Refugees at Colombia Venezuela border LUIS ACOSTA/AFP/Getty Image

De regionale kosten van de ineenstorting van Venezuela

BOGOTÁ – Terwijl het grote experiment van Venezuela met het Bolivariaanse socialisme implodeert creëert dit een humanitaire en vluchtelingencrisis die vergelijkbaar is met die in Europa in 2015. Met bussen, boten, en zelfs te voet door verraderlijk terrein zijn rond de een miljoen Venezolanen naar alleen al Colombia gevlucht, en er wordt geschat dat nog eens twee miljoen zich in andere (meest buur-)landen bevinden.

Ze leven daar vaak in wanhopig onveilige omstandigheden met weinig voedsel en medicijnen, en ze slapen waar ze maar kunnen. Tot nu toe zijn er geen vluchtelingenkampen van de Verenigde Naties, en is er slechts bescheiden hulp van religieuze organisaties en andere ngo’s. Honger en ziekte zijn aan de orde van de dag.

Colombia doet over het algemeen zijn best om te helpen, en verleent zorg aan mensen die zich bij ziekenhuizen melden. En zijn grote informele economie absorbeert veel vluchtelingen als arbeiders. Maar met een per capita bbp van slechts om en nabij de 6000 dollar (vergeleken met $60.000 voor de VS) zijn de middelen van Colombia beperkt. En de regering moet ook nog urgent 25.000 FARC-guerrilla’s en hun families re-integreren onder de bepalingen van het vredesverdrag uit 2016 dat een einde maakte aan een halve eeuw van keiharde burgeroorlog.

De Colombianen zijn mede welwillend naar hun buren omdat velen zich herinneren dat Venezuela tijdens de opstand van de FARC en de hieraan gerelateerde drugsoorlogen honderdduizenden Colombiaanse vluchtelingen absorbeerde. Bovendien vonden miljoenen Colombianen werk in Venezuela tijdens de gouden jaren toen de olieprijzen nog hoog waren en het socialistische regime de productie nog niet had gedecimeerd.

De recente tsunami van Venezolaanse vluchtelingen veroorzaakt echter afgezien van de directe kosten van toezicht, het garanderen van urgente medische zorg, en het leveren van andere diensten enorme problemen voor Colombia. Vooral de influx van Venezolaanse arbeid heeft een aanzienlijke neerwaartse druk uitgeoefend op de lonen in de Colombiaanse informele sector (waaronder de landbouw, diensten, en kleine producenten) – en dit op een moment dat de regering net hoopte het minimumloon te gaan verhogen.

Onder de eerste golf Venezolanen bevond zich veel geschoold personeel (zoals bijvoorbeeld koks en limousinechauffeurs) dat redelijkerwijs kon verwachten snel lonend werk te vinden. Maar de laatste vluchtelingen zijn overwegend onopgeleid en hebben geen vaardigheden, wat de inspanningen van de regering om het lot van de eigen Colombiaanse onderklasse te verbeteren bemoeilijkt.

Secure your copy of PS Quarterly: The Climate Crucible
PS_Quarterly_Q3-24_1333x1000_No-Text

Secure your copy of PS Quarterly: The Climate Crucible

The newest issue of our magazine, PS Quarterly: The Climate Crucible, is here. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, subscribe to PS Premium now.

Subscribe Now

De lange termijn problemen zijn wellicht nog ernstiger, waarbij ziekten die eerder onder controle waren zoals de mazelen en aids nu oplaaien onder de gevluchte bevolking, die zich makkelijk mengt met de cultureel overeenkomstige Colombianen. Meer vooruitziende Colombiaanse leiders waaronder de nieuwe president Iván Duque betogen binnenskamers dat een menselijke en waardige behandeling van de Venezolaanse vluchtelingen Colombia op lange termijn profijt zal opleveren, nadat het regime gevallen is en Venezuela weer een van de grootste handelspartners van Colombia zal worden. Maar wanneer dit zal zijn weet niemand.

Wat we wel weten is dat het regime in Venezuela na vele jaren van catastrofaal economisch beleid dat begon onder de verscheiden president Hugo Chávez en dat werd doorgezet onder zijn opvolger Nicolás Maduro een erfenis verkwanseld heeft die onder andere een van de grootste bewezen oliereserves ter wereld omvat. Het inkomen van het land is met een derde ineengezakt, de inflatie is op weg naar de een miljoen procent, en in een land dat redelijk goed af zou moeten zijn lijden miljoenen honger.

Je zou denken dat er een revolutie uit zou breken maar tot nu toe blijkt Maduro in staat het leger op de hand van het regime te houden door het toestemming te verlenen een enorme drugssmokkeloperatie te leiden die cocaïne over de hele wereld exporteert, vooral naar Europa en het Midden-Oosten. En in tegenstelling tot olie-exporten die worden belast door enorme schulden aan China en anderen zijn de opbrengsten uit de illegale drugstransporten per definitie niet belast, behalve in het zeldzame geval van onderschepping.

Helaas zijn velen op links over de hele wereld (zoals bijvoorbeeld de Britse oppositieleider Jeremy Corbyn) bereid geweest weg te kijken van de broeiende ramp, wellicht als gevolg van de automatische reflex om hun socialistische kameraden te verdedigen. Of nog erger, wellicht geloofden ze zelfs echt in het chavistische economische model.

Alles bij elkaar opgeteld zijn teveel linkse economen (waaronder een aantal die in 2016 voor de verkiezingscampagne van senator Bernie Sanders werkten) diehard supporters van het Venezolaanse regime geweest. Ook waren er opportunistische facilitators waaronder Goldman Sachs (met zijn ondoordachte aankoop die de prijzen van Venezolaanse obligaties overeind hield), en zelfs sommigen op rechts zoals het inauguratiecomité voor president van de VS Donald Trump die een grote donatie van Citgo accepteerde, de in de VS gevestigde dochteronderneming van de Venezolaanse oliefirma Petrólos de Venezuela.

De afgelopen weken heeft Maduro een halfbakken plan geïnitieerd om de valuta te stabiliseren door nieuwe biljetten die zogenaamde gedekt zijn door de eigen cryptomunt van de overheid uit te geven, wat gelijk staat aan een vlag op een modderschuit. Of de nieuwe valuta nou wel of niet aanslaat, we kunnen er zeker van zijn dat het Venezolaanse leger zijn zaken zal blijven doen in honderd dollar biljetten.

In respons op de binnenlandse en regionale crisis die is veroorzaakt door het Maduro-regime heeft de VS zware handels- en financiële sancties opgelegd en Trump zou het idee hebben geopperd Venezuela binnen te vallen. Een Amerikaanse militaire interventie is vanzelfsprekend een krankzinnig idee en zelfs de vele Zuid-Amerikaanse leiders die niets liever willen dan het regime te zien verdwijnen zouden het nooit steunen.

Maar de VS kan en moet de financiële en logistieke hulp om de buurlanden het overweldigende vluchtelingenprobleem te helpen opvangen zwaar opschroeven. En het is geen minuut te vroeg om te beginnen plannen voor de wederopbouw en repatriëring van vluchtelingen nadat de Venezolaanse invulling van het socialisme – of accurater olie- en cocaïne-cliëntelisme – eindelijk tot een eind komt.

Vertaling Melle Trap

https://prosyn.org/AwvyGHGnl