroorzaakten economische verliezen van naar schatting 16,3 miljard dollar.
Nu de klimaatverandering overal ter wereld humanitaire crises veroorzaakt, is het aantal mensen dat hulp nodig heeft het afgelopen jaar met veertig procent gestegen. Als antwoord op de groeiende behoefte is de financiering voor humanitaire doelen de afgelopen tien jaar bijna verdubbeld tot 31,3 miljard dollar in 2021. Maar terwijl de financiering is toegenomen, is de uitdaging waarvoor internationale agentschappen en ngo’s vandaag staan het effect van deze middelen te maximaliseren en lokale en nationale organisaties te versterken.
Momenteel gaat twee derde van alle directe bijdragen aan humanitaire doelen naar agentschappen van de Verenigde Naties en vooraanstaande internationale organisaties zoals het Rode Kruis en de Rode Halve Maan. Hoewel deze grote instellingen een cruciale rol spelen, hebben initiatieven op gemeenschapsniveau vaak een beter inzicht in de lokale context. De grootste donoren en ngo’s ter wereld leken dit te erkennen toen ze in 2016 het Grand Bargain-initiatief lanceerden, waarbij ze zich ertoe verbonden 25 procent van de humanitaire financiering aan lokale organisaties te verstrekken. Maar zeven jaar na de aankondiging van de overeenkomst is het in werkelijkheid nog steeds minder dan twee procent.
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
Tot nu toe is de modus operandi van de sector reactief geweest. Of het nu gaat om Haïti, Ethiopië of Pakistan, de methoden zijn dezelfde: er ontstaat een crisis, er wordt een humanitaire oproep gedaan, er wordt geld ingezameld en vele dagen (zo niet maanden) later wordt er hulp geboden. Maar door te vertrouwen op de klimaatwetenschap kunnen we anticiperen op risico’s en humanitaire behoeften aanpakken voordat zich noodsituaties voordoen.
Anticiperend optreden, gedefinieerd als ‘vooruitlopen op voorspelde gevaarlijke gebeurtenissen om acute humanitaire gevolgen te voorkomen of te beperken voordat deze optreden,’ omvat prognosemechanismen en vooraf overeengekomen triggers en drempels voor het tijdig vrijmaken van middelen. Door op deze manier op de behoeften in te spelen kunnen we doeltreffender en waardiger hulp verlenen. In 2019 hebben de Senegalese regering en Start Network bijvoorbeeld elk een verzekering tegen droogte afgesloten, waardoor ze financiering voor humanitaire actie kunnen ontvangen en maatregelen kunnen coördineren om risicogemeenschappen te beschermen.
Maar anticiperende actie kent ook zijn grenzen. Uit een recent rapport van Start Network blijkt dat niet alle crises vooraf kunnen worden voorspeld of gemodelleerd. Toch zouden humanitaire actoren en organisaties door deze aanpak proactief kunnen optreden, efficiënter kunnen werken en kunnen voorkomen dat levensbedreigende gebeurtenissen uitgroeien tot grootschalige rampen.
Het wereldwijde hulpsysteem moet snel worden hervormd. De afgelopen jaren is weliswaar enige vooruitgang geboekt, maar veel daarvan was eerder transactioneel dan transformatief. De problemen waarmee we worden geconfronteerd zijn ingewikkeld en multidimensionaal, en we kunnen de politieke dimensie van humanitaire actie niet negeren. Sommigen denken misschien dat noodzaak of wanhoop de sector zullen dwingen tot een verandering ten goede, maar het opvoeren van anticiperende en lokaal gestuurde actie is een veelbelovender weg.
De huidige klimaatcrisis biedt een unieke kans voor empirisch onderbouwde humanitaire hervormingen. In onze door gegevens gestuurde wereld is er geen reden om te wachten tot ergens een ramp toeslaat. Door te anticiperen op risico’s en vooruit te plannen, kunnen we kwetsbare gemeenschappen beschermen en de wereld veiliger maken.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
With Donald Trump's administration constantly commanding the news cycle and throwing the entire world into chaos, what are the Democrats and the rest of the American opposition to do? The first step, former Polish dissident Adam Michnik says, is to understand what gave rise to the regime.
about the new US administration and how pro-democracy forces can best confront it.
Israeli Prime Minister Binyamin Netanyahu's decision to fire the country's internal security chief has raised suspicions, given that the move comes just after the launch of an investigation into a new scandal involving his own aides. Israelis are right to worry that they could now be heading for a constitutional crisis.
explains the latest scandal to hit Israel's increasingly illiberal, norm-breaking government.
LONDEN – De wereld bevindt zich midden in de ergste voedselcrisis in de moderne geschiedenis. Nu een samenloop van geopolitieke, economische en klimaatcrises de wereldwijde tekorten aanwakkert, hebben maar liefst 326 miljoen mensen in tientallen landen humanitaire hulp nodig. 222 miljoen mensen worden geconfronteerd met acute voedselonzekerheid en tot vijftig miljoen mensen dreigen te sterven van de honger.
De armste landen zijn het hardst getroffen door de stijging van de wereldwijde voedselprijzen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. En nu de dreigende klimaatcatastrofe de gevolgen van conflicten en ontwrichtingen van de aanbodketen dreigt te verergeren, moet de humanitaire sector een meer proactieve, anticiperende aanpak van de groeiende hongercrisis ter hand nemen.
Tot voor kort besteedden humanitaire organisaties niet veel aandacht aan de klimaatverandering. Maar door de toename van weergerelateerde humanitaire noodsituaties is de sector gaan inzien dat de klimaatcrisis een bedreiging vormt voor de lageinkomenslanden en voor het wereldwijde voedselsysteem.
Terwijl de dodelijke overstromingen en hittegolven die Europa de afgelopen twee jaar hebben getroffen hebben aangetoond dat zelfs landen die als relatief veilig worden beschouwd niet immuun zijn voor extreme weersomstandigheden, zijn ontwikkelingslanden veel kwetsbaarder. In 2021 was 94 procent van de ontheemden in eigen land het gevolg van klimaatgerelateerde gevaren. De overstromingen van vorig jaar in Pakistan, die de wereld schokten, zetten een derde van het land onder water, eisten ruim 1730 levens, troffen 33 miljoen mensen en veroorzaakten economische verliezen van naar schatting 16,3 miljard dollar.
Nu de klimaatverandering overal ter wereld humanitaire crises veroorzaakt, is het aantal mensen dat hulp nodig heeft het afgelopen jaar met veertig procent gestegen. Als antwoord op de groeiende behoefte is de financiering voor humanitaire doelen de afgelopen tien jaar bijna verdubbeld tot 31,3 miljard dollar in 2021. Maar terwijl de financiering is toegenomen, is de uitdaging waarvoor internationale agentschappen en ngo’s vandaag staan het effect van deze middelen te maximaliseren en lokale en nationale organisaties te versterken.
Momenteel gaat twee derde van alle directe bijdragen aan humanitaire doelen naar agentschappen van de Verenigde Naties en vooraanstaande internationale organisaties zoals het Rode Kruis en de Rode Halve Maan. Hoewel deze grote instellingen een cruciale rol spelen, hebben initiatieven op gemeenschapsniveau vaak een beter inzicht in de lokale context. De grootste donoren en ngo’s ter wereld leken dit te erkennen toen ze in 2016 het Grand Bargain-initiatief lanceerden, waarbij ze zich ertoe verbonden 25 procent van de humanitaire financiering aan lokale organisaties te verstrekken. Maar zeven jaar na de aankondiging van de overeenkomst is het in werkelijkheid nog steeds minder dan twee procent.
Introductory Offer: Save 30% on PS Digital
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
Tot nu toe is de modus operandi van de sector reactief geweest. Of het nu gaat om Haïti, Ethiopië of Pakistan, de methoden zijn dezelfde: er ontstaat een crisis, er wordt een humanitaire oproep gedaan, er wordt geld ingezameld en vele dagen (zo niet maanden) later wordt er hulp geboden. Maar door te vertrouwen op de klimaatwetenschap kunnen we anticiperen op risico’s en humanitaire behoeften aanpakken voordat zich noodsituaties voordoen.
Anticiperend optreden, gedefinieerd als ‘vooruitlopen op voorspelde gevaarlijke gebeurtenissen om acute humanitaire gevolgen te voorkomen of te beperken voordat deze optreden,’ omvat prognosemechanismen en vooraf overeengekomen triggers en drempels voor het tijdig vrijmaken van middelen. Door op deze manier op de behoeften in te spelen kunnen we doeltreffender en waardiger hulp verlenen. In 2019 hebben de Senegalese regering en Start Network bijvoorbeeld elk een verzekering tegen droogte afgesloten, waardoor ze financiering voor humanitaire actie kunnen ontvangen en maatregelen kunnen coördineren om risicogemeenschappen te beschermen.
Maar anticiperende actie kent ook zijn grenzen. Uit een recent rapport van Start Network blijkt dat niet alle crises vooraf kunnen worden voorspeld of gemodelleerd. Toch zouden humanitaire actoren en organisaties door deze aanpak proactief kunnen optreden, efficiënter kunnen werken en kunnen voorkomen dat levensbedreigende gebeurtenissen uitgroeien tot grootschalige rampen.
Het wereldwijde hulpsysteem moet snel worden hervormd. De afgelopen jaren is weliswaar enige vooruitgang geboekt, maar veel daarvan was eerder transactioneel dan transformatief. De problemen waarmee we worden geconfronteerd zijn ingewikkeld en multidimensionaal, en we kunnen de politieke dimensie van humanitaire actie niet negeren. Sommigen denken misschien dat noodzaak of wanhoop de sector zullen dwingen tot een verandering ten goede, maar het opvoeren van anticiperende en lokaal gestuurde actie is een veelbelovender weg.
De huidige klimaatcrisis biedt een unieke kans voor empirisch onderbouwde humanitaire hervormingen. In onze door gegevens gestuurde wereld is er geen reden om te wachten tot ergens een ramp toeslaat. Door te anticiperen op risico’s en vooruit te plannen, kunnen we kwetsbare gemeenschappen beschermen en de wereld veiliger maken.
Vertaling: Menno Grootveld