adda1_ Nicholas KajobaXinhua via Getty Images_hbv Nicholas Kajoba/Xinhua via Getty Images

Een grote stap voorwaarts voor de gezondheid van de lever

JALINGO – Eind maart bracht de Wereldgezondheidsorganisatie nieuwe richtlijnen uit voor de preventie, diagnose en behandeling van infecties met chronische hepatitis B (HBV). Als persoon met HBV ben ik blij met de veranderingen, die het aantal sterfgevallen door leverkanker in Afrika aanzienlijk zouden kunnen verminderen.

Het verhaal van Wisdom, een vader en de oprichter van een van de beste privéscholen in zijn woonplaats in Nigeria, laat zien dat er behoefte is aan een nieuwe aanpak voor de behandeling van HBV. Toen Wisdom bloed wilde doneren aan zijn zieke neef, was hij geschokt toen hij ontdekte dat hij HBV had. Maar het medisch personeel zei dat hij naar huis moest gaan en na zes maanden terug moest komen, omdat zijn virale belasting te laag was om te behandelen op basis van de WHO-richtlijnen van 2015.

Wisdom voelde nooit de behoefte om terug te keren naar het ziekenhuis, omdat hij gezond leek en de arts zich geen zorgen leek te maken over zijn infectie. Maar dertien weken later, toen hij op zijn boerderij aan het werk was, voelde Wisdom een scherpe pijn in zijn rechterbovenbuik, waarna hij misselijk werd en bijna flauw viel. Na weken van onderzoeken werd leverkanker in een vergevorderd stadium bij hem geconstateerd. Afgelopen augustus, slechts vijf maanden na zijn eerste diagnose, overleed Wisdom en liet hij zijn vrouw, dochter en een stapel medische rekeningen achter.

In heel Afrika zijn de resultaten bij leverkanker slecht. Net als Wisdom wordt de diagnose bij de meeste Afrikanen te laat gesteld, waardoor er weinig tijd overblijft om een behandeling te starten. De mediane overlevingskans in Afrika bezuiden de Sahara, waar 95 procent van de patiënten met leverkanker een vergevorderde of terminale ziekte heeft, is 2,5 maanden. Daarentegen wordt ongeveer veertig procent van de patiënten in de hogeinkomenslanden in een vroeg stadium gediagnosticeerd, wanneer curatieve of levensverlengende interventies nog mogelijk zijn.

Alle hepatitisinfecties veroorzaken ontstekingen in de lever. Het is dan ook geen verrassing dat volgens recente kankerstatistieken zeventig procent van de gevallen van leverkanker gerelateerd is aan HBV- en hepatitis C-virusinfecties. Nog verontrustender is dat de cijfers tussen 2010 en 2019 een wereldwijde stijging van 25 procent laten zien in het aantal sterfgevallen door leverkanker. In 2020 stierven 830.200 mensen aan leverkanker en bijna de helft van die gevallen was te wijten aan HBV.

Ik kreeg de diagnose HBV in 2004. Zoals het geval was bij Wisdom, toonden verschillende tests aan dat ik een lage virale belasting had. Mijn artsen, die protocollen gebruikten die waren ontwikkeld door leverspecialisten in Nigeria, Europa en de Verenigde Staten, adviseerden geen behandeling. De WHO-richtlijnen van 2015 zouden later dezelfde aanpak voor patiënten zoals ik voorschrijven: voer een reeks diagnostische tests uit en zie af van behandeling als de virale belasting laag is. Ik voelde me machteloos om beslissingen te nemen over mijn eigen gezondheid.

PS_Sales_BacktoSchool_1333x1000_Promo

Don’t go back to school without Project Syndicate! For a limited time, we’re offering PS Digital subscriptions for just $50.

Access every new PS commentary, our suite of subscriber-exclusive content, and the full PS archive.

Subscribe Now

Ondanks de verzekering van mijn artsen dat ik gezond was, leefde ik in constante angst voor leverkanker; elke dag hield ik mijn lichaam in de gaten voor tekenen die erop wezen dat ik leverkanker zou krijgen. Mijn angst nam alleen maar toe toen ik over de ziekte las en wetenschappelijke bijeenkomsten over het onderwerp bijwoonde, vooral toen ik hoorde dat mannen met HBV in Afrika een grotere kans hebben om leverkanker te ontwikkelen, zelfs met een lage virale belasting. Een paar jaar geleden begon ik met de dagelijkse orale medicatie die de WHO aanbeveelt voor de behandeling van HBV. Hoewel deze medicijnen me tot nu toe gezond hebben gehouden, betaal ik ze uit eigen zak – een voorrecht dat niet iedereen zich kan veroorloven.

De meeste mensen met HBV hebben noch de wetenschappelijke kennis noch de financiële middelen om voor zichzelf op te komen, daarom zullen de nieuwe richtlijnen van de WHO levens helpen redden. Met de vier nieuwe opties om in aanmerking te komen voor behandeling, zal tot de helft van de mensen met HBV mogelijk levensreddende antivirale middelen kunnen krijgen, terwijl dat voorheen slechts voor een vijfde mogelijk was.

Bovendien identificeren de richtlijnen ook extra omstandigheden waarin een patiënt om behandeling kan vragen, zoals om overdracht op familieleden of seksuele partners te voorkomen en om het risico op leverkanker te verminderen. Dat betekent dat bijna alle patiënten met HBV mogelijk in aanmerking komen voor antivirale middelen, een scherp contrast met de vorige richtlijnen, die opriepen om alleen patiënten met een gevorderde leverziekte te behandelen.

De nieuwe richtlijnen betekenen een sprong voorwaarts, doordat ze het aantal mensen dat in aanmerking komt voor behandeling uitbreiden en een gezamenlijke besluitvorming tussen artsen en patiënten mogelijk maken, wat er ongetwijfeld toe zal leiden dat meer mensen voor HBV behandeld zullen worden. Toch is er ruimte voor verbetering. Het aanbevolen gebruik van HBV DNA-tests voor voortdurende controle houdt bijvoorbeeld geen rekening met het feit dat dergelijke tests in Afrika niet overal beschikbaar zijn.

De volgende stap is dat overheden, vooral in Afrika bezuiden de Sahara, gezondheidswerkers en patiëntenvoorlichters opleiden over de nieuwe richtlijnen, om de implementatie ervan te garanderen. Ze moeten ook meer tests uitvoeren om mensen met HBV in een vroeger stadium van de ziekte op te sporen en zoveel mogelijk gevallen te behandelen.

Daarom dring ik er bij de nationale hepatitisprogramma’s en de ministeries van Volksgezondheid op aan om deze richtlijnen niet onder het tapijt te vegen, maar ze onmiddellijk te implementeren. Snelle actie is de enige manier om het aantal sterfgevallen door leverkanker in Afrika te verminderen en het doel van de WHO om hepatitis B in 2030 uit te bannen, te bereiken.

Danjuma Adda, voormalig voorzitter van de World Hepatitis Alliance, is voorzitter van de World Hepatitis Summit 2024.

https://prosyn.org/YtwTCj4nl